به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح اندیشه؛ آیتالله اعرافی، مدیر حوزههای علمیه کشور در نشست «شورای سیاستگذاری ستاد راهبری نظام جامع اندیشه اسلامی»، ضمن گرامیداشت هفته بسیج و آرزوی توفیق و سرافرازی برای تمام تلاشگران دستیابی به آرمانهای بزرگ اسلام و انقلاب، به روند پذیرش طلاب علوم دینی و فرایند تحصیلی در حوزه اشاره کرد و ابراز داشت: انتظار آشنایی طلاب با کلان اندیشه اسلامی به صورت منظومه فکری و تمدنی امر بسیار مهمیاست.
مدیر حوزههای علمیه با بیان این که برای جبران خلأ منظوفه فکری و تمدنی اندیشه اسلامی در مباحث آموزشی، برنامههای ویژهای در نظر گرفته شده است، اظهار داشت: با توجه به اهمیت بحث منظومه تمدنی اندیشه اسلامی همچنان نیازمند پیگیری اقدامات جامعتری در حوزه هستیم.
آیتالله اعرافی طرح شهید مطهری و طرح ولایت را از جمله رویکردهای آشناسازی با کلان اندیشه اسلامی دانست و اذعان داشت: با توجه به تفاوتها و مشترکات اندیشهای، نیاز بود تا منظومه فکری منسجمیرا مبتنی بر اندیشه برجستهترین متفکران معاصر و برای سطوح مختلف تحصیلی طلاب گردآوری کنیم.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه، ترمیم خلأ آموزشی حوزه در قالب برنامهای آزاد، جذاب و نیز مبتنی بر آراء اندیشمندان معاصر جهان اسلام را از رویکردهای ستاد راهبری نظام جامع اندیشه اسلامی برشمرد و خاطرنشان کرد: این ستاد برآن است تا از مشورت و رأی و نظر شخصیتهایی که جنبه حقیقی و حقوقی آنها از جایگاه مهم حوزوی برخوردار است بهرهمند شویم تا تحت شورایی تخصصی، کلان این طرح را راهبری نمایند.
مدیر حوزههای علمیه با تاکید بر این که بهرهمندی طلاب از تفکر جامع نظاممند نسبت به اسلام، مهمترین رسالت این طرح است، یادآور شد: امیدواریم در این شورای تخصصی بتوانیم از آراء و نظرات راهبری دوستان نسبت به طرح، بهره مند و در فرایند عملیاتی سازی آن را لحاظ نماییم.
آیتالله اعرافی در بخش دیگری از سخنان خود، بر اهمیت تاسیس شورای راهبری و سیاست گذاری نظام جامع اندیشه اسلامی تاکید نمود و خاطرنشان کرد: جریانهایی میخواهند حوزه را به سمت سکولاریسم و نگاه تجزیهای سوق دهند؛ این در حالی است که دین مبین اسلام، گفتمانی نظاممند و تمدنساز است.
وی ضمن اشاره به برخی از ضعفهای نظام آموزشی حوزه در پاسخگویی به نیازهای اجتماعی، خاطرنشان کرد: قطعا تامین نیازهای اندیشهای متن حوزه، به عرصههای مختلف اجتماعی بسط خواهد یافت؛ چرا که طلاب فرزندان ملت، مبلغان و مبینان معارف ناب الهی هستند و نقش والایی در گسترش الزامات این طرح خواهند داشت.
آیتالله اعرافی ضمن تأکید بر رویکرد موضوع محوری نظام جامع اندیشه اسلامی، خاطرنشان کرد: طرح نظام جامع اندیشه اسلامی بدون تردید مبتنی بر اندیشه علمایی است که به لحاظ مناهج اندیشهای استوار هستند.
مدیر حوزههای علمیه اظهار داشت: فرایند عملیاتی سازی این طرح به صورت حلقهای دیده شده است؛ در حلقه اولی بر کلیت مشترکات و مکملات اندیشه علمای معاصر اسلام اشاره خواهد شد.
وی عنصر اتصال طرح به عمل و بهرهگیری از فناوریهای نوین و هنر را در جذابیت بخش ارزیابی نمود و خاطرنشان کرد: این طرح در ابتدا به صورت فوق برنامه طراحی خواهد شد؛ لذا طراحیها باید به گونهای باشد که بتوان در آینده به عنوان متن مورد توجه قرار گرفته، منظومه بخش و انسجام آفرین برنامههای فعلی باشد.
مدیر حوزههای علمیه بر تبیین دقیق مناسبات این طرح با برنامههای موجود تاکید کرد و ابراز داشت: در گام نخست طلاب سطوح پایههای تفکر منسجم را در سالهای نخستین دریافت و در ادامه تحصیل تعمیق خواهند نمود؛ این طرح مکمل میتواند آسیب تخصصگرایی و رشتههای متنوع را جبران کند.
آیتالله اعرافی در بخش پایانی سخنان خود بر اهمیت توجه به اقتضائات خاص طلبگی، جنسیتی، ملیتی، صنفی و قومیطرح، تاکید نمود و یادآور شد: شورای علمی باید شورایی قوی و به صورت مشترک با فعالیت میدانی کارشناسان مجموعههای حوزوی تشکیل گردد.
آیتالله اراکی، به پیشینه تاریخی طرح جامع اندیشه اسلامی اشاره کرد و ابراز داشت: ۳۰ سال پیش، مرکزی با محوریت بررسی احادیث بر مبنای نظام جامع اندیشه اسلامی راه اندازی شد، لازم است در ابتدا طرح برخوردار از نظام جامعی که بتواند اندیشه اسلامی را در یک منظومه به هم پیوسته ارائه دهد، مورد توجه قرار گیرد.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه، بر اهمیت تهیه و تقویت طرح نظام جامع اندیشه اسلامی تاکید کرد و ابراز داشت: از مدوّنات موجود متفکران معاصر اسلامی، اقتباس و برای گام نخست این طرح بهره برداری و از مجموعه یافتههای نظام مند، گزینشی ناظر به شکل گیری نظام جامع اندیشه اسلامی، صورت گیرد.
وی با بیان این که این طرح را میتوان به عنوان برنامه آموزشی یا طرح مطالعاتی لحاظ نمود، خاطرنشان کرد: نیاز است تا از ظرفیت اندیشه ای مراجع حاضر نیز برای اتقان طرح نظام جامع اندیشه اسلامی بهره برد، چرا که نوشتههای مراجع حاضر به نوعی مبیّن و نظام مند ساز اندیشه علمای پیشین است.
عضو خبرگان رهبری، رتبه بندی و زمان بندسازی فرایند عملیاتی این طرح را مهم ارزیابی کرد و بیان داشت: برای سطوح عالی حوزه به ویژه دروس خارج فقه نیز میتوان این طرح را عملیاتی نمود.
حجتالاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجتپور، بر نگرانی از تحمل طلاب از حجم دادههای تحصیلی در زمان مشخص اشاره نمود و با بیان این که بهترین طرحها زمانی که در فوق برنامه قرار میگیرند به دلیل خستگی و ایجاد ملال از استقبال طلاب کاسته میشود، لذا برای پویایی هرچه بیشتر این طرح تدابیر لازم اندیشیده شود.
وی با بیان این که افزودن درسها، نگرانی چالش در عمق درسهای اصلی ایجاد میکند افزود: دوگانگی در ترجیحات نظام تحصیلی وجود دارد، لازم است تا اگر طرحی افزوده میشود، ناظر به جایگزینیها دنبال گردد.
مدیر حوزههای علمیه خواهران، به برخی از تجربیات آموزشی حوزههای علمیه خواهران اشاره و با بیان این که برخی از طرحهای اصلی باید از فوق برنامه خارج و در وادی نظام تحصیلی قرار گیرد، اظهار داشت: اصلاح واحدهای درسی ناظر به نظام تعلیم وتربیت از جمله رویکردهایی است که میتوان مورد توجه قرار داد.
وی با بیان این که نظام جامع اندیشه، غیر از محوریت اندیشمندان است، خاطرنشان کرد: نیاز است تا از ظرفیت بزرگانی که توانستهاند به سمت طراحی این نظام حرکت کنند، استفاده و طرح واره نظام مندی که قبلا تدوین شده بهره بگیریم. برای جامعیت و تاثیرگذاری آن باید ناظر به مسائل اجتماعی اقتضائات جنسیتی در طراحیها مورد توجه قرار گیرد.
حجتالاسلام والمسلمین بهجتپور، فهم مسئله را بزرگترین مشکل در طراحی نظامات دانست و اذعان داشت: مسائل اجتماعی را در آن چارچوبها و نظام وارهها تبیین نماید؛ به میزانی که فهم دقیقی از مسئله داشته باشیم، عمق ورود ما به منابع و ارائه استدلالها بیشتر خواهد بود. ضمن اهمیت مسئلهشناسی موضوعات اجتماعی؛ بازخوانی حدیث بر اساس فهم جدید از مسئله ناظر به حساسیتهای ذهنی بسیار مهم است.
حجتالاسلام والمسلمین علی عباسی بر اهمیت برخورداری طلاب از نگاه جامع اندیشه دینی و توسعه آن در سطح جامعه تاکید کرد و ابراز داشت: گام اول در این طرح میبایست طلاب سطوح تحصیلی حوزه بوده؛ توده مردم نیز ناظر به تفاوت در اقتضائات برنامه پویایی را رقم زده و دایره اصلی مخاطبان در گام نخست طلاب سطوح ابتدایی حوزههای علمیه باشند.
وی با بیان این که محتواهای این طرح را میتوان موضوع محور یا متفکر محور تدوین نمود، اظهار داشت: موضوع محوری در تدوین محتواهای این طرح از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ خروجیهای متخذ از اندیشهها، نیازمند وفاق مند سازی و ارائه رویکرد واحد اندیشه ای است.
رئیس جامعةالمصطفی، تشکیل تیم تخصصی برای گزینش و تدوین مطالب و استخراج نظام موضوعات و ارائه چارچوب دقیق علمی را مهم ارزیابی نمود و یادآور شد: مرحله بندی و گام بندی اجرای این طرح باید در تفاوت نگاهها مورد توجه قرار گرفته در این صورت میتوان رویکردهای مختلفی را متصور دانست؛ احساس میشود برای این دوره گام بندی مناسبتر از مرحلهبندی به نظر برسد، و هر منظومه یک بار امکان سیر تبیینی داشته باشد.
وی با بیان این که در دوره آموزشی میتوان این طرح را به عنوان دوره فوق برنامه لحاظ نمود.
حجتالاسلام والمسلمین عالم زاده نوری گفت : در سال ۹۷ طرح نظام جامع اندیشه اسلامی در راستای ترویج تفکر یکپارچه اسلامی و نظام جامع اندیشه در سطح حوزههای علمیه شکل گرفت و ستادی متشکل از معاونتهای حوزه در این راستا برنامهریزیهایی را برای انتشار منظومه تعالیم دینی یکپارچه و مستند، ناظر به آثار اندیشمندان و متفکران اسلامی به ویژه امامین انقلاب تشکیل و در نهایت منجر به برگزاری دو اردوی آموزشی یکی در سال ۹۸ و دیگری در سال ۱۴۰۰ به صورت حضوری و غیر حضوری شد.
معاون تهذیب و تربیت حوزههای علمیه، بر توسعه دبیرخانه این ستاد و ارائه برنامههای پژوهشی، ترویجی و گفتمان ساز تاکید و ابراز داشت: امیدواریم با توسعه این رویه بتوانیم از استقبال توده مردم برای شناخت اندیشه جامع اسلامی استفاده کنیم؛ فراتر از طلاب حوزههای علمیه برادران؛ طلاب خواهر، طلاب غیر ایرانی و توده مردم نیز مورد توجه قرار گرفته است.
وی با بیان این که دبیرخانهای ذیل معاونت تهذیب شکل گرفته است، خاطرنشان کرد: همکاری و هم افزایی بین نهادهای نقش آفرین در تولید، آموزش، تحقیق و ترویج اندیشه اسلامی مهم به نظر میرسد. لذا در این راستا ستادی با مشارکت نهادهای متولی راه اندازی شده است.
حجتالاسلام والمسلمین عالم زاده نوری تصریح کرد: در برنامه یک ساله این ستاد، ضمن تشکیل شورای سیاستگذاری و کمیته علمی؛ دبیرخانه اجرایی تشکیل و ۱۴ کمیته راهبری ناظر به ظرفیت مراکز تاسیس شده است.
وی با بیان این که متون درسی و محتواهای آموزشی ناظر به اندیشمندان بزرگ نظام اندیش انقلاب اسلامی، با فرمت خاص قیاس پذیر تولید خواهد شد، اظهارداشت: برگزاری همایش بین المللی برای سالهای آتی و برپایی پیش نشستهای علمی و ارائه برنامههای آموزشی متعدد در این راستا هدفگذاری شده است.
معاون تهذیب و تربیت حوزههای علمیه، با بیان این که در زمینه ترویج و گفتمان سازی، برنامههای ویژه ای تدارک دیده شده است، خاطرنشان کرد: ستاد راهبری برنامههای یک سالهای را ناظر به اهداف و وظایف استخراج و تدوین نموده است.
وی ضمن اشاره به دایره فعالیت ۱۴ کمیته تخصصی ستاد راهبری نظام جامع اندیشه اسلامی، اظهار داشت: کمیتههای «آموزش»، «پژوهش» «تبلیغ و ترویج» «هنری و رسانهای»، «انتشارات و محصولات» «بین المللی» « نشستها و همایشها حوزوی» «اردوهای علمی»،«خواهران»،«ارتباط با نظام»،«شبکه سازی و هماهنگی» و «گفتمان سازی مدارس و مراکز حوزوی» با همکاری نهادهای مختلف شکل و ادبیات نظام جامع اندیشه اسلامی پیگیری میشود.
انتهای پیام/