حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی کایدیان مدرس و پژوهشگر جامعه المصطفی با اشاره به خطابات جهانی قرآن همچنین جامعیت کلام الهی در هدایت بشر تاکید کرد: امکان اسلامی‌سازی علوم انسانی موید جاودانگی و جهانی بودن قرآن است.

وقتی سخن از جهانی‌بودن آموزه‌های قرآن کریم می‌شود صرفا مدعایی از ما به عنوان معتقدان به قرآن و اسلام نیست بلکه این ادعای خود قرآن و اسلام است.

اسلام و پیامبر اکرم (ص)، این دین را دین خاتم و خودشان را آخرین رسول معرفی کرده‌اند، بنابراین لازمه این مسئله، جاودانگی و جهانی بودن است؛ زیرا خداوند تا حجت را بر بشریت تمام نکند، سخن از عذاب و عقاب کاری حکیمانه به نظر نخواهد آمد.

وی جهانی بودن مطالب قرآن کریم و قوانین آن را به منزله توانمندی این کتاب الهی در پاسخگویی به نیاز‌های اصلی بشر دانسته و تاکید کرد: قرآن کریم مدعی است که تبیان برای همه چیز است و طبق آرای مفسران، حداقل این است که قرآن کریم همه مطالب و قوانین لازم برای هدایت انسان را دارا است.

این محقق و پژوهشگر قرآنی با بیان اینکه قرآن کریم در آیات متعددی بر «غیر ذی‌عوج» بودن خود و الهی بودن الفاظ و محافظت خداوند از قرآن تاکید کرده است بیان نمود: این تاکیدات مکرر و موکد و ضمانت محافظت از قرآن بیانگر جاودانگی کلام الهی است.

کایدیان با بیان اینکه بر روی گستره جامعیت قرآن کریم بحث‌های زیادی صورت گرفته و می‌گیرد عنوان کرد: برخی عنوان می‌کنند که مراد از جامعیت، جامعیت در تمام موضوعات و مسائل است و گستره آن را به علوم تجربی و فیزیک و شیمی نیز می‌رسانند؛ ولی برخی دامنه آن را به علوم هدایتی و مورد نیاز برای هدایت بشر محدود می‌کنند که طیف‌هایی نیز در میانه این دو قرار دارند و خلاصه، معرکه آراء است.

وی تصریح کرد: قدر متیقن این است که قرآن کریم هر چه را که بشر برای هدایت نیاز دارد، بیان فرموده است؛ زیرا هدف از خلقت رسیدن انسان به کمالات و عبادت الهی و رسیدن به مقام خلیفه اللهی است و امکان ندارد خداوند چیزی را تکلیف کند، ولی لوازم و راه رسیدن به آن را ایجاد نکرده باشد.

کایدیان تصریح کرد: اگر بخواهیم دامنه جامعیت را مانند برخی افراد که خواسته‌اند به تفسیر علمی بپردازند و دچار مشکلاتی نیز شدند بسیار گسترده قرار دهیم شاید امکان‌پذیر نباشد، لذا دامنه موارد هدایتی بشر به صورت گسترده باید به فهم معصوم (ع) از قرآن واگذار شود.

کایدیان ادامه داد: به همین دلیل در روایات مربوط به دوره ظهور بیان شده است که وقتی امام زمان (عج) ظهور کنند اگر تا قبل از ظهور دو بخش از علوم مکشوف شده باشد بعد از ظهور، دانش بشری به اندازه ۲۵ بخش دیگر اضافه خواهد شد و در این صورت مسایل علمی قرآن کریم نیز به صورت کامل روشن خواهد شد.

امکان اسلامی‌سازی علوم انسانی موید جاودانگی و جهانی بودن قرآن است/ مهدویت؛ شالوده تمدن اسلامی

حجت الاسلام کایدیان در پاسخ به پرسشی در مورد استفاده از قرآن در اسلامی‌سازی علوم انسانی و اینکه ممکن است اگر ما تنها به جنبه هدایت خاص قرآنی توجه کنیم با این مسئله در تنافی قرار گیرد بیان کرد: کسی مدعی نیست که می‌تواند همه موارد جزئی علوم انسانی مانند روان‌شناسی، مدیریت، حقوق، علوم سیاسی و اجتماعی را از قرآن کریم استخراج کند، بلکه اصول و مبانی و حتی در برخی موارد، روش‌هایی از مدیریت، روان‌شناسی، سیاست، اقتصاد و اجتماع و … در قرآن کریم وجود دارد که می‌تواند از قرآن کریم استفاده شود البته برداشت تام از قرآن منوط به نظر معصوم (ع) است.

معاون پژوهش مجتمع آموزش عالی اصفهان تاکید کرد: برداشت از قرآن برای شکل‌دهی اصول، مبانی و روش‌های علوم انسانی و بومی کردن آن امکانپذیر و در تنافی با جنبه هدایتی قرآن نیست بلکه موید آن است.

وی به جنبه جهانی بودن قرآن نیز اشاره و عنوان کرد: همان طور که برخی از بزرگان در تفاسیر و در مطالب خود اشاره کرده‌اند قرآن کریم در چند سطح دارای پیام‌های مختلف است که از جمله خطاب‌هایی به مومنان و مسلمانان و خطاب‌هایی به همه انسان‌ها دارد.

کایدیان عنوان کرد: قرآن کریم در کنار خطاباتی مانند «یا ایها الذین امنوا» که در آیات متعدد وجود دارد خطابات زیادی نیز به صورت «یا ایها الناس» دارد؛ لذا مقید به قومیت، مکان و زمان خاصی نیست و دین اسلام هم که ادعای آخرالزمانی دارد به همین دلیل است.

وی گفت: قرآن در برخی خطاب‌های خود بر سخن گفتن نیک با همه انسان‌ها، رعایت حقوق آنان، عبادت موحدانه خدا و … به صورت روشن و در برخی خطابات نیز مانند وای بر کم‌فروشان و دروغ‌گویان که به صورت مطلق بیان شده با فطرت انسان‌ها سخن گفته است که تمامی این خطاب‌ها جهانی و جاودانه است.

کایدیان تاکید کرد: ما معتقدیم که شالوده تمدن اسلامی، مهدویت است و انحرافی که در صدر اسلام رخ داد از ناحیه امامت بود که البته با ظهور، تمدن اسلامی به بروز و شکوفایی نهایی خود خواهد رسید.

منبع: طلیعه