اعتدال دینی در گفتمان دینی/ ضرورت داشتن روحیه بین‌الادیانی در صحنه بین المللی
عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران در تبیین ویژگی های متولیان گفتمان های دینی داخلی به داشتن روحیه اعتدالی اشاره و عنوان کرد: برای گفتمان‌سازی دینی که بتواند جامعه بینالملل را تحت تأثیر قرار دهد، باید کسانی بر مسند کار قرار گیرند که از روحیه تقریبی و بین‌الادیانی برخوردار باشند.
به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه، سیدمحمد موسوی‌مقدم، عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران در تبیین ویژگی های متولیان گفتمان های دینی به داشتن روحیه اعتدالی اشاره و عنوان کرد: اگر در بحث گفتمان‌سازی دینی، مخاطب، جامعه دینی ایران باشد باید کسانی سکان‌داری این کار را برعهده گیرند که از روحیه اعتدالی برخوردار هستند؛ این افراد از هرگونه برخوردهای افراطی و تفریطی برای برگزاری گفتمان‌های دینی باید دوری کنند. در اصل، کسانی باید در رأس چنین اموری قرار بگیرند که اعتقاد راسخ به وحدت میان همه اقشار و جریان‌های دینی، سیاسی و فرهنگی دارند، اگر چنین روحیه‌ای در فضای گفتمان‌های دینی حاکم باشد می‌توانیم به آسانی جهت برگزاری این مهم فرهنگ‌سازی کنیم.
وی در ادامه برای گفتمان‌سازی دینی که بتواند جامعه بینالملل را تحت تأثیر قرار دهد، از ضرورت بر مسند کار قرار گرفتن کسانی سخن گفت که از روحیه تقریبی و بین‌الادیانی برخوردار باشند و گفت: افرادی باید در این حیطه ورود پیدا کنند که به همه ادیان الهی که در عالم است، احترام بگذارند و بر روی اشتراکاتی که میان ادیان ابراهیمی و الهی است، تمرکز داشته باشند و نسبت به آن اشتراکات دینی، بی‌توجه نباشند. این امر موجب می شود که با جامعه بینالملل تعامل سازنده‌تری داشته باشیم. دنیای امروز از هر نوع نگاه افراطی و تفریطی خسته شده است و ما به عنوان یک کشور اسلامی باید سعی کنیم تا در بستری مناسب با جهان بیرونی تعامل پیدا کنیم. اگر بتوانیم فضایی را فراهم کنیم تا در آن مطالب درست خود را با سایر کشورها به اشتراک بگذاریم می‌توانیم با فضای خارج از کشور ارتباط مؤثرتری برقرار کنیم. اگر فضا خالی از افراط و تقریط باشد، می‌توانیم با منطق بسیار قوی و آموزه‌های دینی خود، دیگر کشورها را متقاعد کنیم و در صحنه بینالملل تأثیرگذار باشیم.
موسوی‌مقدم با اشاره به اینکه روحانیت از دیرباز در جریان‌سازی و راه‌اندازی گفتمان‌های دینی نقش مؤثری داشته است، بیان کرد: نقش روحانیت در ارتباط با گفتمان‌سازی دینی نقش بی‌بدیل، اساسی و محوری است. از صدر اسلام تاکنون اگر نهضت، جریان و یا انقلابی دینی شکل گرفته، بنیانگذار و سردمدار آن یک عالِم و رهبر دینی بوده است. از ساحت مقدس پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) که بگذریم در گام‌های بعدی علما و رهبران دینی بوده‌اند که توانسته‌اند مسیر جریان سازی دینی و انقلابی را تداوم بخشند. روحانیون چون کارشناسان دین بوده و به مسائل دین به طور کامل اشراف و آگاهی دارند به طور حتم می‌توانند در ایجاد و تداوم گفتمان‌سازی دینی و فرهنگ‌سازی برای آن از شایسته‌ترین افراد باشند.
جامعه روحانیت باید به زبان‌های مختلف آشنا باشند
عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران با بیان این موضوع که برای گفتمان‌سازی دینی در سطح بینالملل، جامعه روحانیت باید به زبان‌های مختلف آشنا باشند، افزود: برای این منظور همه روحانیون مانند اکثر روحانیونی که در جامعة المصطفی(ص) و جامعة المرتضی و سایر نهادهای حوزوی تربیت می‌شوند باید به زبان‌های مختلف دنیا مسلط باشند. اگر ما زبان بینالملل را ندانیم و نشناسیم نمی‌توانیم با افراد سایر کشورها ارتباط گرفته و تأثیر‌گذاری داشته باشیم. اگر جامعه روحانیت بخواهد در فضای گفتمان‌سازی دینی در صحنه بینالملل تأثیرگذار باشد باید فضای بینالملل را نیز بشناسد و از آخرین اخبار و تحولات و اتفاقاتی که در دنیا رخ می‌دهد، کاملاً مطلع باشد.
موسوی‌مقدم ترسیم نقشه راه شفاف را مهمترین شیوه برای حمایت از کالاهای ایرانی دانست و بیان کرد: کسانی که در راستای حمایت از کالای ملی مسئولیتی دارند، باید یک نقشه راه برای خود ترسیم کنند. برای اینکه به نقشه راه روشن و شفاف و جامعی دست پیدا کنیم باید سیاست‌گذاری صحیحی داشته باشیم. برای تحقق این موضوع باید از ابزارهای مختلف بهره بگیریم. به طور نمونه، می‌توانیم از شخصیت‌های سلِبریتی و شناخته شده و محبوب و اندیشمندان و علمای دینی که صاحب نظر هستند و در رسانه‌ها و جامعه شناخته شده‌اند، استفاده کنیم. جامعه هنرمندان و ورزشکاران اگر وارد این عرصه شوند، می‌توانند تأثیرگذار باشند. همین طور نخبگان علمی و فرهنگی و دینی و افراد موفق در حوزه‌های کار‌آفرینی و تولید، همه می‌توانند به شکلی مطلوب، اثر‌گذار باشند. رسانه‌ها و تریبون‌های عمومی مانند صداوسیما، فضای مجازی و سایبری نقش بسیار مهمی در این زمینه می‌توانند ایفا کنند.
وی ادامه داد: مسئله بسیار مهم این است که کیفیت کالاهای ایرانی را باید در رقابت با کالاهای خارجی بالا ببریم. برای بالا رفتن کیفیت کالاها، تولیدکنندگان از ناحیه حاکمیت به صورت جدی باید حمایت شوند. دولت اگر به صورت جدی وارد این عرصه شود می‌تواند به معنای واقعی کلمه به گفتمان و فرهنگ‌سازی که باید در جهت حمایت از کالاهای ایرانی انجام شود، کمک کند.
عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران در پاسخ به این سؤال که آیا گفتمان‌های دینی ضرورتاً می‌توانند برای همه مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی راهکار مناسبی ارائه بدهند، گفت: اگر مخاطب گفتمان دینی، جامعه دینی باشد به طور قطع دین نقش محوری در این زمینه می‌تواند داشته باشد. ما اعتقاد داریم که همه مسائل و مشکلات اجتماعی و اقتصادی و ... از دریچه دین، قابل حل است. اینکه مدعی هستیم همه مشکلات در سایه دین قابل حل است بدین خاطر است که این مطلب در سیره پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)، به ویژه امیرالمؤمنین(ع) نمود پیدا کرده است. رکن رکین و اساس همه گفته‌ها، افکار و اندیشه‌ها و رفتارهای امام علی(ع)، خدامحوری است. امیرالمؤمنین(ع) در هر مسئله‌ای که ورود پیدا می‌کند، خداباوری و دین‌مداری را به معنای حقیقی کلمه، اساس کار قرار می‌دهند. اگر بتوانیم این گفتمان و فرهنگ را به درستی نشر داده و به مردم نشان دهیم، آنگاه می‌توانیم بر همه مشکلات فائق آییم. اگر به این مسئله که همه مشکلات می‌تواند در سایه دین حل شود، اعتقاد راسخ داشته باشیم آن وقت می‌توانیم مردم را متقاعد کنیم که این مهم، دست‌یافتنی است.
وی در ادامه افزود: اگر ما مخاطب گفتمان دینی را جامعه بینالملل بدانیم شاید همه مشکلات از این طریق قابل حل نباشد. به خاطر تفاوت‌های اساسی که به لحاظ بافت اجتماعی، منابع انسانی و از نظر مسائل فرهنگی، سیاسی و هنری و مبانی و نظام‌های اقتصادی که امروزه بین ما و سایر کشورها وجود دارد، نمی‌توان مدعی شد که همه مسائل و مشکلات سیاسی و اقتصادی و... دنیا را در سایه دین می‌توان حل کرد؛ چراکه این شدنی نیست. اگر بتوانیم اشتراکات دینی خود را با دیگر کشورها اخذ کرده و بر آنها تأکید کنیم، می‌توانیم مسائل را نیز در سایه آن مرتفع کنیم.
انتهای پیام/
منبع: ایکنا