آیت‌الله محمدرضا مدرسی/ فقه استارتاپ و ارز مجازی1:
در مباحث فقهی مربوط به رمزارزها اصول کلی حاکم بر آن‌ها بحث می‌شود نه چگونگی استخراج یا برنامه نویسی آن‌ها
مباحث مربوط به پول‌های رمزینه و رمزنگاری شده که بیت کوین از مصادیق روشن آن است، عمدتاً اقتصادی می‌باشد و موضع فقه در مورد سیستم پولی نیز بدین معنا نیست که همه چیز را باید از اسلام گرفت، بلکه خطوط اصلی که اسلام می‌دهد را باید ملاحظه کرد.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه، آیت‌الله محمدرضا مدرسی، استاد درس خارج حوزه علمیه در درس خارج خود به بررسی موضوع «فقه استارتاپ‌ها و ارز مجازی» پرداخت که در ادامه متن آن تقدیم حضورتان می‌گردد؛
مباحث پول‌های رمزینه و رمزنگاری شده که یکی از مصادیق روشن آن بیت کوین هست، عمدتاً اقتصادی هست و موضع فقه در مورد سیستم پولی به این معنا نیست که همه چیز را باید از اسلام گرفت، بلکه آن خطوط اصلی که اسلام می‌دهد را باید نگاه کرد.
برنامه‌نویسی برای بیت کوین چگونه باید باشد؟ چگونه از آن استفاده کرد و مسائلی شبیه اینها چیزی نیستند که از اسلام می‌توان توقع داشت و کسی هم نگفته است که اینها را از اسلام بگیرید و اینها دستاوردهای انسانی هست، مثل این‌که اسلام نفرموده است که فلان غذا را با چه آتشی بپزید! یا با چه چیزی خرد و قاطی کرد. برای مثال در مورد آب روایات زیاد وجود دارد، اما در مورد کیفیت استخراج آن و... نگفته است.
نظام پولی که مورد پذیرش اسلام هست در واقع دستورات کلی که اسلام ارائه فرموده است را ملزم به رعایت هستیم و اگر رعایت کنیم از چارچوب اسلام خارج نیستیم، خارج از آن باشیم غیر اسلامی هست.
در روایات قواعد ذکر شده و شماها تفریغ بکنید، قضیه بیت کوین هم این هست و کل پول‌های رمزنگاری و رمزینه شده و پول‌های اعتباری که الان رایج هست و چگونگی به دست آوردن آن‌ها و از چه دستگاه‌هایی استفاده شود، اینها را اسلام نگفته است و هیچ کس هم تا حالا ادعایی نکرده است؛ اگر اصول کلی را که اسلام فرموده در زندگی رعایت کرده و تلاش درستی هم داشته باشیم به مقصود می‌رسیم، همانند فعالیت‌های دیگری مانند کشاورزی، دامداری، تجارت و ... که چگونه باید انجام دهیم.
اقتصاد اسلامی این نیست که اسلام همه این ریزها مثل قانون بازدهی نزولی، کیفیت برخورد عرضه و تقاضا، ضریب فزاینده و فرمول‌های دیگری را که علم اقتصاد دارد را بیان کرده باشد، اینها چیزهایی هستند که علم و دستاورد بشری هستند و مثل بقیه دستاوردهایی که مربوط به علم بشری هستند باید از جای دیگری به دست آورد. البته کلی‌اش را اسلام فرموده است که تلاش کنید و فکر و تأمل کنید که اینها مقدمات هستند و یک سلسله هم احکام الزامی را بیان کرده که نباید از آن محدوده خارج شد، آن احکام الزامی و تلاش بشری اگر درست انجام شود آن وقت یک اقتصاد شکوفا، کارا و مفید برای بشریت می‌شود.
مقصود این است آنچه که از احکام اسلامی درباره اقتصاد و پول و حتی طب اسلامی دارد این نیست که اسلام جای فیزیولوژی، بیولوژی، پاتولوژی و همه اینها را نشسته باشد و کسی چنین ادعایی را نکرده است.
هیچ کس در طول تاریخ فقه چنین حرفی را مدعی نشده و نگفته است و کسی فکر نکند که اگر اقتصاد اسلامی گفته شد سیستم پول اسلامی هست؛ اینها حقایقی هست که در عالم اقتصاد باید با تلاش فکری به آن‌ها رسید و در فقه هم چنین هست، در زندگانی فردی و اقتصادی نیز چنین است و یک سلسله احکام الزامی دارد که باید در هر شرایطی رعایت شود.
نباید فراموش کرد اگر در جایی یک قانونی داشتیم که اسلامی هست و مخالفتی با احکام اسلامی ندارد و ضرورات اسلامی را رعایت کرده این نصف کار هست و نصف دیگر تلاش فکری بشر هست که باید انجام دهد و نباید مسلمان‌ها از بقیه عقب بیفتند؛ برای مثال گفته می‌شود که بانکداری اسلام مشکل ربا را حل نکرده است به خاطر این است که نصف کار را انجام شده و نصف کاری که بر عهده فقه بوده است که بر حسب نظریات اکثر فقهای شورای نگهبان انجام نشده است که بتواند مشکلات را حل کرده و به روز باشد و نیازها را دیده و راه‌حل ارائه دهند.
بیت کوینی که جدیداً پیدا شده و نظیر آن به عنوان پول رمزینه شده، به عنوان پول تلقی می‌شود و از آن جایی که پول ملی و قانونی که خواص پول را می‌تواند داشته باشد و قانونا پول است، (بیت کوین)غیر از آن است و به نظر در هیچ کشوری هنوز قانونیت پیدا نکرده است؛ پول ملی که پول رسمی شناخته شده کشور هست خصوصیت پول را در حال حاضر دارد گرچه در مورد پول و خصوصیات آن، کیفیت پیدایش پول دارای ارزش ذاتی یا ارزش اعتباری قبل‌ها مفصل بحث شده است و به حقیقت پول و احکام آن‌ها پرداخته خواهد شد.
چهار ویژگی برای پول شمرده‌اند: پول وسیله مبادله هست، آسان‌ترین وسیله ذخیره‌سازی ارزش‌ها هست که قابل تبدیل به چیزهای دیگر است، پول در غیر مثلیات کاربرد دارد مثل کیف یا تابلو دست سازی که مثل ندارد و یکی دیگر از ویژگی‌های مهم پول وسیله ارزش‌یابی و ارزش‌گذاری اشیا هست.
انتهای پیام/