«سلامت معنوی» عرصه عبور از مرز‌های دانش است/ موسوعه قرآنی _ روایی سلامت معنوی تألیف شود

به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه؛ آیت الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه در ششمین “همایش ملی سلامت معنوی اسلامی” که امروز در سالن همایش‌های غدیر قم برگزار شد، گفت: اولین محور بیانیه گام دوم انقلاب تحقیق و پژوهش است که مخاطب آن حوزه و دانشگاه هستند؛ لذا باید گام‌هایی فراتر از وضع موجود برداریم تا از مرزهای دانش عبور کنیم و باور به اینکه این ملت با استعداد نابی که دارد می‌تواند نه تنها به مرزهای دانش نزدیک شود بلکه می تواند از آن درگذرد را نهادینه کنیم.

آیت الله اعرافی با بیان اینکه یکی از سرمایه‌های معنوی و دینی و ارزشی که ما می‌توانیم الگوساز باشیم قلمرو سلامت روحی و معنوی و پزشکی است اظهار کرد: در این حوزه حتما می‌توانیم با هماهنگی و هم افزایی حوزوی و دانشگاهی و میان نهادی گام های بزرگی برداریم.

مدیر حوزه های علمیه با اشاره به مهمترین عناصر نظریه کلان سلامت معنوی اظهار کرد: سلامت معنوی امری فرااحساسی و جامع عقلانیت و احساس است؛ زیرا اسلام ضمن اینکه معنویت را سرشار از عاطفه و احساس می‌بیند (و سرشارترین احساس را در ادعیه می‌بینیم) ولی معنویت اسلامی، فرااحساسی است.

وی افزود: معنویت اسلامی از مولفه قدسی و تجردمحور توحیدی برخوردار است برخلاف آن که در دوره جدید انواع معنویات غیرقدسی نیز دیده می‌شود.

آیت الله اعرافی افزود: معنویت اسلامی، معادمحور، اخروی و فرادنیوی است؛ گرچه باز هم در تئوری‌های گوناگون معنوی شاهدیم که به خدا باور دارند ولی به سیر تکاملی بشر در مسیر معاد اعتقادی ندارند.

برخی ویژگی‌های معنویت اسلامی

آیت الله اعرافی گفت: معنویت اسلامی؛ معنویت مناسکی، فرانگرشی و فراقلبی است؛ در الهیات غرب معنویت گاهی به امری درونی و نگرشی فروکاهیده می‌شود ولی از امتیازات بزرگ نظریه معنویت اسلامی همین مولفه است که در دعا، زیارت و عبادت تجلی کرده است؛ در این بخش انبوه دعا و مناجاتی داریم که در مذاهب و ادیان دیگر وجود ندارد؛ تنها دعای ابوحمزه و مناجات خمس عشر و کمیل و … می تواند قلمروهای بسیار مهمی در سلامت معنوی به روی انسان بگشاید.

وی افزود: سلامت معنوی، فرافردی و به سلسله‌ای از مناسک اجتماعی گره خورده است؛ یعنی سلامت معنوی در عرض ابعاد دیگر سلامت نیست بلکه باید آن را سایه‌افکن بر ساحات دیگر بدانیم.

مدیر حوزه های علمیه با اشاره به مولفه دیگر سلامت معنوی گفت: این بعد ناظر به این است که سلامت هم معنوی و  روحی و روانی است و هم به جسم توجه دارد همچنین مولفه دیگر، ولایی بودن این اندیشه است؛ یعنی در ارتباط انسان با خدا نگاه ولایی و اتصال به سلسله مراتب انسان کامل وجود دارد ولی در مذاهب و ادیان دیگر ممکن است ارتباط انسان با خدا باشد ولی اتصال به راهنمایان کامل را نفی می‌کنند که  در وهابیت این موضوع به خوبی مشهود است.

وی با بیان اینکه سلامت معنوی با سبک زندگی خاصی عجین است که منحصر به نماز و روزه و … نمی‌شود بلکه قلمروهای دیگر زندگی نیز الهام بخش زیست انسان است افزود: ما در طراحی درختواره حوزه بیش از ۲۰۰ رشته طراحی کرده‌ایم؛ همچنین سندهای مهمی برای پاسخگوتر شدن حوزه به نیازهای روز تدوین شده است لذا درس سبک زندگی راه اندازی شده و به زودی تدریس این مسئله آغاز خواهد شد و در سبک زندگی ظرائف زیادی برای ایجاد نشاط روحی و معنوی وجود دارد.

مدیر حوزه های علمیه بیان کرد: اسلام در عین اینکه نگاه جامع و دقیقی به سلامت معنوی دارد ولی باز هم سلسله مراتب در درون اندیشه اسلامی در این مسئله دارد که مقرون به تشکیک است.

تقویت باور به معاد برای درمان مشکلات روحی

آیت الله اعرافی با اشاره به مهمترین آسیب‌های روحی و روانی انسان بیان کرد: یکی از این موارد حس محرومیت است که انسان را پژمرده می کند؛ بسیاری از مشکلات ناشی از همین مقوله است؛ این عامل ضمن اینکه با اصول اخلاقی معالجه می‌شود ولی تعلق غیبی و اخروی می‌تواند کاملا آن را معالجه کند.

وی خودبرتربینی را عامل مهم دیگر به عنوان آسیب روحی برای انسان برشمرد و اظهار کرد: این عامل را معنویت و نگرش معنوی دینی و اسلامی می‌تواند معالجه کند.

مدیر حوزه های علمیه نگرش منفی به هستی را از دیگر عوامل آسیب‌زا برشمرد و اظهار کرد: ناداری معنوی و فطری نیز از دیگر مقولات آسیب‌زا برای انسان است که تنها در سایه معنویت قابل رفع است.

آیت الله اعرافی با بیان اینکه باید طرح جامعی برای برداشت گام‌های محسوس در این حرکت در طول چندسال برداشته شود افزود: در حوزه منتقدانی برای بحث سلامت معنوی داریم که باید این نقدها شنیده شود و برای رفع آن گام برداریم همچنین دغدغه‌هایی وجود دارد تا سلامت معنوی در نگاه غیرشرایعی و سکولار حرکت نکند که باید به این دغدغه ها توجه داشنه باشیم.

وی افزود: در حوزۀ مبانی و مبادی سلامت معنوی نیازمند منشور منقحی هستیم و باید چند کتاب منقح و پاکیزه از سوی حوزه در این مسئله نوشته شود تا راهنمای دانشوران باشد.

آیت الله اعرافی با تاکید بر پرداختن به حوزه فقهی این موضوع بیان کرد: موسوعه قرآنی و روایی معطوف به سلامت معنوی نیاز داریم همچنین باید دوره‌های پودمانی در هر دو قلمرو حوزه و دانشگاهی فعال شوند.

وی از موسسات حوزه و دبیرخانه انجمن‌ها خواست تا برنامه‌ای تدوین شود که بتوانیم پیشرفت گام به گام را احصا کنیم و اظهار کرد: باید روند پیشرفت را حس کنیم و ضمن بهره از تجارب بشری بیش از هر چیز به سرمایه علمی خود متکی باشیم زیرا ما به جای اینکه مصرف کننده الگوهای دیگران باشیم باید به این سمت برویم که تولیدکننده و صادرکننده آن‌ها  باشیم.

انتهای پیام/

منبع: ایکنا

https://ihkn.ir/?p=10257