تنظیمات
اندازه فونت :
چاپ خبر
گروه : h133
حوزه : اخبار, مبانی علوم انسانی اسلامی
شماره : 4969
تاریخ : ۲۹ خرداد, ۱۳۹۷ :: ۱۶:۱۶
علوم انسانی اومانیستی، بشر را به گرداب مشکلات کشانده است/ دلائل مرجعیت علمی قرآن

عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی(ص) با تاکید بر لزوم مرجعیت علمی قرآن کریم برای علوم گفت: علوم انسانی اومانیستی و سکولار که با هدف نجات بشر از گرفتاری‌ها ایجاد شده است بشر را به گرداب مشکلات سیاسی، اقتصادی، اخلاقی و ... کشانده است.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی رضایی اصفهانی، رئیس مدرسه عالی قرآن و حدیث و قرآن‌پژوه برجسته کشور در گفت‌وگویی با اشاره به مرجعیت علمی قرآن کریم و تأکید بر این مسئله برای اسلامی‌سازی علوم در کشور گفت: مرجعیت علمى قرآن داراى لوازم و پیامدهاى متعددى در حوزه علوم به‌ویژه علوم انسانى است.

وی با اشاره به برخی سخنان مبنی بر عدم امکان استفاده از قرآن در علوم افزود: قرآن کریم، مبانى و اهداف علوم را جهت‌‏دهى مى‌کند و گاهى بر روش‌‏ها و موضوعات علمى اثر مى‏‌گذارد و تا حد نظریه‌پردازى علمى قرآنى پیش مى‌‏رود که البته روش‏‌شناسى خاص خویش را دارد. رضایی اصفهانی عنوان کرد: قرآن کریم اولین و مهم‌ترین منبع در اسلام است که به همه امور دنیوى و اخروى انسان جهت مى‏‌دهد از جمله علوم انسانى را جهت‏‌دهى صحیح مى‌‏کند و این یکى از مهم‏ترین مبانى مطالعات میان‏‌رشته‌‏اى قرآن و علوم انسانى است. این قرآن‌پژوه با طرح این سؤال که چرا قرآن مرجعیت علمى براى علوم انسانى دارد؟ تصریح کرد: براى مرجعیت علمى قرآن به دلایل و شواهد برون قرآنى و برون دینى و درون دینی مى‌‏توان استناد کرد و از جمله این استنادات در بحث برون دینی این است که علوم انسانى فعلى بشر بر اساس علوم تجربى پایه‏‌گذارى شده است و انسان معاصر را گرفتار مشکلات، چالش‌‏ها و عوارض زیادى کرده است. نویسنده تفسیر مهر عنوان کرد: علوم انسانى فعلى که بر اساس سکولاریسم و اومانیسم شکل گرفته است عوارض زیادى در حوزه سیاسى ایجاد کرده است که از جمله می‌توان به ظلم‌‏ها، تجاوزهاى نظامى، جنگ‌‏هاى بى‌‏رحمانه و ... اشاره کرد. عضو هیئت علمی جامعه المصطفی (ص) بیان کرد: در حوزه اقتصادى نیز علوم انسانی اومانیستی و سکولار غرب، مشکلات زیادی ایجاد کرده است که از جمله می‌توان به شکاف طبقاتى فراوان در میان بشر و تقسیم کشور‌ها به فقیر و غنی و نابرابری و بی عدالتی اقتصادی اشاره کرد. رئیس دانشگاه قرآن و حدیث المصطفی (ص) تصریح کرد: در حوزه اجتماعى نیز شاهد عوارض و آثار منفی زیادی در این عرصه هستیم که از جمله کمبود محبت در بین انسان‌‏ها، فروپاشى خانواده‏‌ها، فساد و فحشاء است که در کشور‌های مختلف دنیا وجود دارد. عوارض اخلاقی علوم انسانی غرب
رضایی اصفهانی با اشاره به عوارض اخلاقی ناشی از تسلط علوم انسانی غربی بر دنیا اظهار کرد: در حوزه تربیت و اخلاق رویکرد این علوم، باعث ایجاد انحرافات تربیتى و اخلاقى، بى‌‏توجهى یا کم‏‌توجهى به ارزش‏‌هاى اخلاقى شده است؛ همچنین در حوزه روان‏‌شناختى اختلال‌‏هاى روانى، فشارهاى روحى و روانى، کمبود بهداشت روانى و ... را به دنبال داشته است که امروزه جزء بزرگترین مشکلات در جوامع مختلف است.عضو هیئت علمی جامعة المصطفی (ص) العالمیة عنوان کرد: از این‏‌رو مى‌‏توان گفت که این علوم در عصر حاضر به بن بست رسیده، چون از اول به بی‌راهه رفته و از دین فاصله گرفته بود؛ پس عقل بشر حکم مى‏‌کند انسان در حوزه علوم انسانى راه دوم را امتحان کند که مدعى سعادت بشر است و آن راه قرآن است. رضایی اصفهانی در بیان دلیلی دیگر برای نیازمندی به مرجعیت قرآن در علوم انسانی به بحث خطاپذیری اشاره و اظهار کرد: عقل و علم تجربى با اینکه خدمات زیادى به بشر کرده و مى‏‌کند ولى محدود و خطاپذیر است؛ پس لازم است انسان به سوى یک منبع خطاناپذیر، یعنى قرآن برود و علوم انسانى خود را بر آن اساس پایه‏‌گذارى کند. نویسنده تفسیر مهر در بیان چرایی نیاز به مرجعیت علمی قرآن به دلیل دیگری در این عرصه اشاره کرد و افزود: عدم جامعیت و جاودانگى علوم بشرى بر خلاف قرآن کریم یکی دیگر از وجوه نیاز به این مسئله است. رضایی اصفهانی با اشاره به عدم جامعیت و جاودانگی علوم بشری مبتنی بر سکولاریسم و اومانیسم تصریح کرد: یکى از مشکلات علوم تجربى آن است که از طرفى بر اساس تجربه و حواس بشر شکل گرفته است که علم محدودى را آن هم در حوزه مادیات به بشریت عرضه می‌کند لذا جامعیت ندارد و از طرف دیگر این علوم بر اساس تجربیات و آزمایشات جدید تغییر مى‏‌کند لذا جاودانگى ندارد، اما قرآن کریم کتابى است که خداى متعال براى همه جهانیان و همه مکان‏‌ها فرستاده است. این قر‌آن‌پژوه و مترجم قرآن کریم با اشاره به آیه شریفه «تَبارَکَ الَّذِی نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلى‏ عَبْدِهِ لِیَکُونَ لِلْعالَمِینَ نَذِیراً (فرقان/ ۱)؛ «خجسته (و پایدار) است آن (خدایى) که جدا کننده [ى حق از باطل= قرآن‏]را بر بنده‏اش فرو فرستاد، تا هُشدارگرى براى جهانیان باشد» اظهار کرد: از این رو این کتاب براى همه نسل‏ها و همه عصر‌ها و همه مکان‏‌هاست یعنى جاودانه و جهانى است و از طرف دیگر کتابى جامع‏‌نگر است یعنى هدایت آن شامل همه ابعاد فردى و اجتماعى دنیا و آخرت بشر مى‏‌شود؛ پس این کتاب سزاوار جهت‏‌دهى به علوم بشرى است که نگاهى جامع به زندگى بشر دارد و دستورات و تعالیم آن فرازمانى و فرامکانى، یعنى جاویدان است.
برخی دلائل درون دینی در مرجعیت علمی قرآن
رضایی اصفهانی با اشاره به برخی دلایل درونى‏ در لزوم مرجع قرار دادن قرآن کریم برای علوم مختلف بیان کرد: البته مرجعیت علمی قرآن در بحث درونی نیازمند برخی مقدمات از جمله اعجاز حجت‌آفرین قرآن کریم است؛ زیرا قرآن کریم معجزه جاویدان پیامبر اسلام (ص) است که چهارده قرن است همه بشریت را به هماوردطلبى فراخوانده است و هنوز کسی مثل آن را نیاورده است. وی در اثبات این مسئله به آیه شریفه «وَ إِنْ کُنْتُمْ فِی رَیْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى‏ عَبْدِنا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَ ادْعُوا شُهَداءَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ‏؛ و اگر از آنچه بر بنده‏ى خود (پیامبر) فرو فرستادیم، در تردید هستید، پس اگر راست مى‏‌گویید سوره‏‌اى همانندش بیاورید و گواهانتان را، که جز خدایند، فرا خوانید» (بقره/ ۲۳) به عنوان موید اشاره کرد و گفت: قرآن کریم براى همه بشریت حجت را تمام کرده است و در همه زمینه‏‌هاى مربوط به انسان حجت است؛ پس نباید از دستورات آن تخطى کرد. عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی (ص) حقانیت و فصل‌الخطاب بودن قرآن‏ را از جمله دلایل دیگر برای لزوم مرجع علمی قرار دادن قرآن اشاره و عنوان کرد: قرآن کریم کتاب حق و فرقان و فصل الخطاب است؛ یعنى مطالب آن مطابق واقع و حقیقت‎‌نماست و حق را از باطل جدا مى‏‌کند و در موارد اختلافی سخن آخر است. وی در تایید این موضوع به آیه شریفه «ذلِکَ بِأَنَّ اللَّهَ نَزَّلَ الْکِتابَ بِالْحَقِ‏ (بقره/ ۱۷۶)؛ «این به خاطر آن است که خدا، کتاب (الهى) را به حق فرو فرستاده» اشاره کرد و ادامه داد: قرآن حق است؛ چون دلایل گوناگونى از طریق عقل و فطرت و تجربه، آن را تأیید مى‏‌کند همان طور که در آیه شریفه «تَبارَکَ الَّذِی نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلى‏ عَبْدِهِ لِیَکُونَ لِلْعالَمِینَ نَذِیراً (فرقان/ ۱)؛ «خجسته (و پایدار) است آن (خدایى) که جداکننده [ى حق از باطل= قرآن‏]را بر بنده‏اش فرو فرستاد، تا هُشدارگرى براى جهانیان باشد» به این مسئله تاکید فرموده است. رضایی اصفهانی عنوان کرد: در این آیه، پربرکت بودن خدا با مسئله نزول قرآن همراه شده است، تا نشان دهد که نزول قرآن از جلوه‌هاى برکت الهى است و فرقان داشتن، از بهترین برکت‏‌هاست؛ چراکه انسان را به شناخت و جداسازى حق از باطل رهنمون مى‌‏شود. این محقق و قرآن‌پژوه با اشاره به واژه «فرقان» در این آیه شریفه اظهار کرد: «فُرقان» به معناى جدا کننده حق از باطل است؛ این واژه در قرآن، گاهى به معناى قرآن و گاه به معناى معجزات روشنگر و گاه به معناى تورات به کار رفته است و در این آیه به معناى قرآن است. وی با بیان اینکه قرآن وسیله‌اى براى شناخت بهتر جهان، انسان، اجتماع و سنت‏‌هاى حاکم بر آن، مؤمنان و کافران و منافقان است و با بیان صفات، آن‌ها را از هم‏دیگر جدا مى‏‌سازد تصریح کرد: قرآن وسیله شناخت عقاید، قوانین، احکام، آداب و اخلاق صحیح است و آن‌ها را از مطالب باطل و خرافات جدا مى‏‌سازد. وی ادامه داد: هدف نهایى نزول فرقان بر پیامبر (ص) هشدار به جهانیان است؛ یعنى اولا آئین اسلام و رسالت پیامبر (ص) جهانى است و محدود به مکان و زمان خاصى نیست و ثانیا وظیفه‏ پیامبر (ص) و هدف قرآن، هشدارگرى است که نتیجه‏ اش انگیزش احساس مسئولیت در برابر تکالیف الهى است؛ إِنَّهُ لَقَوْلٌ فَصْلٌ* وَ ما هُوَ بِالْهَزْلِ‏ (طارق/ ۱۳- ۱۴)؛ «که قطعاً، آن (قرآن) سخنى فیصله‌‏بخش است* و آن شوخى نیست». نویسنده تفسیر مهر ادامه داد: در این آیات از «قول فصل» یا فصل‌الخطاب سخن گفته شده است؛ یعنى سخنى که شوخى نیست و بین حق و باطل جدایى مى‏ افکند و منظور از این سخن جدا کننده، قرآن است؛ همان‏طور که در برخى احادیث نیز بدان اشاره شده است. رئیس مدرسه عالی قرآن و حدیث در جمع‌بندی از بحث خود تاکید کرد: دلائل متعدد از جمله موارد ذکر شده مؤید این مسئله است که قرآن کریم نه تنها می‌تواند مرجعیت علمی برای علوم مختلف به ویژه علوم انسانی داشته باشد بلکه ضرورتا به خصوص با توجه به فرهنگ کشور ما باید به سمت این مسئله برویم وگرنه دچار مشکلات و آسیب‌هایی خواهیم شد که کشور‌های دیگر دنیا به آن گرفتار شدند. انتهای پیام/
منبع: ایکنا

© 2024 تمام حقوق این سایت برای پایگاه خبری مفتاح انسانی اسلامی محفوظ می باشد.