تنقیح مناط در عرف فقهاء و اصولیون عبارتست از کشف علت و مناط حکم در اصل. اصل چیزیست که حکمش را می‌دانیم و حالا از آن می‌خواهیم به غیر تعدیه کنیم. غیری که می‌خواهیم تعدیه کنیم فرع است.

۱۳۹۹/۰۸/۰۷

یکی از منشأهای الغاء خصوصیت مناسبت حکم و موضوع است. قرآن می‌فرماید «فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ.» عرف از این «فسألوا اهل الذکر» می‌فهمد سؤال موضوعیت دارد یا به تناسب حکم و موضوع سؤال را الغاء می‌کند و می‌گوید یعنی استطلاع کنید؟ این تناسب حکم و موضوع است.

۱۳۹۹/۰۷/۱۲

علیرغم این‌که گاهی موضوع مضیّق است اما فقهاء تعدیه می‌کنند، سرایت می‌دهند حکم را به غیر آن که در نص وارد شده و گاهی علیرغم این‌که موضوع در نص مطلق است و عام است و شامل است آن را مضیّق می‌کنند.

۱۳۹۹/۰۴/۲۶

طایفه سوم از روایاتی که برای امکان تمسک به عمومات و اطلاقات برای مصادیق جدیده استدلال می‌شود، این است که پیامبر(ص) همه چیزهایی که مردم تا قیامت به آن نیاز دارند آورده است.

۱۳۹۹/۰۴/۰۷

اطلاق مقامی یعنی مولی در مقامی بود که یک حرفی را اگر لازم بود بزند ولی نزده، از نزدنش می‌فهمیم چنین حکمی وجود ندارد نه کلامش اطلاق دارد.

۱۳۹۹/۰۲/۲۵