حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر علیرضا پیروزمند: فرآیند(نقشه راه) علمی تحول علوم انسانی «پالایش، پیرایش و پیدایش» است.

وی افزود: در این زمینه دو فرایند تولید کرده‌ایم که عبارتند از: ۱) فرایند علمی و ۲) فرایند عینی و مدیریتی که فرایند علمی، حرکت از بالا به پایین و فارغ از شرایط عینی جامعه است.

در فرایند مدیریتی نیز فرض بر این است که قرار است جامعه علمی متحول و مدیریت شود و اسم آن را حرکت از پایین به بالا می‌گذاریم و در واقع حرکت را از کف جامعه آغاز می‌کنیم تا موج ایجاد کند.

وی با بیان اینکه در فرایند علمی باید ابتدا مبنای آیات را مشخص کنیم، ابراز کرد: همچنین باید توجه کنیم که نظام نظریه‌ها را در کل علوم انسانی ارائه کنیم که این حالت در حرکت از بالا به پایین است.

این استاد حوزه و دانشگاه در مورد نظام الگوها و شاخص‌ها نیز عنوان کرد: الگو، نرم افزار تصرف است و از نظریه، عملیاتی‌تر و عینی تر است که در این حالت قدرت محیط‌شناسی پیدا می‌کنیم و اسم این مراحل را فرایند موضوعی قرار داده‌ایم.

وی با بیان اینکه در هر کدام از این مراحل باید یک عملیات علمی انجام دهیم، افزود: در ابتدا شناخت نظام‌مند، مبنا در ادبیات موجود علمی است که در ذیل آن سه کار پالایش، پیرایش و پیدایش باید در علوم انسانی موجود صورت گیرد.

پالایش، بهره‌وری حداکثر از علم موجود در حل مسائل، تفکیک موارد مخالف با مبنای اسلامی و احراز ناکارآمدی علوم انسانی موجود در حل مسائل تمدن اسلامی است.

در پیرایش نیز تولید در نظریه‌های اسلامی به شکل بخشی و موضعی است و همچنین مرحله سوم، نیز  پیدایش علوم انسانی اسلامی با هدف تحول بنیادین یعنی تحول فراگیر و منسجم به خود اختصاص می‌دهد.

این عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم در مورد فرایند(نقشه راه) علمی تحول علوم انسانی نیز عنوان کرد: آنچه که در کشور نیاز داریم و کمتر به آن پرداختیم این است که تا زمانی که مسئله تحول علوم در میان ما اساتید می‌چرخد نباید توقع امر فراگیری این موضوع را داشته باشیم.

وی اضافه کرد: باید این مسئله سوال جدی جامعه علمی شود و از مشترک‌ترین نقطه بین ما و جامعه علمی حرکت را آغاز کنیم و سعی در وارد کردن کسانی که قائل به اسلامی‌سازی علوم نیستند، کنیم که راه آن نیز شروع از اشتراکات است.

وی در توضیح این مطلب افزود: از جمله اشتراکات این است که همه قبول دارند که باید علوم بومی داشته باشیم و بتوانیم مسائل کشور خود را پاسخ دهیم. حتی سکولارها نیز این مسئله را قبول دارند لذا پاسخگو قرار دادن جامعه علمی نسبت به نظام نیازمندی‌های ایران اسلامی از جمله این اقدامات به شمار می‌رود.

حجت الاسلام پیروزمند با اشاره به اینکه باید مسئله را درست تعریف کنیم و مورد توجه قرار دهیم، ابراز کرد: وقتی مسئله را درست تعریف کردیم، اندیشمندان علوم پیش می‌روند و متوجه می‌شوند که نظریه‌های موجود علمی پاسخگوی این سوالات نیست، در نتیجه، جامعه علمی به مرحله بعد می‌رود تا پاسخگو باشد.

وی در تکمیل این موضوع گفت: در واقع قدم اول زمینه‌ساز برداشتن قدم دوم که همان اسلامی‌سازی است، می‌شود. بنابراین در اسلامی‌سازی زمینه‌ای را قرار داده‌ام تا به اسلامی‌سازی جامع و منسجم که در این راستا باید حرکت از بالا به پایین اتفاق بیفتند، برسیم.

برای مدیریت تحول نیز به یک نقشه راه احتیاج داریم که خود آن نیز به یک نقشه راه علمی نیاز دارد تا محققان براساس آن تحقیق کنند، درواقع حرکت از بالا به پایین، می‌خواهد یک برنامه علمی به ما بدهد و از پایین به بالا می‌خواهد یک طرح و الگوی اجرایی ارائه کند.

این عضو فرهنگستان علوم اسلامی قم اضافه کرد: ما نیازمند این هستیم که دانش تمدن‌ساز در علوم انسانی اسلامی تولید شود و اسلام در این عرصه می تواند بسیارموثر باشد.

منبع: خبرگزاری مهر