استاد حکیم گفت: مشکل اصلی به نظام آموزشی بر میگردد. طلبه از ابتدا با فقه نظام آشنا نمیشود. در استنباط هم این مشکل وجود دارد که طلبه ابتدا مقدمات را طی میکند و بعد در خارج به او گفته میشود اجتهاد چیست. اجتهاد را حتی در مقدمات برای او تعریف نمیکنند.
۱۳۹۸/۰۶/۲۸
ساخت نظام کلان
هنر فقیه ساخت کلان نظام از خرده نظامهاست/ فقه قابلیت سامان دادن یک منظومه از احکام شرعی را دارد
استاد حکیم گفت: هنر فقیه این است که اجزای یک پازل را در کنار هم قرار دهد و آن را به صورت منظومهای جامع در آورد. فقیه با این طراحی نظام باید مجموعه قواعد و اصول حاکم، عمومات و اطلاقات حاکم، ابعاد وجودی فرد و جامعه را پوشش دهد. پس فقیه ابتدا باید کشف نظام کلان کند، بعد خرده نظامها یا اجزاء مختلف آنها در چارچوب نظام کل دیده شود.
۱۳۹۸/۰۶/۲۱
استاد یوسفی با تأکید بر اینکه اقتصاد تعاونی میتواند مردم سالاری اقتصادی دینی را محقق کند، گفت: براساس فرموده رهبر معظم انقلاب اقتصاد تعاونی بنبست شکن اقتصاد ماست.
۱۳۹۸/۰۶/۱۳
قم ونجف مکاتب اسلامی
مهمترین تفاوتهای مکتب قم و نجف/ کدام مکتب قابلیت تمدنسازی دارد؟
پس از شیخ اعظم دو اندیشه فقهی یعنی مکتب قم و نجف به وجود آمد، ولی در کنار این دو مکتب جریان سومی توسط شهید صدر رخ داد که در آن دادههای فقهی مرتبط با دانش اقتصاد اسلام نظام بخشیده شدند. تلاشی که شهید صدر شروع کرد تلاش بسیار مهمی بود ولی وقتی کراراً سخن از مدرسه قم و نجف به میان میآید نسبت به این واقعه سوم بیتوجهی میشود.
۱۳۹۸/۰۵/۱۵
گفتمان نظام شناسی
علت نزاعها در گفتمان نظامشناسی، شفاف نکردن اصطلاح نظام است
استاد حکیم، بیشتر اشکالات و نزاعها در گفتمان نظامشناسی را معلول شفاف نکردن اصطلاح نظام دانست و اذعان داشت: نظام مجموعه قوانین مرتبط به هم و تشکیل دهنده منظومهای است که به دنبال تحقق هدفی میباشد.
۱۳۹۸/۰۵/۰۸
اصطلاح مدرسه نجف و مدرسه قم معروف است اما این تقسیم، یک تقسیم جغرافیایی نیست یعنی ممکن است بسیاری از شاخصهای مدرسه قم در فقه شیخ انصاری وجود داشته باشد و بسیاری از شاخصهای مدرسه نجف در فقه شیخ انصاری نباشد. بنابراین نباید چنین پنداشت که روش اجتهادی هر کسی تمام عمرش را در قم درس خوانده است، روش اجتهادی قمیون است. چنان که در مورد مدرسه نجف نیز چنین چیزی صادق است.
۱۳۹۸/۰۵/۰۶
درک مکاتب بدون فقه نمیشد
تاریخمندی علم فقه سبب درک مکاتب میشود
در درک مکاتب، تاریخمندی علم فقه راهگشاست. تاریخمندی فقه به این معناست که در علم فقه میخواهیم یک فسیل بسیار گرانقیمت را بازسازی کنیم که 1400 لایهی خاک روی آن را پوشانده است. در تاریخمندی فقه باید مطمئن باشیم آنچه که یافتهایم دقیقا همان چیزی است که زیر صدها لایهی خاک مدفون بوده است.
۱۳۹۸/۰۴/۲۹
فقه حکومتی انسان ساز
در فقه حکومتی افراد نیز مکلفند/ تکامل فقه و اصول توأمان است
استاد حوزه با بیان اینکه فقه و اصول هم پایه هستند و با هم حرکت میکنند، گفت: تکامل فقه، تکامل اصول و تکامل اصول، تکامل فقه را سبب میشود.
۱۳۹۸/۰۴/۲۶