به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه، آیت‌الله محمود رجبی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در درس خارج تفسیر اجتماعی به بیان مواردی از قواعد تفسیری که در فرآیند تفسیر سوره حشر به کار رفته است، پرداخت.

وی اظهار داشت: نخستین مطلب این است که حرکت از کل به جزء و یا از جزء به کل باید باشد؟ در این خصوص سه نظر وجود دارد؛

الف) مفسر باید از کل به جزء حرکت کند یعنی ابتدا تصویر کلی از آیه به دست آورد سپس واژگان را مورد بررسی قرار دهد. ب) از جزء به کل و ج) بر اساس شرایط متغیر است.

آیت‌الله رجبی عنوان کرد: نظر ما در تفسیر حرکت از جزء به کل است زیرا در این صورت هیچ پیش فرضی برای مفسر حاصل نمی‌شود.

وی ادامه داد: مطلب دوم فهم مفاد استعمالی و مراد جدی گوینده است. در مفاد استعمالی به دنبال بیان کردن معنای ریشه فعل و معنای هیئت آن هستیم که از دو طریق حاصل می‌شود:

الف) اجتهادی: مفسر مقطع زمانی واژه را مشخص می‌کند سپس فرهنگ، ادبیات و اشعار و... آن زمان را بررسی می‌کند تا معنای ریشه کلمه را به دست بیاورد.

ب) نیمه اجتهادی: رجوع به منابع لغت که دارای سه ویژگی اعتبار، نزدیک به زمان معصوم(ع) و بیان معنای حقیقی باشد.

عضو شورای عالی حوزه علمیه گفت: بعد از به دست آوردن معنای استعمالی به سراغ کشف مراد جدی گوینده می‌رویم که آیا اراده او معنای حقیقی بوده یا معنای مجازی.

رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در ادامه به تطبیق این قواعد با آیه اول سوره حشر پرداخت و خاطرنشان ساخت: در ریشه واژه سَبَّحَ معنای حقیقی اراده شده است، زیرا قرینه‌ای برای معنای مجازی وجود ندارد.

وی ادامه داد: اما در خصوص هیئت سبح و این‌که خداوند قرینه‌ای برای اراده معنای ماضی داشته است یا خیر دو نظر وجود دارد؛ 1- قرینه دال بر مجازی بودن هیئت وجود دارد که در این صورت یعنی همه موجودات عالم تسبیح خدا را می‌گویند و 2- معنای سبح مجازی است یعنی منسلخ از زمان است.

انتهای پیام/