کارکردهای ویژه اربعین از سنت تا حرکت جریان‌ساز
پژوهشگر و محقق و کارشناس مسائل دینی با بیان اینکه اربعین حسینی ایجاد رعب و وحشت در دل دشمنان است، گفت: وحدت و همبستگی شیعیان جهان در اربعین حسینی نمایش داده می‌شود.
به گزارش پایگاه خبری - تحلیلی مفتاح_اندیشه، زیارت اربعین تنها دربارهٔ حضرت سیدالشهدا (ع) واردشده و هیچ پیشینه‌ای را نمی‌توان برای اربعین و اعمال مربوط به این روز تا پیش از حادثه عاشورا تصدیق کرد و این ویژگی و امتیاز، تنها برای امام حسین (ع) دانسته شده است.
از همین روست که زیارت حرم مطهر امام حسین(ع) و یاران باوفای او در ایام اربعین حسینی، چند سالی است که بسیار بیش از قبل موردتوجه قرارگرفته است. تا جایی که زن و مرد و پیر و جوان، از هر کوی و دیاری پای در راه کربلا و سرزمین نینوا می‌گذارند. پیاده‌روی اربعین، نمادی شده از وحدت امت اسلامی و عشق و ارادت خالصانه به امام شهیدان و در سال‌های اخیر، جمعیت حاضر در مراسم سوگواری اربعین در عراق در صدر یکی از بزرگ‌ترین اجتماعات مسالمت‌آمیز جهان قرار دارد.
پیاده‌روی و زیارت حرم مطهر امام حسین(ع) در روز اربعین ریشه تاریخی دارد چراکه جابر بن عبدالله انصاری و عطیه عوفی در سال ۱۲۸۱ قمری با پای پیاده از مدینه حرکت کردند و در صبح اولین اربعینی که از شهادت حضرت سیدالشهدا(ع) می‌گذشت، به کربلا رسیدند و طبق آنچه در منابع شیعه معتبر مشهود است در روز اربعین حضرت زینب کبری(س) و امام سجاد(ع) همراه با هشتادوچهار نفر وارد کربلا شدند و پس از گفتگو با جابر عبدالله انصاری، قبر مطهر امام(ع) را زیارت کردند و ازآنجا زیارت اربعین آغاز شد.
حجت‌الاسلام سید عباس موسوی مطلق پژوهشگر و کارشناس مسائل دینی، در گفت‌وگویی به ابعاد مختلف عظمت و جایگاه اربعین حسینی در جامعه، تاریخچه ترویج سنت پیاده‌روی اربعین حسینی، اهمیت اجتماعی میلیونی اربعین حسینی و رمز و راز حقیقی حدیث معروف امام حسن عسکری(ع) در خصوص علائم انسان مؤمن پرداخته که حاصل این گفتگو را در ادامه می‌خوانید:
* هرچند گفته‌شده «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا» اما در این میان دو مقطع زمانی حائز اهمیت برای انتقال مفاهیم قیام امام حسین (ع) وجود دارد که شامل روز عاشورا و اربعین می‌شود. دلایل عزاداری در روز عاشورا کاملاً مشخص است، اما به نظر حضرتعالی چرا اربعین تا این اندازه با شور و شعور بالا برگزار می‌شود؟
قیام حضرت سیدالشهدا (ع) دو بخش دارد بخش اول عبارت است از: جهاد در میدان نبرد، مبارزه تا سر حد بذل جان و حتی بذل مهجه چنانچه در زیارت اربعین آمده «وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیک لِیسْتَنْقِذَ عِبَادَک َمن الْجَهَالَةِ و حَیرةِ الضَّلَالَة»
که این بخش اول را سیدالشهدا و یارانشان از قبل از ورود به کربلا تا غروب عاشورا به نحو أکمل و أتم انجام دادند؛ فلذا حضرت سیدالشهدا (ع) با تزریق خون خویش و یارانش اسلام را که به کما رفته بود بازگرداند در نتیجه حیات حق، اسلام، قران و انسانیت مدیون سیدالشهدا (ع) است.
اما بخش دوم حراست از انقلاب حسینی بود، مراقبت از دستاوردهای این شهادت و پرستاری از اسلام تازه از کما برگشته بود که این امر مهم به عهده کاروان اسرای کربلا بود و آنان تحت زعامت امام زمان خویش حضرت امام العارفین سیدالساجدین (ع) و نائب الامام عقیله بنی‌هاشم زینب کبری (س) از عهدهٔ این مسئولیت برآمدند و وقتی‌که در اربعین به کربلا آمدند فاتح میدان مبارزه بودند اربعین بزرگداشت پیروزی کاروان اسرا بر امرای غاصب بود، اربعین قوی‌ترین تزریق امید بر پیکر جبهه حق در طول تاریخ بوده است، اربعین جمع بین شور و شعور حسینی بوده و هست، اربعین ثمره صبر است، اربعین تکلیف زن و مرد را در تاریخ در دفاع از حق ثابت کرد، اربعین یک روز نیست یک تاریخ است.
* اربعین حسینی (ع) چه کارکرد ویژه‌ای دارد که به این مقدار مورد استقبال گسترده شیعیان بلکه مسلمانان جهان واقع شده است؟
علت این ارج و منزلت به یک دلیل و چند دلیل ختم نمی‌شود چراکه اولاً از علامات مؤمن است ثانیاً چنانچه حضرت امام خمینی (ره) فرمودند که «این خون سیدالشهدا (ع) است که خون ملت‌های اسلامی را به جوش آورده است. این شور از جوشش آن خون است».
ثالثاً همه فطرتاً طالب حق و حقیقت‌اند و این طلب در کربلا قابل‌مشاهده است و اربعین نتیجهٔ طلب کردن حق است و همه به وجدان می‌بینند که مدیون کاروان شهادت و اسارت است در اربعین معجزهٔ پیوند شهادت و اسارت به‌وضوح قابل‌مشاهده است.
* سنت پیاده‌روی اربعین از چه زمانی در میان شیعیان رواج پیداکرده است؟
سنت پیاده‌روی با تشویق اهل‌بیت (ع) و بیان روایات پیرامون ثواب قدم‌های برداشته در راه سیدالشهدا (ع) آغاز گردیده و در طول تاریخ این مهم حفظ شده و سیره علماء سلف نیز این‌چنین بوده است.
* به نظر شما اهمیت اجتماع میلیونی اربعین در چیست؟
اهمیت این اجتماع میلیونی در چند نکته است: یکم «نمایش وحدت شیعیان جهان»، دوم: «آغوش باز شیعیان برای سایر ادیان و مذاهب چنانچه از باب الحسین وارد شوند»، سوم: «تقویت روح جهاد و مبارزه علیه طاغوت‌های عالم»، چهارم: «ایجاد رعب و وحشت در دل دشمنان»، پنجم: «تقویت روح محبت، یگانگی، ایثار و مواسات بین مردم»، ششم: «اعلان کردن این نکته مهم که در راه سیدالشهدا همه یکسان‌اند فقیر و غنی، پیر و جوان، مردم و مسئولین، همه بدون هیچ امتیازی به یک مقصد واحد فکر و حرکت می‌کنند»، هفتم: «بهترین حرکت برای معرفی سیدالشهدا»، هشتم: «یکی از بهترین حرکت‌ها برای زمینه‌سازی ظهور موعود است»
انتهای پیام/
منبع: حوزه