به گزارش پایگاه خبری - تحلیلی مفتاح_اندیشه؛ سیدمجید امامی، استاد دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)، در گفت‌وگویی، با اشاره به کارکردها و نقش هیئات مذهبی و عزاداری در همبستگی اجتماعی در دوران کرونا و چگونگی پرکردن خلأهای معنوی و روحی ایجاد شده در این ایام، گفت: به واسطه این ابتلای عالم‌گیر و جدی کرونا، دو اتفاق در مورد مناسک، محافل و اماکن مذهبی ما رخ داد که یکی موضوع و حول محور «تعطیلی» مجالس و دیگری موضوع «تدبیر» است.

وی افزود: این روزها بدون اینکه بخواهیم اسمی از «تعطیلی» را بیاوریم، در خیلی از اوقات روش‌ها، قیام، عقود و تصویر ما از وضع موجود در حال کشیدن به وضعیت تعطیل است، اما در نقطه مقابل استراتژی راهبرد تدبیر است. تدبیر مناسب و متناسب با کرونا به این معناست که ما کارکردهای اصلی را مبنا قرار دهیم.

بازآفرینی همبستگی معنوی و ملی در محرم

استاد دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع) با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین کارکردهای اصلی تدبیر بازآفرینی همبستگی معنوی، فرهنگی، ملی و حتی جهانی ماست، تصریح کرد: مناسک عاشورا و محرم حول محبت امام(ع) و سوگواری امام مظلوم(ع) به بهترین وجه در سال‌های گذشته و در طول تاریخ تشیع، توانسته است یک هویت و همبستگی جمعی را برای شیعیان درست بکند. حال باید دید با کمتر شدن و فاصله‌مند شدن اجتماعات این اتفاق مجدداً محقق خواهد شد یا خیر؟

امامی بیان کرد: به نظر می‌رسد اگر با خلاقیت و ابداع روش‌های مختلف و نه تنها با رویکرد تلویزیونی کردن برنامه‌ها و مجازی‌سازی مجالس، بلکه با رویکردهایی که بتواند محیط شهر، محله و خانه را به صورت توأمان و رشته‌وار در خدمت فضای سوگ حسینی دربیاورد، می‌تواند بخش مهمی از مشکل را حل کند. در این شرایط مشکل نه فقط با هر خانه یک حسینیه و نه با هر محله یک حسینیه حل می‌شود، بلکه این دو باید در خدمت یکدیگر باشند تا شهر، مرکز شهر و اماکن بزرگ شهر که به نوعی برچسب هویت شهر هستند با محلات و خانه افراد در یک تداوم معنادار فضای سوگ، فضای عزاداری و فضای تعظیم شعائر حسینی را پیدا بکنند.

تداوم سوگواری خانگی در محله و شهر

وی با تأکید بر اینکه هیچ‌کدام از طرح‌هایی که در این ایام ارائه شد، از جمله هر خانه یک حسینیه، هر محله یک حسینیه و یا حسینه مجازی به تنهایی کافی نیست، اظهار کرد: البته در کنار اینها افزایش مهارت خانواده‌ها و بسترهایی برای خانواده‌ها از جنس تلویزیون تعاملی و شبکه‌های اجتماعی و محیط‌های پخش که امروز در نهادهای آموزشی و اداری در حال استفاده است، می‌تواند به موضوع کمک کند، اما زمانی اینها ثمربخش خواهد بود که محله، شهر و خانه ما نیز در تداوم با یکدیگر حرکت کنند.

استاد دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع) تأکید کرد: درست است که مرتباً به بحث فاصله‌گذاری اجتماعی تأکید می‌کنیم، اما بسیاری از مناسبات اجتماعی خود را داریم و در طول روز بخش مهمی از زندگی ما در شهر و بخشی از آن در خانه است؛ لذا اگر بتوان این دو را در خدمت همدیگر داشته باشیم، با وجود اینکه کمی هم دیر شده است، اما مسئولیت سنگینی برای هیئات، شهرداری‌ها، نهادهای تبلیغی و خود مردم محقق می‌شود.

وی در ادامه با بیان اینکه مشکل این موضوع تنها با هر خانه یک حسینیه حل نمی‌شود، بلکه باید به سمت محلات حرکت کنیم، گفت: امروز مشکل ما هویت محله در شهرهای بزرگی مانند تهران است. شاید بسیاری از اوقات یک انس و الفتی و به صورت موقت در این ایام به محلات برمی‌گشت و در محلات بی‌روح ما و محلاتی که به صورت قارچ‌وار رشد کرده بودند، این انس و الفت را شاهد بودیم، اما امروز هم می‌توانیم این‌ها را مجدد و باکیفیت بیشتر داشته باشیم. این در حالی است که تأکید می‌کنیم که تکیه، ایستگاه صلواتی و... که زده نشود و یا فلان برنامه که هرساله در فلان منطقه برگزار می‌شد، به دلایلی امسال برگزار نشود؛ لذا ضروری است تا خلأ این موارد را با بعضی از نمادپردازی‌ها و همچنین فرصت‌های صوتی، تصویری، نشانگانی و نمادی حل کرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) افزود: باز هم تأکید می‌کنیم که در این شرایط باید از تعطیلی بپرهیزیم و به تدبیر اقامه عزا در میدان کرونا و شرایط کرونایی به‌شدت بپردازیم و خودمان را با این مسئله وفق دهیم. اگر نتوانیم این کار را بکنیم به این معنی است که ما گرفتار عادت بوده‌ایم، نه گرفتار و مشغول یک فرهنگ و بنابه دلایلی امروز این عادت را متوقف کرده‌ایم و یا نمی‌توانیم آن را متوقف کنیم، اما فرهنگ خصلتش پویایی و جوشش است که می‌توان بر روی آن کار کرد.

انتهای پیام/