به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه، آیت‌الله احمد عابدی، استاد برجسته حوزه علمیه قم در درس خارج «جهاد» به بیان رابطه قدرت و فساد، مشروعیت قدرت، کنترل قدرت و عوارض سوءِ قدرت پرداخت.

وی اظهار کرد: درباره نسبت قدرت و فساد چهار نظر وجود دارد. گروه اول: قدرت و فساد لازم و ملزوم یک دیگر هستند، یعنی دو روی یک سکه هستند. گروه دوم: قدرت همیشه تمایل به فساد دارد. گروه سوم: قدرت امر غیر اخلاقی است. گروه چهارم: اخلاق و قدرت قابل جمع هستند، وقتی قدرت با اخلاق قابل جمع است، بنابراین قدرت ذاتاً فسادآور نیست.

آیت‌الله عابدی با اشاره به این‌که معمولاً تفکر غربی می‌گوید قدرت با اخلاق قابل جمع نیست، تأکید کرد: کشورهای غربی اصولاً از تفکر «ماکیاولی» پیروی کرده و او نیز می‌گوید قدرت و فساد با یک دیگر است.

وی بیان داشت: در اسلام آیات و روایات مختلفی اصل قدرت را ستایش می‌کنند و این‌که قدرت چگونه با اخلاق قابل جمع است، سیره رسول اکرم(ص) نمونه بارز آن است. در تاریخ داریم ایشان در هر جنگی که پیروز می‌شدند تواضعشان از جنگ‌هایی که شکست می‌خوردند، بیشتر می‌شده است.

این استاد برجسته حوزه با بیان این‌که قدرت را باید مهار و کنترل کرد، تصریح داشت: کنترل قدرت باید به دو صورت بیرونی و درونی باشد. کنترل درونی بیشتر در مباحث فقهی و حوزوی مطرح می‌شود.

وی ادامه داد: آیات و روایاتی که درباره عدالت و رفع خشونت است، نشانگر آن است که قدرت درونی نباید افسار گسیخته باشد.

آیت‌الله عابدی با تأکید بر این‌که ارزش‌های اخلاقی پشتوانه قدرت بوده و مشروعیت آن را نشان می‌دهد، گفت: وقتی قدرت مشروعیت دارد که آن را هدف ندانیم، بلکه ابزار بدانیم. در خطبه شقشقیه آمده «امارت و حکومت از آب بینی بُز برای من کم ارزش‌تر است.»

وی عنوان کرد: قدرت باید به سوی اهداف متعالی باشد، مثلاً فرد قدرت را برای رضای خدا بخواهد. البته وقتی صحبت از فساد در قدرت می‌شود تنها منظور قدرت سیاسی نیست، بلکه در قدرت اقتصادی و بعضاً فرهنگی نیز رخ می‌دهد.

استاد حوزه در پاسخ به پرسش «قدرت همراه اخلاق ماندگاری بیشتری دارد یا قدرت همراه با فساد؟» تصریح کرد: اگر فردی ظاهر قضیه را ببیند می‌گوید قدرت همراه با اخلاق ماندگاری ندارد، چون امیرمؤمنان(ع) می‌خواستند قدرت همراه با اخلاق را داشته باشند، بنابراین حکومتشان دوام نیاورد.

وی افزود: واقعیت این گونه نیست که بگوییم اگر فردی قدرت و اخلاق را با یک دیگر داشته باشد، حکومتش ماندگار نخواهد بود. نتیجه بحث این‌که مهار درونی قدرت به معنای رعایت حقوق مردم، عدالت، تخریب نکردن دیگران، ایثار کردن و... است.

آیت‌الله عابدی درباره مهار بیرونی قدرت نیز بیان داشت: مهار بیرونی قدرت در صورتی انجام می‌گیرد که اولاً، هر فردی معتقد باشد قدرت تنها برای خداست. یعنی قدرت مطلق برای خداست.

وی ادامه داد: دوماً، نهادهای اجتماعی و آیین نامه‌هایی که تصویب می‌شود به کنترل قدرت بپردازند.

این استاد حوزه، تکبر، برتری طلبی و خودخواهی را از عوارض سوء قدرت برشمرد و اذعان داشت: قدرت با اخلاق قابل جمع است. قابل جمع بودن آن نیز به دو صورت درونی و بیرونی انجام می‌شود. کنترل درونی بیشتر وظیفه حوزویان است. کنترل بیرونی نیز کار نهادها و ادارات است.

انتهای پیام/