حجت الاسلام و المسلمین ولیالله نقیپور فر، رئیس پژوهشکده مدیریت اسلامی، در سلسله نشستهای پنجمین مدرسه حکمرانی اسلامی مطرح کرد؛
علوم انسانی اسلامی یکی از بدیهیات اندیشه اسلامی است / بیتوجهی به خانواده خلأ جدی در نظامهای سیاسی ایجاد کرده است
علوم انسانی اسلامی و مکتب نظام اسلامی باید مبتنی بر خانواده باشند، هرچند امروزه سندها و سیاستهای ملی ارزشمندی در این راستا تدوین شدهاند، همچنان کمتوجهی قابل توجهی در این حوزه وجود دارد. تفاوت عمده مدیریت اسلامی با مدیریت مرسوم آن است که در مدیریت رایج، فردگرایی ترویج شده؛ درحالیکه در مدیریت اسلامی، خانواده اساس همه امور است.
۱۴۰۳/۱۱/۱۷
فریبا علاسوند، عضو هیات علمی پژوهشکده زن و خانواده، در نخستین نشست مرجعیت فقهی زنان مطرح کرد؛
در مسائل مربوط به زنان، به بانوان مجتهد مراجعه شود / شرط مرد بودن مرجع تقلید مورد اجماع نیست
در منابع فقهی اولیه، مانند آثار شیخ مفید، شیخ طوسی و دیگران، شرط مرد بودن برای مفتی و مجتهد ذکر نشده است، که نشان میدهد این مساله در آن زمان مورد غفلت نبوده است. اما از دوره شهید ثانی به بعد، برخی فقها بر شرط ذکورت برای افتا و مرجعیت تاکید کردهاند. در عین حال، برخی فقها این شرط را تنها در مورد قضاوت لازم میدانند. بنابراین، اجماعی در این خصوص وجود ندارد و دلایلی که شرط مرد بودن را در مرجعیت مطرح کردهاند، نیازمند بررسی و تحلیل دقیق هستند.
۱۴۰۳/۱۱/۰۸
زهره صفاتی، استاد سطوح عالی حوزه علمیه، در نشست چالشهای مجتهدپروری در حوزههای علمیه خواهران مطرح کرد؛
نباید فقه و فقاهت را جنسیتی کنیم / ضرورت ارتباط مستمر حوزههای علمیه با جامعه
در گذشته تصور میشد که برای پاسخگویی به مسائل گسترده اجتماعی و ایفای نقش مؤثر در جامعه، بانوان باید به تحصیلات عالی دینی دست یابند. این دغدغه از سالهای اولیه ورود به حوزه دینی وجود داشت و با فعالیتهای تبلیغی و دینی در دوره شاهنشاهی همراه بود. ابهامات موجود در مسائل دینی و اجتماعی، ضرورت ورود بانوان به عرصه اجتهاد را نمایان میکرد، زیرا بدون دانش عمیق شرعی و فقهی، ارائه پاسخهای دقیق امکانپذیر نبود.
۱۴۰۳/۱۱/۰۶
حجت الاسلام والمسلمین سید عنایتالله کاظمی در کرسی ترویجی اختلاط یا تفکیک جنسیتی مطرح کرد؛
راهکارهای اسلامی برای بهبود کیفیت آموزش زنان / اسلام اختلاط زن و مرد به شکل مختل و آزاد و بدون چارچوب را نمیپذیرد
بحث فقه تربیتی در سالهای اخیر رشد قابل توجهی داشته و مسائل مهمی همچون اختلاط و تفکیک جنسیتی در مراکز آموزشی مورد بررسی قرار گرفته است. موضوع تفکیک جنسیتی تنها به جوامع اسلامی محدود نمیشود، بلکه در کشورهای غربی نیز مورد توجه است. تحقیقات انجامشده در آمریکا نشان داده که مدارس تکجنسیتی میتوانند در بهبود کیفیت آموزشی مؤثر باشند.
۱۴۰۳/۱۱/۰۶
سردبیر بخش خانواده مجله المتجمع، در یادداشتی مطرح کرد؛
راهکارهای مقابله با اعتیاد به خرید آنلاین در جامعه مسلمان / چگونه اسراف در خرید به یک بیماری روانی تبدیل میشود؟
اعتیاد به خرید آنلاین به یک پدیده رایج در میان مسلمانان تبدیل شده است که افراد بدون توجه به نیاز واقعی، تنها به دلیل جذابیت خرید، اقدام به خرید کالا میکنند. این رفتار بیشتر در میان زنان و دختران مشاهده میشود که ابتدا کالایی را میخرند و سپس بررسی میکنند که آیا به آن نیاز دارند یا خیر. این مسأله در جوامع اسلامی به یک بیماری اجتماعی تبدیل شده است که میتواند زندگیهای پایدار را مختل کند، به ویژه در خانوادههای ضعیف.
۱۴۰۳/۱۱/۰۲
فهیمه زارع، عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده در نشست علمی«جامعهشناسی تاریخ بدن زنانه»، مطرح کرد؛
اقتصاد سرمایهداری و تأثیر آن بر انتخابهای زیبایی بانوان / مسیر تحولی زنان در ایران از دوره صفویه تا دوره قاجار
با ورود به دوران پسامدرن و ظهور جریانهای فکری جدید مانند فمینیسم، توجه به بدن به عنوان یک هویت مستقل افزایش یافته است. فمینیستها معتقدند که تسلط اندیشههای مردانه باعث حذف زنان از عرصههای اجتماعی و علمی شده است. از اواخر قرن بیستم، مطالعات بدن بهعنوان یک رشته دانشگاهی مستقل مطرح شده و در قرن ۲۱ بدن به یکی از مؤلفههای هویتی مهم انسان تبدیل شده است.
۱۴۰۳/۱۱/۰۲
حجت الاسلام و المسلمین محمد تاجیک، عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده، در نشست تبیینی علمی «هویت انسانی در پرتو حجاب فاطمی» مطرح کرد؛
از نگاه شیءانگارانه تا افسردگی زنان / چگونه پوشش میتواند عزت نفس زنان را تقویت کند؟
مسئله پوشش و حجاب به عنوان راهکاری برای حفظ هویت انسانی مطرح شده است. پوشش باید به گونهای باشد که زنان را در جامعه به عنوان یک انسان و نه یک شیء معرفی کند. نگاه دینی نیز تأکید دارد که آنچه به قلب راه پیدا میکند از طریق چشم است و بنابراین رعایت پوشش مناسب میتواند سپری در برابر آسیبهای ناشی از شیء انگاری باشد. حجاب نباید تنها برای جلب رضایت دیگران باشد، بلکه باید به عنوان راهی برای حفاظت از شخصیت و هویت فردی در نظر گرفته شود.
۱۴۰۳/۱۱/۰۲
کلثوم باسعید، پژوهشگر حوزه خانواده، در یادداشتی مطرح کرد؛
چگونه داستان قبل از خواب آینده کودک را تغییر میدهد؟ / داستان قبل از خواب کودک به گویش محلی باشد یا رسمی؟
کودک زبان را با شنیدن یاد میگیرد و داستانهای شفاهی به گسترش دایره واژگان او کمک میکنند. هر داستان واژهها و مفاهیم جدیدی به همراه دارد که باعث غنیتر شدن گنجینه زبانی و فکری کودک میشود و به او کمک میکند احساسات و افکار خود را به شکلی روشن بیان کند.
۱۴۰۳/۱۰/۳۰