حجت الاسلام و المسلمین احمدحسین شریفی، رئیس دانشگاه قم، در یادداشتی مطرح کرد؛
بررسی سبک زندگی، حکمرانی و مقصد تمدنی اسلام و غرب / آیا لیبرالیسم و اسلام میتوانند در یک نظام سیاسی جمع شوند؟
حقیقت آن است که اختلاف جمهوری اسلامی و لیبرالیسم (نظام سیاسی حاکم بر اغلب کشورهای غربی، با محوریت آمریکا) از سنخ اختلافات ریشهای است. تقابل این دو نوع نظام، تقابلی بنیادین است. از جنس تقابل دو نوع نگاه به معرفت و جهان و انسان و ارزشهای انسانی است. نوع نگاه غرب به عالم و آدم و ارزش کاملاً متفاوت با نوع نگاه اسلام به این مقولههاست.
۱۴۰۳/۱۲/۱۹
دکتر مواهب صالح مهدی، دانشیار دانشکده علوم اسلامی در دانشگاه کربلا، در یادداشتی مطرح کرد؛
ساخت تمدن انسانی بر اساس آموزههای قرآن / پیوند علوم ابزاری و علوم هدایتگر در تمدنسازی چیست؟
ساخت تمدن یک امت، نیازمند پیوند مستمر با متن قرآن است. این تصور که فهم قرآن به پایان رسیده، اشتباه است؛ زیرا قرآن، با تکرار کهنه نمیشود و شگفتیهای آن پایانناپذیر است. قرآن، بنا بر تعریفی که دارد، تا روز قیامت خوانده خواهد شد و هدایتگر بشریت خواهد بود. مفسران گذشته بیشتر بر آیات احکام تمرکز داشتند، اما اکنون زمان آن رسیده که برای ساخت انسانِ تمدنساز که به کمک قرآن، آبادانی ایجاد کند، توجه ویژهای به آیاتی شود که به انسان و روابط او با خود و محیط پیرامونش میپردازند.
۱۴۰۳/۱۱/۱۴
دکتر حسن قصیر، استاد دانشگاه کالیفرنیا، در نشست علمی«واقعیتهای خانواده آمریکایی» مطرح کرد؛
فاجعه مدیرنیته در ایران در حال رخ دادن است / فروپاشی روابط خانواده در اثر گسترش مدرنیسم
جنگهای جهانی دوم و تغییرات اجتماعی دهههای بعد، نقش زنان را بیشتر تغییر داد. زنان وارد کارخانجات شدند، حق رأی یافتند و استقلال مالی کسب کردند. در دهه 1960، کشف قرصهای ضدبارداری و تبلیغ آزادی جنسی منجر به کاهش ازدواج، افزایش طلاق و بارداریهای خارج از ازدواج شد. قوانین سقط جنین نیز به این روند کمک کرد. این تحولات طی سه نسل گذشته به شکلهای مختلف بروز کرد و مشکلات اجتماعی خانوادهها را تشدید نمود.
۱۴۰۳/۱۰/۱۶
پایگاه خبری-تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی گزارش میدهد؛
چگونه میتوان از میراث اسلامی برای حل چالشهای امروز بهره برد؟ / معرفی کتاب «حوزههای اصلاح در اندیشه اسلامی معاصر»
اصلاح فکری در جهان اسلام امروز با چالشهای متعددی روبهرو است. یکی از مهمترین این چالشها، شکاف موجود بین مناهج و روشهای تفکر سنتی اسلامی و مناهج علوم مدرن است. این شکاف، ضرورت بازنگری در روشهای پژوهشی و استفاده از "اجتهاد منهجی" را به وجود آورده است. اجتهاد منهجی به معنای استفاده از روشهای تحقیقاتی نوآورانه است که به فهم و تفسیر بهتر و منطبق با شرایط زمانه، متون اسلامی را ارائه میدهد.
۱۴۰۳/۰۸/۲۸
دکتر محمد السید علی حامد، پژوهشگر اقتصاد انجمن برکت ترکیه در یادداشتی مطرح کرد؛
استفاده از سنت های الهی برای آبادانی جهان / چرا شناخت سنتهای الهی برای پیشرفت تمدن ضروری است؟
توسعه بهعنوان یک فرآیند آگاهانه انسانی برای آبادانی جهان، بستگی به تطابق با قوانین الهی و طبیعی دارد. هدف از زندگی انسانها در این جهان، آبادانی و بهسازی آن است که در قرآن نیز به آن اشاره شده است. بر اساس این دیدگاه، باید نظامها و قوانینی وضع شوند که جوامع بتوانند بر اساس آنها به سوی تمدن و پیشرفت حرکت کنند. بخشی از این قوانین به جهان مادی و طبیعت مربوط میشود که از طریق عقل و کشف آنها قابل فهم است و بخشی دیگر به قوانین اجتماعی و انسانی تعلق دارد که از تجربیات و راهنمایی پیامبران به انسانها منتقل شده است.
۱۴۰۳/۰۸/۲۶
پایگاه خبری-تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی گزارش میدهد؛
نشست نقد رویکردهای مدرن غربی به علوم اسلامی در قطر (بخش دوم) / استفاده از روشهای جدید علوم انسانی در آکادمیهای غربی برای مطالعه فقه اسلامی
شرقشناسانی مانند فان اِس اغلب بر تأثیر عوامل سیاسی در شکلگیری و توسعه علم کلام تأکید کردهاند و رابطه بین قدرت سیاسی و تفکر کلامی را بهویژه در دوره خلفای راشدین مورد بررسی قرار دادهاند. با این حال، این ارتباط بین علم کلام و سیاست را نمیتوان بهطور کلی تعمیم داد؛ چرا که بسیاری از ریشههای این علم از مباحث دینی و الهیاتی درونی نشأت گرفتهاند که از دخالتهای سیاسی به دور بودهاند. تحلیل اجتماعی بهتنهایی برای درک منشأ علم کلام کافی نیست و باید از روشهای فلسفی و تاریخی نیز برای فهم دقیقتر این علم استفاده شود.
۱۴۰۳/۰۷/۲۳
پایگاه خبری-تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی گزارش میدهد؛
گزارش نشست نقد رویکردهای مدرن غربی به علوم اسلامی در قطر (بخش اول) / بهرهبرداری از ابزارهای مدرن در علم حدیث با حفظ اصالت اسلامی
در سالهای اخیر، به ویژه در سالهای 2021 و 2022، مطالعات جدیدی در جهت فهم مفهوم «نحو سوره» پدیدار شده است. این روش به بررسی تکرار، انواع پیوندها و جملات متنی درون سورهها میپردازد. این مطالعات به درک عمیقتری از ساختار سورههای قرآنی، به ویژه سورههای مدنی که دارای پیچیدگی ساختاری بیشتری هستند، کمک میکند.
۱۴۰۳/۰۷/۲۲
پایگاه خبری تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی گزارش میدهد؛
معرفی کتاب «مقاصد الشریعه: دیدگاه تمدنی» + لینک دانلود
این کتاب به بررسی و توسعه نظریه مقاصد شریعت (Maqasid al-Shariah) میپردازد و با مرور آثار کلاسیک، به ویژه کارهای شاطبی، به تبیین پنج هدف اصلی شریعت و چگونگی تطبیق آنها در عصر مدرن میپردازد. این کتاب علاوه بر تحلیل تاریخی و فکری، تلاش میکند با ترکیب دیدگاه ابن خلدون و شاطبی، نظریهای جدید و چندبعدی از مقاصد شریعت ارائه دهد که به مسائل اجتماعی و تاریخی نیز توجه دارد. همچنین، کتاب به بررسی کاربردهای معاصر این نظریه در علوم مختلف و اصلاح مفاهیم کلیدی میپردازد و هدف آن آسانتر کردن درک و اجرای مقاصد در زمان حاضر است.
۱۴۰۳/۰۷/۰۷