آیت‌الله هادی عباسی خراسانی در درس خارج «بورس و معاملات» عنوان کرد؛
فقه شیعه فقه نظام ساز است/ اسلام پاسخگوی مسائل مستحدثه عرصه معاملات است
معاملات در گذشته بسیط بودند، اما امروزه بازار بسیار گسترده و وسیع شده است و وارد بورس، رمز ارزها و استارتاپها شده است. باید با روش عالمانه و عاقلانه با حفظ خطوط قرمز شرع با عقلای عالم هم مسیر شویم و حدود شارع از جمله ربوی نبودن و غرری نبودن را در نظر داشت.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه، آیت‌الله هادی عباسی خراسانی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم در درس خارج «بورس و معاملات» بیان داشت: با توجه به آیات و مخصوصاً روایات در بعضی از معاملات می‌توانیم براساس سیره عقلاییه نظر شارع را جلب کنیم و با توجه به رواجی که بین مردم دارد اگر منعی از جانب شارع نرسید آن‌ها را اثبات کنیم.
وی اظهار داشت: نکاتی در باب راهکار در استنباط مسائل مستحدثه بیان می‌شود که قابل توجه و مهم هستند.
1 - لسان روایات در باب معاملات لسان محدودیت است و نه مشروعیت. شارع فقط حدود تعیین کرده و معمولا معاملات در نزد شارع تاسیسی نیستند و اگر منعی از شارع نباشد از سیره عقلا تبعیت می‌کنیم.
2 – در مباحث معاملات و مسائل اقتصادی ما اساس را داریم ولی نیاز به انضباط مالی و تنظیم جدید داریم و یکی از کاشف‌های نظر مولا را عرف سیره عقلا می‌دانیم.
3 - معاملات امروزه روزبه روز و آنلاین هستند و اسلام پاسخگوی نیاز زمان هست و هنر فقیه است که الغای اصول را در استخراج فروع به خوبی بررسی کرده است. ما نیازمندیم در موضوع شناسی ورود مناسبی داشته باشیم.
4 - ما اصول و مبادی و مبانی را داریم و در مسائل مستحدثه باید دقت کنیم که از افراط و تفریط بپرهیزیم و راه وسط و اعتدال را در پیش بگیریم و به تعبیری امت وسط باشیم.
5 - از نظر ما اساس معاملات بر مالیت هست و نه ملکیت. مالیت را هم بر ارزش گذاری می‌دانیم و نه ملکیت و تملیک. لذا حق منفعت ملک را قابل معامله می‌دانیم و مالیت هم عقلی و عقلایی شرعی می‌دانیم.
6 - معاملات در گذشته بسیط بودند اما امروزه بازار بسیار گسترده و وسیع شده است و وارد بورس، رمز ارزها و استارتاپها شده است. بنابر فرمایش رهبری تحول ناگزیر است ولی باید بالندگی خود را حفظ کنیم. با روش عالمانه و عاقلانه با حفظ خطوط قرمز شرع با عقلای عالم هم مسیر شویم و حدود شارع از جمله ربوی نبودن و غرری نبودن را در نظر داشت. آنچه مالیت عقلایی دارد مالیت شرعی هم دارد مگر با دلیل خاص از این قاعده خارج شده باشد.
7 - فقه ما فقه نظام ساز است و مستقل هم هست و گفتمان حقیقیه شرعیه همگام با گفتمان لغویه و عرفیه و عقل هست.
8 - وظیفه فقها و حوزه این است که نظارت فقه را گسترده سازد و وارد مسائل مستحدثه شده و تحلیل کنند. اگر معاملات ارزش عقلایی داشته باشند شایستگی بررسی فقهی را نیز دارند.
در بورس هم نظرمان این است که معامله عقلایی است. در اختیار معاملات آتی هم اگر سررسید و زمان خرید و فروش هم مورد معامله قرار گیرد اگر حقی باشد و صاحب حق باشد قابل پیگرد حقوقی و مورد تایید شارع است و باید دقت داشت که به ضرر مننتهی نشود.
انتهای پیام/