به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد باقر سعیدی روشن، رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در سخنانی مطرح کرد؛  

رویکردهای پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

وی افزود: هدف اول پژوهشگاه، تربیت نیروی انسانی صالح و کارآمد بر اساس چارچوب های نظری علم اسلامی درهمراهی با تعقل، اخلاق و ارزش های انسانی و برای خدمت به جامعه است. در این راستا پژوهشگاه دانشجویانی را در سطح تحصیلات تکمیلی تربیت می کند و فعالیت های آموزشی خود را در دو گروه دانشجویان ملی و همینطور دانشجویان بین المللی با کیفیت روش و مضمون دنبال خواهد شد.  

مطالعات نظری درعلوم انسانی

دکتر سعیدی روشن تصریح کرد: رُکن اساسی دیگر در فعالیت های پژوهشگاه، رویکرد تولید علم در عرصه علوم انسانی است که پایه های تعالی و رشد یک جامعه و پیدایش تمدن را متضمن است. وی در ادامه گفت: تولید علم کاری اساسی، عمیق و زمان براست، تولید نظریه های محض در عرصه علوم انسانی همچون؛ فلسفه علوم انسانی، فلسفه تعلیم و تربیت، فلسفه اقتصاد، فلسفه مدیریت، فلسفه حقوق ومانند آن بر اساس مبانی متافیزیکی و سنت عقلانی علم اسلامی جهت بخش علوم انسانی اسلامی است. چنان که اشاره شد مبانی علم در اسلام هم موضوع علم انسانی را از سطح انسان تنازل یافته در مجموعه عصب ها و فعل و انفعالات فیزیکی و شیمیایی به سطحی راقی از انسان ارتقا می دهد که افزون بر خاستگاه های جسمانی، دارای نفخه روح الهی و نفس مجرد انسانی با خصلت های  فطرت مداری، شعورمندی و برخورداری از هویت ارادی است که شأن خلیفه اللهی را دارد. وی افزود علوم انسانی اجتماعی با این ساز وکار، انسانی را مدار مطالعه خود قرار می دهد که وجودی ورای همه موجودات دارد. تدوین مناسبات حیات فردی و اجتماعی این انسان با نظر به زیست و سعادت به هم پیوسته دنیا و آخرت اقتضاآت خاص خود را دارد و نمی توان صرفا بر اساس مبادی دانش تجربی ترسیم و مقوله بندی گردد. از این منظر در توصیف حقیقت جهان و انسان، لسان وحی آفریدگار جهان و انسان و نقش عقل، هم مددکار علوم انسانی دربُعد موضوع شناسی علم  انسانی است، و هم جهت بخش چارچوب و روش علوم انسانی است، و هم غنابخش مضمون یافته ها و نظریه های علوم انسانی و اجتماعی است.  

مطالعات کاربردی در علوم انسانی

وی، ضمن بیان اهداف مهم پژوهشگاه، جهت گیری دیگر در مطالعات علوم انسانی در پژوهشگاه را، معطوف به نیازهای جامعه و نظام اسلامی دانست. برهمین اساس برخی از پژوهش ها در گروه های علمی، مرتبط با مسائل کلان و تصمیم سازی، یا مرتبط با حوزه تقنین، و یا مرتبط با نیازهای کاربردی جامعه بوده است. به عنوان مثال پذیرش مأموریت مسائل فرهنگی حاشیه نشینی در کلان شهرها از سوی پژوهشگاه، ورود به حوزه مشاوره و سلامت معنوی، مسائل مربوط به مطالعات خانواده، مطالعات مربوط به آموزش و پرورش، مطالعات مربوط به حوزه مدیریت و حکمرانی و مانند آن در این راستا ارزیابی می شود.  

اشراف بر تاریخ و فلسفه علم اسلامی و علم مدرن شرط لازم تحول علوم انسانی

رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه عنوان کرد: تحول علوم انسانی مستلزم آن است که: 1. از سویی محققان ما تاریخ علم در فرهنگ اسلامی و فرایندها و ابعاد آن را به خوبی بشناسند. 2. از سوی دیگرهستی شناسی ومعرفت شناسی فلسفه اسلامی به ویژه حکمت متعالیه صدرالدین شیرازی را به خوبی درک کرده باشند 3. نسبت به منظومه معارفی قرآن و متون روایی، بر اساس یک الگوی معنی شناختی متقن، احاطه کافی  یافته باشند. 4. به یک مدل متقن فلسفه علم  اسلامی دست یافته باشند؛ 5. تاریخ علم مدرن را به خوبی دریافت کرده باشند؛ 6. پارادایم علم مدرن و عناصر مولد آن را خوب فهم کرده باشند. برخورداری از این آگاهی ها البته شروط لازم برای حرکت در مسیر تحول علوم انسانی اسلامی است. بی گمان تحول علوم انسانی و پیدایش علم و تمدن نوین اسلامی، عاری ازآسیب های علم جدید، اقدامی سترگ، اما خدمتی عظیم به جهان بشریت است که امروز مبتلا به بحران های بزرگ علم و فناوری بریده از ارزش ها و توحید و معنویت؛ همچون جنگ های خانمان سوز ومانند آن است.   حجت‌الاسلام والمسلمین سعیدی روشن، برنامه های هفته پژوهش امسال پژوهشگاه را مرتبط به جریان مقاومت اعلام کرد و گفت: برنامه اصلی ما معطوف به جریان مقاومت و نقش علوم انسانی در ایستادگی و مقاومت امت اسلامی در مقابل زورگویان عالم است. وی تبیین راهبرد مقاومت را اساس کارهفته پژوهش دانست و اظهار داشت؛ راز ماندگاری حیات تمدنی اسلام، پایداری در مقابل اشغال و نسل کشی و فساد در زمین از سوی مستکبران است که در سرزمین های اسلامی فلسطین و غزه و لبنان و سوریه در حال وقوع است.