به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه، آیتالله احمد عابدی در جلسه بیستم درس خارج جهاد درباره اخلاق پیامبر(ص) در جنگ گفت: شاید بتوان گفت در زمان جنگ به بسیاری از مسائل فقهی عمل نمیشود ولی مسائل اخلاقی باید رعایت شوند، از اینرو سخن بسیاری از کتابهای فقهی که میگویند در جنگ مسائل اخلاقی ساقط میشود درست نیست.
وی افزود: یکی از مهمترین مسائل اخلاقی قوه غضبیه است که دارای سه نوع افراط، تفریط و حد وسط است. افراط در قوه غضبیه را بی باکی، تفریط در آن را خوف و ترس مذموم و حد وسط را شجاعت میگویند. حد وسط منظور میان افراط و تفریط نیست. منظور از اعتدال و حد وسط این است که قوه تحت هدایت عقل و شرع باشد.
آیتالله عابدی با بیان اینکه نبی اکرم(ص) در جنگها همیشه شجاعترین فرد بودند، تصریح کرد: نقل شده کارهای اطلاعاتی جنگها را حضرت(ص) شخصاً انجام میدادند. یعنی با لباس مبدل به میان دشمن میرفتند تا کسب خبر کنند. برای نمونه در جنگ بدر که نخستین جنگ مسلمانان بود، حضرت محمد(ص) خود شخصاً کارهای اطلاعاتی را انجام میدهند.
وی ادامه داد: علامه امینی مینویسند پیامبر(ص) در جنگ احد 17 بار زخمی شدند، امیرمؤمنان(ع) 16 بار زخمی شدند. حضرت محمد(ص) به گونه ای زخمی شده بودند که هر کدام از زخمها کافی بود تا حضرت(ص) شهید شوند. ولی جبرئیل(ع) ایشان را بلند میکرد و پیامبر(ص) با اعجاز الهی خوب میشدند. در حالی که خلیفه اول، دوم و سوم نه تنها در هیچ جنگی زخمی نشدند که در هیچ جنگی اسلحه نیز به دست نگرفتند.
استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم بیان کرد: در نهج البلاغه نیز امیرمؤمنان(ع) میفرمایند «وقتی جنگ سخت میشد به پیامبر(ص) پناه میبردیم.» نقل شده در جنگ حُنین حضرت(ص) به تنهایی در میان دشمن بودهاند.
آیتالله عابدی، یکی دیگر از اخلاقهای نبی اکرم(ص) در جنگها را وفاداری به عهد دانست و تصریح کرد: حذیفه بن یمان میگوید «من و پدرم در جنگ بدر نبودیم، چون در مسیر رفتن به مدینه اسیر کفار شدیم و برای آزاد شدن به کفار قول دادیم به مدینه برویم و در جنگ پیامبر(ص) را یاری نکنیم. وقتی به مدینه آمدیم موضوع را به پیامبر(ص) گفتیم، ایشان فرمودند: شما به جنگ نیاید چون با کفار پیمان بستهاید و ما نیز به این پیمان وفا میکنیم.»
وی اضافه کرد: پیامبر(ص) میفرمایند «اگر کسی با فردی عهد بست که او را نکشد سپس او را کشت، بوی بهشت به مشامش نمیرسد در حالی که بوی بهشت از 40 سال به مشام میرسد.» روایت دیگر از نبی اکرم(ص) نقل شده «اگر مسلمانی به کافر زمی ظلم کند من روز قیامت برای دفاع از کافر علیه مسلمان شکایت میکنم.»
استاد برجسته حوزه علمیه قم، اخلاق دیگر نبی اکرم(ص) در جنگ را اهل کلک و فریب نبودن عنوان کرد و اذعان داشت: قرطبی در تفسیر آیه «إِنَّ اللَّهَ يُدافِعُ عَنِ الَّذينَ آمَنوا، إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ كُلَّ خَوّانٍ كَفورٍ» مینویسد «وقتی مسلمانان در مکه بودند کفار آنها را اذیت میکردند. مسلمان نیز تصمیم گرفتند تعدادی از آنها را بکشند و آیه نازل شد که شما نباید با کلک کسی را بکشید.» یعنی نباید کسی را ترور کنید.
وی ادامه داد: یکی دیگر از اخلاقهای پیامبر(ص) این بود که همیشه اهل مدارا، رفق و دوری از خشونت بودند. براساس روایتی حضرت محمد(ص) فرمودهاند «نرمی در هر کاری باشد زینت آن کار است و خشونت در هر کاری باشد زشتی آن کار است.» نبی اکرم(ص) هیچگاه احترام مشرکی را زیر پا نگذاشتند، هرگز نگفتند مال کفار حلال است. هرگز به کسی شبیخون نزدند. حتی مشرکین اموال خود را نزد پیامبر(ص) به امانت میگذاشتند.
آیتالله عابدی در جمع بندی سخنان خود اظهار کرد: نبی اکرم(ص) در جنگ رعایت اخلاق میکردند و براساس همین موضوع درباره مسائل شرعی باید بگوییم هر جا مسأله شرعی در جنگ خلاف اخلاق بود، آن مسأله اعتبار ندارد.
انتهای پیام/