عضو هیئت‌علمی جامعة المصطفی(ص) العالمیه اظهار کرد: گرچه ظاهرا ممکن است چنین به نظر بیاید که ربا از نظام بانکی حذف شده اما حاکمیت ربا در روح قراردادهای بانکی جریان دارد. از سوی دیگر موارد دیگری در رابطه با مشکلات نظام بانکی وجود دارد که توجه کمتری به آن صورت گرفته است و یکی از این موارد مهم، خلق پول در نظام بانکی است.

به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه، با توجه فرا رسیدن هفته بانکداری اسلامی، توجه جدی‎تر به این موضوع ضرورتی انکارناپذیر و وظیفه همه افراد دغدغه‌مند در زمینه تحقق بانکداری اسلامی در کشور است. بیش از سه دهه از اجرای قانون عملیات بانکی بدون ربا در کشور ما می‌گذرد که قرار بود زمینه حذف کامل ربا از نظام بانکی و تحقق بانکداری اسلامی را فراهم کند اما اکنون کمتر کسی یافت می‎شود که معتقد باشد نظام بانکی کشور، دستورات اسلامی را به طور کامل رعایت می‌کند و این در حالی است که اکنون بانکداری اسلامی به صنعتی بزرگ و پردرآمد در بسیاری از کشورهای جهان و حتی کشورهای غیراسلامی مخصوصا در اروپا تبدیل شده و علاوه بر جذب منابع مسلمانان، بسیاری از افراد غیرمسلمان را نیز به سوی خود جذب کرده است اما متأسفانه در کشور ما با وجود همه تلاش‌های صورت گرفته در طول چهار دهه گذشته هنوز از بسیاری از کشورها در این زمینه عقب هستیم.

حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحمید ثابت، عضو هیئت‌علمی جامعه المصطفی(ص) العالمیه و مدیرگروه اقتصاد دانشگاه عدالت، در گفت‌وگویی، با اشاره به فرارسیدن هفته بانکداری اسلامی عنوان کرد: واقعیت امر این است که آنچه را که اکنون در زمینه بانکداری اسلامی شاهد آن هستیم به گونه‌ای نیست که اهداف انقلاب اسلامی در زمینه بانکداری را محقق کند؛ گرچه از اول پیروزی انقلاب و استقرار اسلامی بنا بر این بود که بانک‎ها نیز در جهت اهداف امام(ره) و انقلاب، بر طبق مقررات اسلامی عمل کنند.

بانک‌ها خود را با قانون عملیات بانکی بدون ربا تطبیق نداده‌اند

وی ادامه داد: در این راستا حذف ربا از نظام بانکی اهمیت بسیاری پیدا کرد و لذا قانون عملیات بانکی بدون ربا نگاشته و تصویب شد و تا الان هم اجرایی می‎شود اما متأسانه وضعیت از جهات مختلف به گونه‎ای بوده که بانک‌ها موفق نشدند در جهت حذف ربا عمل کنند و بتوانند به تحقق اهداف کشور و انقلاب اسلامی کمک کنند.

ثابت افزود: علت اصلی این وضعیت نیز این است که بانک‌ها سازوکاری دارند که با وجود این سازوکار، چندان نتوانسته‌اند خود را با با وضعیت قانون عملیات بانکی بدون ربا هماهنگ کنند و همین امر باعث شده است تا قراردادهای صوری در عملیات بانکی به شدت گسترش پیدا کند.

لزوم توجه به پدیده خلق پول در نظام بانکی

عضو هیئت‎علمی جامعة المصطفی تأکید کرد: از سوی دیگر گرچه به شکل صوری ممکن است چنین به نظر بیاید که ربا از نظام بانکی حذف شده اما حاکمیت ربا در روح قراردادهای بانکی جریان دارد. از سوی دیگر موارد دیگری در رابطه با مشکلات نظام بانکی وجود دارد که توجه کمتری به آن صورت گرفته است و یکی از این موارد مهم، خلق پول در نظام بانکی است.

وی ادامه داد: در قانون عملیات بانکی بدون ربا توجهی به مسئله خلق پول توسط بانک‌ها صورت نگرفته است و اکنون یکی از دلایل اینکه کشور از جهت اقتصادی با مشکل مواجه شده، همین مسئله خلق پول است که به دلیل بانک محوری اقتصاد ما حاصل شده است.

ضرورت تدوین قوانین جدید برای نظام بانکی

مدیرگروه اقتصاد دانشگاه عدالت تأکید کرد: اکنون حجم نقدینگی به شدت بالا رفته است و از این جهت مشکلات بسیاری بر کشور ما تحمیل شده است و تنها راهی هم که وجود دارد این است که نسبت به وظیفه اصلی بانک تجدیدنظر کنیم و این مسئله نیازمند بررسی و تحلیل همه جانبه است.

ثابت با اشاره به لزوم تدوین قوانین جدید برای نظام بانکی کشور گفت: بر این اساس، باید مقررات و قانون جدیدی را برای حل مشکل خلق پول در نظام بانکی تدوین کنیم و قانون جدید باید جلوی عملیات صوری بانک‎ها را بگیرد اما متأسفانه تاکنون چنین اقدامی صورت نگرفته است.

آثار برگزاری همایش‌ها در حوزه بانکداری اسلامی

این پژوهشگر اقتصاد اسلامی یادآور شد: طبیعی است که برگزاری همایش‌هایی با موضوع بانکداری اسلامی می‌تواند آثار مثبتی داشته باشد اما قطعا مقداری طول می‌کشد که بتوان مباحث جدیدی در حوزه فکر و اندیشه را مطرح کرد و براساس آن بتوان دیدگاه‌های اسلامی و راهکارهای عملیاتی در زمینه تحقق بانکداری اسلامی ارائه داد.

عضو هیئت‌علمی جامعة المصطفی(ص) در پایان عنوان کرد: در برنامه‌هایی که تحت عنوان همایش و امثالهم در زمینه بانکداری اسلامی برگزار می‌شود دیدگاه‌های مناسبی نیز ارائه می‌شود که می‌تواند کارگشا باشد. خود بنده نیز در برخی از این همایش‌ها طرح‎های جدیدی را برای اداره بانک و نظام پولی کشور ارائه کردم و بسیاری از صاحبنظران هم دارای طرح‎های جدیدی در حوزه بانکداری اسلامی هستند که امیدواریم در این همایش‌ها مورد نقد و ارزیابی قرار بگیرد و از نظر عملیاتی، به پیاده شدن هرچه سریعتر و کامل‌تر بانکداری اسلامی در کشور کمک کند.

انتهای پیام/

منبع: ایکنا