به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه اندیشه؛ حجت‌الاسلام والمسلمین علی امیری از محققان حوزوی در یادداشتی به بررسی تحول در حوزه و نقش آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه کشور در این عرصه پرداخت که متن آن بدین شرح است؛

تحول واقعی به نحو کلی به این معناست که حوزه علمیه به عنوان اصلی ترین و شاید تنها نهادی که اسلام عزیز را در تمام ابعاد مورد شناخت و کاوش قرار می‌دهد، بتواند متناسب با هر مقطعی از تاریخ پاسخ مناسب دین به سوالات اساسی بشر را از منابع استخراج و به نحو کارآمد و نظام‌مندی در اختیار جوامع اسلامی و تمام بشریت قرار دهد. بتواند اندیشه‌ها و دانش اسلامی را برای فرد سازی، خانواده سازی، جامعه سازی با ملاحظه  عنصر زمان و مکان در اختیار قرار دهد. و در بعد انسانی مصلحان و راهبران پخته و پیشرو را برای اقامه دین و عملیاتی کردن آن نظاماتِ مستنبط، تربیت کند.

ساختار هویتی حوزه علمیه با تمام مراکز علمی جهان متفاوت است. در مکاتب غربی و شرقی، متفکرین بر اساس نوع نگاه خود به عالم هستی و بر اساس یک ضوابط تجربی و تاریخی هر حرفی را بخواهند بدون هیچ محدودیتی بر زبان و قلم جاری می‌کنند. مدتی بر اساس آن نظریه رفتارهای فردی و اجتماعی مدیریت می‌شود. اندیشمند بعدی می‌آید حرف دیگری را به کرسی می‌نشاند و ما شاهد ظهور «ایسم‌های» بسیار زیادی هستیم که می‌آیند و بعد جبر میدان، ناکارآمدی آنها را نشان می‌دهد، کنار می‌روند و ایسم بعدی ...

اما در فضای فکر اسلامی به جهت عالم الغیب و الشهاده دانستنِ خداوند و محدود دانستن فهم بشری، لااقل در حوزه علوم انسانی و اندیشه‌هایی که به سعادت و شقاوت انسان مرتبط است باید به نحو اجتهادی از متن بیانات خداوند متعال و معصومین (ع) استنباط شود. لذا با این نگاه حجت محور متفکر، اسلامی نمی‌تواند با شناخت محدود خود با نظریات -من درآوردی- برای بشریت نسخه بپیچد.

لذا در نهاد علمی حوزه کسی می‌تواند تولید نهایی علم کند و نسخه بپیچد که مقدمات لازم را طی کرده باشد و به درجه اجتهاد رسیده باشد تا بتواند با کار علمی با ضابطه به تولید نظامات علم اسلامی بپردازد. و یکی از معانی بیان رهبری معظم انقلاب که فرمودند < تحول در حوزه از بالا باید اتفاق بیفتد> بخاطر همین بافت هویتی حوزه است.

در طول تاریخ و در همه جای دنیا اگر علم و دانش رشد کرده است - فارغ از ارزش گذاری- همه و همه نتیجه تضارب آرا، برخورد نگاه‌های متفاوت علمی، مباحثات و جنگ قلم‌ها بوده است. در دنیای غرب آنقدر کتاب روی کتاب نگاشته شد،آنقدر کرسی‌ها و تریبون‌های علمی فعال شد و آنقدر مقاله روی هم تلنبار شد که در نهایت یک رژیم علمی-فکری (فارغ از درست و غلط بودن آن) تولید شد و نمود تمدنی هم پیدا کرد.

آیت‌الله اعرافی با فهم درست از مقدمات مذکور و با درک عمیق از فضای مدیریتِ دانش، آن هم دانش حوزوی با آن ملاحظات هویتی دست به اقدامی‌زدند که دقیقا سبب فعال شدن قلب تحول در حوزه علمیه شده است و آن راه اندازی دروس خارج فقه معاصر در مسائل مختلف فردی، حکومتی و اجتماعی ... است. و ایشان با تسلط کامل بر مولفه‌های میدان، در تنگه احد تولید علم ایستادند.

اگر این کار که به سطح اجرا هم رسیده است، بیش از پیش تقویت شود و همه نخبگان حوزوی و اساتید دغدغه مند به کمک این کار بشتابند، زمینه ای فراهم شده و خواهد شد که چشمه‌های جوشان تولید علم و اندیشه و حل مسائل اسلام اجتماعی به طور سیستماتیک و گسترده از گوشه و کنار حوزه علمیه فواره بزند و در مدت نه‌چندان دوری شاهد حوزه علمیه غنی، پاسخگو، مولد و تحولی خواهیم بود.

انتهای پیام/