استاد و محقق حوزه علمیه ضمن پاسخ به شبهه‌ای در مورد قیام کربلا گفت: جهل فراگیر یکی از مهم‌ترین عوامل قیام کربلا بود و سبب شد تا در دوره امام باقر(ع) و امام صادق(ع) کرسی‌های بیان دین و اعتقادات در مدینه تشکیل شود و مردم با حلال و حرام دین آشنا شوند.

به گزارش پایگاه خبری - تحلیلی مفتاح_اندیشه؛ آیت‌الله علی نظری‌منفرد شب گذشته، ۱۱ آبان ماه، در ادامه مباحث علمی خود در مورد زمینه‌های اجتماعی قیام امام حسین(ع) در قم با بیان اینکه ظهور بدعت‌ها و در دست گرفتن قدرت توسط حکام فاسد بنی امیه و امر به معروف و نهی از منکر از مهم‌ترین عوامل قیام امام(ع) بود گفت: البته امر به معروف و نهی از منکر دارای شرایطی است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها احتمال تأثیر است.

وی افزود: ممکن است این شبهه ایجاد شود که امام حسین(ع) می‌دانستند که امر به معروف و نهی از منکر در یزید اثر نمی‌گذارد پس چرا دست به قیام زدند؟ در حقیقت امام حسین(ع)، چون مصلحت اهمی در کار بود و اصل دین در معرض خطر قرار گرفته بود و خودشان فرمودند که «علی الاسلام السلام» و باید با اسلام خداحافظی کرد؛ لذا دست به قیام زدند و اینجا دیگر تأثیرگذاری ملاک نبود ضمن اینکه تأثیر قیام امام حسین(ع) اگرچه نه در آن مقطع، بلکه در آینده کوتاه نمایان شد.

جهل؛ عامل مهم قیام امام حسین(ع)

وی جهل را یکی دیگر از مهم‌ترین عوامل قیام امام(ع) برشمرد و تاکید کرد: قیام امام(ع) برای پیدایش آگاهی و علم در میان مردم بود و این اثربخشی را داشت؛ اگر امام باقر(ع) در مسجد مدینه جایگاهی دارد و «ابان بن تغلب» به دستور ایشان در مسجد می‌نشست و فتوا می‌داد همه از برکات قیام امام حسین(ع) بوده است.

نظری‌منفرد با بیان اینکه مردم مناسک حج و حلال و حرام را نمی‌دانستند و این مسئله بسیار عجیب است، بیان کرد: هنوز ۵۰ سال از وفات پیامبر(ص) نگذشته، ولی مردم حلال و حرام را نمی‌دانند؛ زیرا جوّ خفقان و بسته‌ای ایجاد شد که مسائل بازگو نشد و عده زیادی از اصحاب نیز به‌تدریج کشته شدند و فضا آن چنان اختناق داشت که کسی جرئت قرائت حدیث نداشت و قرائت قرآن به‌تن‌هایی نیز کافی نبود.

وی با بیان اینکه باید دانشی باشد که قرآن را بفهمد و این دانش در اختیار اهل بیت(ع) بود، تصریح کرد: کار به جایی رسید که «کعب‌الاحبار» فرصت یافت تا به جای گفتن معالم دین، اخبار اسرائیلیات را بیان کند و تمیم داری نیز قصه برای مردم بگوید؛ محدثان و روات عامه خودشان تصریح کرده‌اند که ما اجازه نقل روایت نداشتیم؛ خلیفه دوم برخی اصحاب مانند «عبدالله بن مسعود» را به کوفه فرستاد و آن‌ها را مشایعت کرد و آخرین سخنی که به آنان گفت: این بود که مبادا برای مردم حدیث بگویید و فقط قرآن بخوانید. این در حالی است که سنت پیامبر(ص) مفسر قرآن است و در آیه ۴ سوره نحل بیان و تأکید شده که تبیین «ما نزل» بر عهده پیامبر(ص) است.

این محقق و استاد حوزه علمیه با بیان اینکه امام صادق(ع) سلسله حقایقی را در قالب زیارت بیان فرموده‌اند، تصریح کرد: ایشان در زیارت اربعین فرموده است که جدم «بَذل مُهجَه» کرد تا مردم را از جهالت برهاند و از گمراهی نجات بخشد؛ امام(ع) به تصریح خودشان برای رسیدن به دنیا و قدرت قیام نفرمود: بلکه ایشان قیام کرد تا معالم دین را به مردم نشان داده و در میان مردم صلاح ظهور یابد و مردم مظلوم نجات یابند و به فرائض و سنن و احکام تو ایمان بیاورند.

این محقق و استاد حوزه با بیان اینکه کسی اجازه نقل حدیث را تا یک قرن نداشت و اعجاز است که خدا اهل بیت(ع) را ذخیره قرار داد تا امام باقر(ع) و امام صادق(ع) فرصتی بیابند و احادیث پیامبر(ص) را برای مردم تبیین کنند، افزود: ما گفتار خود ائمه(ع) را حجت می‌دانیم، ولی ایشان گفتارشان را مستند به پیامبر(ع) می‌کردند تا مردم بدانند که این مطالب از رسول خدا(ص) است تا سنت پیامبر(ص) احیاء شود.

برخورد معاویه با ابن عباس

نظری منفرد با بیان اینکه معاویه هیچ‌گاه به اسلام ایمان نیاورد و این مسئله در رفتار‌های او و برخورد با برخی صحابه از جمله ابن عباس مشهود است، تصریح کرد: معاویه در برخوردی که با ابن عباس داشت به او گفت که به من خبر رسیده که تو قرآن را تفسیر می‌کنی؟ ابن عباس شاگرد مکتب امام علی(ع) بود و کرسی تفسیر داشت؛ معاویه او را تهدید کرد که نباید قرآن را تفسیر کنی؛ ابن ابی‌الحدید نقل کرده که به برخی پول داده می‌شد تا برای فضایل بنی‌امیه حدیث جعل شود، ولی در همین حال کسی جرئت نداشت حقائق اسلام را برای مردم بیان کند؛ البته ابن عباس کوتاه نیامد و گفت که قرآن را خدا فرستاده تا مردم فقط قرائت و یا عمل کنند؟ معاویه گفت: عمل، ابن عباس به او گفت: بنابراین تا وقتی مردم قرآن را ندانند چگونه می‌توانند عمل کنند؛ معاویه پیام فرستاد که اگر جانت را می‌خواهی دست از تفسیر قرآن بردار.

وی با بیان اینکه معاویه کارش ترور بود، تاکید کرد: مالک اشتر را با زهر ترور کردند و خود امیرالمومنین(ع) را هم همین افراد کشتند؛ ابن شهر آشوب نقل کرده که مهریه ازدواج ابن ملجم با قطام را وکیل عمروعاص پرداخت کرده است؛ یعنی این مسئله شهادت امام(ع)، برنامه‌ریزی شده بود و ابن ملجم در واقع مجری طرح معاویه و عمروعاص بود.

نظری‌منفرد ادامه داد: مردم از اوّلیات اسلام بی‌خبر بودند و امام حسین(ع) در چنین شرایطی با قیام خود باعث ایجاد کرسی‌های علمی و افزایش آگاهی دینی و اعتقادی مردم شد و کار به جایی رسید که فقط از امام باقر(ع) ۷۰ تا ۹۰ هزار روایت نقل شد که البته بسیاری از آن‌ها در دست ما نیست و از برکت آن، کسانی مانند زراره و ابوبصیر پرورش یافتند.

انتهای پیام/

منبع: ایکنا