عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: باید مسیری را از نگاه تربیت اسلامی مهیا کرد که متناسب با فضای مجازی باشد. در روایات آمده که «فرزندان خود را برای نسل های آینده تربیت کنید». یعنی برای آینده تاثیرگذار باشند.

به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی مفتاح_اندیشه، حجت الاسلام سیدمحمدصادق موسوی نسب، معاون آموزشی و عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) درباره گرایش زیاد فرزندان به فضای مجازی و تاثیرات آن گفت: فضای مجازی امروز در واقع فضای حقیقی است که دارای اهمیت زیاد و تاثیرات عمیق است و به یکی از اجزای زندگی انسانها تبدیل شده است.

وی افزود: ابزاری که بشر تولید می کند و در اختیار دارد، پدیده دو لبه ای است و ما باید آن را هم فرصت و هم تهدید بدانیم. در واقع این ابزارها دارای حسن و قبح هستند و نباید منکر آن شویم. با این نگاه می توانیم برای ابزارها برنامه ریزی کنیم، اما اگر تصور کنیم که ابزارها فقط دارای حسن و یا فقط دارای قبح هستند، نمی توانیم مواجهه صحیحی با آنها داشته باشیم.

موسوی نسب ادامه داد: اگر ابزاری صرفا مفید تصور شود، دیگر بررسی نمی شود و اگر ابزاری کاملا مضر تصور شود، از فرصت هایی که این ابزار می تواند ایجاد کند، نمی توان بهره کافی برد. بنابراین باید نقاط قوت و ضعف و کارکردهای ابزارهای ساخته بشر شناخته شوند. اگر چنین فناوریهایی در مسیر اهداف مناسب قرار بگیرند، قابل دفاع هستند اما اگر عملکرد برعکس داشته باشند، ضد ارزش می شوند.

موسوی نسب فضای مجازی را جزو ابزارهایی دانست که برای آموزش به آنها نیاز داریم، گفت: اگر آموزش را فرآیندی بدانیم که در یک سوی آن معلم و در سوی دیگر متعلم قرار دارد به ابزار و رسانه نیازمند می شویم. امروز فضای مجازی به جای کلاس درس نشسته است و به دلیل اینکه افراد به جای فضای فیزیکی به صورت مجازی در کنار یکدیگر قرار می گیرند، عنوان مجازی به آن گفته می شود.

وی با اشاره به آسیب های فضای مجازی گفت: فضای مجازی ابزاری برای آموزش و بیان سخنان افراد است. برنامه ریزی در این فضا اهمیت زیادی دارد تا از آفت ها فاصله گرفته شود. در شرایط فعلی در دنیا از فضای مجازی به خوبی استفاده نمی شود. ما اگر از ابزار آموزشی استفاده کنیم، تحت نظارت ما هستند اما کنترل فضای مجازی بسیار مشکل است و بشر نمی تواند بر آن احاطه داشته باشد در حالیکه مراکز آموزشی ما در کنترل هستند.

عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: از دیگر مسائل موجود در فضای مجازی بمباران اطلاعات است. مثلا در یک روز هزاران پیام و متن و عکس در اختیار مخاطب قرار می گیرد که به ظاهر مفید است اما کارشناسان آموزش از آنها استقبال نمی کنند زیرا وقتی اطلاعات به وفور در اختیار افراد قرار می گیرد به جای آنکه مفید تلقی شوند، مضر دانسته می شوند.

موسوی نسب بیان کرد: بمباران اطلاعات دیگر امکان فکر کردن را به افراد نمی دهد لذا بین نسل امروز و نسل گذشته تفاوت دیده می شود. در گذشته اطلاعات افراد کم اما قدرت تحلیل بالا بود اما اکنون اینگونه نیست. بشر امروز دارای اطلاعات زیاد با قدرت تحلیل پایین است و این به بمباران اطلاعات بازمی گردد.

وی تصریح کرد: اگر بخواهیم از فضای مجازی به بهترین نحو استفاده کنیم، نظارت خانواده ها و فرد را می طلبد. خانواده و مسئولان ابتدا باید به این جمع بندی برسند که اگر این فضا کنترل نشود آسیب زا خواهد بود و افرادی هستند که از این راه به دنبال آسیب رساندن هستند. اگر به این مساله باور داشته باشیم می توانیم هماهنگ عمل کنیم اما اگر این باور در همه ایجاد نشود ناهماهنگی بوجود می آید و این اولین اشتباه ماست.

وی بیان کرد: در کنترل فضای مجازی دولت و خانواده و شخص هر کدام وظایف جداگانه ای دارند. افراد باید در این فضا گزینشی عمل کنند و بدانند فضای مجازی دریایی است که ماهی و کوسه در آن وجود دارد و نباید دست به سوی هر مطلبی دراز کرد. اما نمی توان توصیه کرد که فضای مجازی را هم به طور کامل حذف کرد.

موسوی نسب با تاکید بر اینکه باید به فرزندان آموخت تا به روش صحیح از اینترنت استفاده کنند و گزینش کنند، گفت: فرزندان باید توجیه باشند زیرا در غیر اینصورت تمام زحمات و برنامه ریزی های انجام شده از بین می رود. برای فرزندان باید دوره های آموزشی برگزار شود تا گزینشی عمل کردن را بیاموزند و تمرین کنند که به سراغ هر مطلبی نروند و آن را مطالعه نکنند.

معاون آموزشی موسسه امام خمینی(ره) تصریح کرد: ما به ابزاری دست یافته ایم که اگر از فواید آن استفاده شود سرعت پیشرفت را بیشتر از گذشته می کند. خانواده و نظام و دولت باید بسترها را به گونه ای فراهم کنند که فرزندان به سوی پرتگاه نروند و قبل از آن هم شخص بیاموزد گزینشی عمل کند. مجموعه این راهکارها اگر به صورت هماهنگ باشد امیدواریم از فواید آن بیشتر از مضرات آن استفاده شود.

وی درباره پناه بردن فرزندان به فضای مجازی گفت: جاذبه های این ابزار آنقدر چشمگیر است که افراد را وابسته به خود می کند. مسائل دیگری هم وجود دارند که به این وابستگی دامن می زنند مانند ارتباط کم کودکان با خانواده. در نتیجه افراد درگیر این فضا می شوند.

وی ادامه داد: باید به فرزندان طوری آموزش داده شود تا با جاذبه های دنیای مجازی و غیرمجازی مبارزه کنند. نظام تربیتی اسلامی هرگز جاذبه ها را نمی زداید اما به ما قدرت و اراده ای می دهد تا در برابر اطلاعات مضر مقاومت شود تا به کمال برسیم.

این استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: اسلام با ابزارهای ابتدایی که در دست بشر قرار دارد مبارزه نمی کند اما توصیه به کنترل آن می کند. برای موفقیت به جای اینکه به سوی حذف این ابزار برویم باید اراده و مقاومت را به گونه ای تربیت کنیم تا گزینشی عمل شود. عده ای همواره از طریق مباره با نفس به جایگاه بالا رسیده اند اما عده ای کوتاهی کردند و گرفتار شدند. اکنون زمانه ای است که اگر کسی در مسیر به درستی عمل کند رشد خوبی خواهد داشت.

وی ادامه داد: فضای مجازی ابزار دو لبه است و فواید فراوانی دارد که سرعت انتقال را زیاد می کند. از این فضا برای جمع آوری اطلاعات و حفظ اطلاعات می توان استفاده کرد اما باید بشر هدایت و راهنمایی شود. باید مسیری را از نگاه تربیت اسلامی مهیا کرد که متناسب با فضای مجازی باشد. در روایات آمده که «فرزندان خود را برای نسل های آینده تربیت کنید»، یعنی برای آینده تاثیرگذار باشند.

موسوی نسب در پایان سخنانش گفت: پوشش دادن مسائل تربیتی از طریق ماهواره و اینترنت انجام می گیرد. بنابراین در نظام تعلیم و تربیت اسلامی رساندن پیام از طریق این ابزارها می تواند با سرعت بیشتری انجام گیرد.

انتهای پیام/

منبع: طلیعه