مدیر بنیاد فقهی مدیریت اسلامی هدف اصلی دانش فقهالاداره را تولید مدیریت اسلامی عنوان و تاکید کرد: روش فقهالاداره مانع بلکه ناقد دیگر روشهای مدیریت‌پژوهی اسلام نیست بلکه جهادی علمی و مقدس در کنار دیگر مجاهدتهای این میدان است.
به گزارش روابط عمومی دبیرخانه مفتاح_اندیشه به نقل از خبرگزاری بینالمللی قرآن، حجتالاسلام والمسلمین سید صمصامالدین قوامی، مدیر بنیاد فقهی مدیریت اسلامی در گفتگویی به مباحث زیر پرداخت. علومی همچون کلام، فلسفه، اخلاق و عرفان اسلامی با علوم انسانی ارتباط برقرار کرده و می‌کنند و برخی رویکردها حاکی از اسلامی شدن علوم انسانی از طریق این دست دانشهای دینی است و رویکرد فقهی را یا نا مناسب با این تعامل نمیپندارند یا آن را یکی از راهها و در عدل دیگر علوم دینی قلمداد می‌کنند.
وی افزود: در حالی که روش فقهی بر پایه مبانی بینشی و ارزشی سامان می‌گیرد؛ فلسفه و کلام متکمل تبیین بینشها هستند و اخلاق عهدهدار ساماندهی ارزشهااست؛ لذا این دانشها با چنین فرایندی در خدمت فقه قرار میگیرند و در حقیقت فقه اکبر شکل مییابد که جامع فهم معارف اسلامی است؛ در حالی که رویکرد کلامی یا اخلاقی صرف لزوما رویکرد فقهی نیست.
مدیر بنیاد فقهی مدیریت اسلامی، اظهار کرد: منطق اقتضا میکند که با روشی جامع، به اسلامی شدن علوم انسانی همت شود و همه تلاشهای عقلی و ارزشی به استحکام نظریات فقهی کمک کنند؛ این تعامل بیانگر یک مدیریت دانش پیشرفته در ساحت اندیشه دینی است بنابراین فقه در تعامل با علوم انسانی از یک سو و با علوم دینی از سوی دیگر، نقشی محوری در تولید علوم انسانی اسلامی ایفا میکند؛ علوم دینی بنیادهای آن را محکم می‌کنند و به عنوان یک روش جامع و معتبر به غنی‌سازی علوم انسانی می‌پردازند.
وی گفت: فقهالاداره که به عنوان یکی از شاخههای فقه علوم انسانی جایگاهی روشن پیدا میکند از خانواده فقه است و برخوردار از مجموعه توانمندیهای آن که به غنی‌سازی دانش مدیریت می‌پردازد؛ دانش مدیریت که از شاخههای کاربردی علوم انسانی است دانشی چند رشتهای است نه میان رشتهای که حاوی جامعهشناسی، روان‌شناسی، آمار و تعلیم و تربیت و… است که این بر اهمیت فقه الاداره میافزاید.
قوامی یادآور شد: گفتنی است که هر کدام از دانشهای نامبرده در خدمت یک محور از محورهای چهارگانه مدیریت قرار می‌گیرد؛ نخست، اقتصاد و آمار در خدمت وظایف اصلی مدیریت(برنامهریزی، ساماندهی، نظارت)؛ دوم، تعلیم و تربیت در خدمت مدیریت مبانی انسانی؛ سوم روان‌شناسی در خدمت مدیریت رفتار سازمانی و چهارم، جامعهشناسی که در خدمت مدیریت فرهنگ سازمانی قرار می‌گیرد.
وی افزود: بنابراین حجم عملیات فقهالاداره سنگین و مهم خواهد بود و نسبت به شاخههای دیگر فقه علوم انسانی در رتبهای جامعتر و کاربردیتر قرار می‌گیرد.
مدیر بنیاد فقهی مدیریت اسلامی، عنوان کرد: در طول زمان انقلاب اسلامی و قدری پیش از آن، پژوهش مدیریت اسلامی، در دستور کار بسیاری از اشخاص حقیقی و حقوقی علاقهمند به این موضوع قرار گرفت که عمدتا رویکردهای ارزشی و اخلاقی و فلسفی را شامل میشد؛ دستاوردهای این تلاشهای وافر و فاخر، متقاضیان را راضی نکرد و سه ضلع حوزه، دانشگاه و اجرا قانع نشدند.
وی افزود: در حقیقت آنچه تولید شد، نتوانست معرف مدیریت اسلامی باشد و جایگزین مدیریت غربی و به گونهای که کارآمدتر از آن ارزیابی شود؛ فقهالاداره نیز به دنبال تولید مدیریت اسلامی است و چون فقه معرفت بعد کاربردی معارف اسلام و بهرهمند از دیگر معارف است و تناسب بیشتری با مدیریت به عنوان دانش کاربردی دارد امید است به کشف مدیریت اسلامی کمک بیشتری کند و راه مطمئنتری در جهت حصول به این هدف مهم باشد.
قوامی عنوان کرد: به تازگی تلاش جدیدی در این جبهه در حال انجام است؛ تاسیس رشته مدیریت اسلامی تا سطح کارشناسی ارشد، بلکه دکتری، حرکت خجستهای است که مسیری جدای از فقهالاداره را میپیماید ولی میتواند از مشارکت آن بهرهمند شود تا به کمک هم در دو عرصه حوزه و دانشگاه به نظام اداری اسلام دست یابند؛ نظام اداری اسلامیای که به تازگی به مطالبه رهبر معظم انقلاب از جامعه علمی کشور تبدیل شده است.
وی گفت: به هر حال روش فقهالاداره مانع بلکه ناقد دیگر روشهای مدیریت‌پژوهی اسلام نیست؛ بلکه جهادی است علمی و مقدس در کنار دیگر مجاهدتهای این میدان و یقینا محصول تلاشها به یکدیگر پیوند خورده و در نهایت نظام اسلامی را از مدیریت اسلامی بهرهمند خواهد کرد.
قوامی یادآور شد: خوشبختانه به موازات بلکه سابق بر فقهالاداره تلاشهای فقهی دیگری در عرصه علوم انسانی در میان حوزویان شکل گرفته است که اطمینانافزایی متقابل بلکه همافزایی داشته است؛ از جمله این تلاشها، فقهالتربیه و فقهالاقتصاد است که در کنار فقهالسیاسه و فقهالولایه فضای با نشاطی را در پژوهشکدهای حوزه پدید آورده‌اند و نظام آموزشی حوزه را نیز تحت تاثیر خود به سمت فقه تخصصی سوق میدهند و بیتردید فقهالاداره در این فضای رقابتی به بالندگی و شکوفایی بیشتری دست مییابند.
منبع: خبرگزاری قرآن (ایکنا)
https://ihkn.ir/?p=3211
نظرات