به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه، حجتالاسلام رضا پارچهباف از پژوهشگران و محققان حوزویست که در امر تعلیم و تربیت فعالیت دارد. مطلب پیش رو ماحصل گفتوگوی ما با وی درباره تعلیم و تربیت اسلامی است؛
مفتاح_اندیشه – آیا در دنیای کنونی که مدرنیته حاکم است، میتوان از تربیت اسلامی سخن گفت؟
مسلماً اسلام درباره تعلیم و تربیت سخن دارد. نه تنها ایده و سخن دارد، بلکه توانسته است آرمانهای خود درباره تربیت را به نقاط مختلف جهان منتقل کند. انقلاب اسلامی و بیداری اسلامی همه از خروجیهای تربیت اسلامی است.
اکنون در مراکز مختلف علمی جهان در کنار تربیت غربی، تربیت اسلامی نیز مانند سایر علوم مطرح میشود. در این زمینه نه تنها خود را از غربیها کمتر نمیدانیم بلکه چون علوم را از منبع اصلی آن یعنی وحی دریافت میکنیم، به دنبال اسلامیزه کردن علوم غربی هستیم. یعنی هم از آنها استفاده میکنیم و هم نواقصشان را میگوییم.
در دنیای کنونی هر چند مدرنتیه و تکنولوژی حاکم است، ولی درباره تربیت اسلامی نیز میتوان سخن گفت. آرمان ما این است بتوانیم تربیت اسلامی و مباحث الهی را در سراسر دنیا منتشر کرده و ایده بدهیم تا بتوانیم افراد مختلفی را به مباحث تربیتی اسلام جذب کنیم.
مفتاح_اندیشه – تأثیر انقلاب اسلامی بر مباحث تعلیم و تربیت چگونه بوده است؟
حرکت زیبایی که ۴۰ سال پیش توسط امام خمینی(ره) انجام گرفت و منجر به انقلاب اسلامی شد، در نتیجه تعلیم و تربیت اسلامی بود. امام راحل بر تعلیم و تربیتی که در دنیا وجود داشت تأثیر گذاشته و توانستند تربیت اسلامی را به همگان معرفی کنند. لذا میتوانیم بگوییم انقلاب ما توانست درباره تعلیم و تربیت حرف جدیدی بزند.
البته اکنون عدهای از مسلمانان که بر مباحث اسلام و انقلاب آشنا نیستند، گرفتار خودباختگی شده و بحثهایی مانند ۲۰۳۰ را مطرح میکنند. این افراد یا غرب زده شدهاند یا از روی جهالت و خود باختگیشان چنین سخنانی میگویند.
مباحث تعلیم و تربیت اسلامی که در قرآن و روایات بیان شده به واسطه انقلاب اسلامی نشر داده شده و میشود. برای نمونه ۵۰ سال پیش حضور مردم در اماکن مذهبی و مراسمات مذهبی چگونه بود، اکنون چگونه است؟ حضور مردم در مراسماتی مانند شب قدر و اعتکاف بسیار محدود بود، در حالی که اعتکاف، امروزه در کشورهای دیگر نیز تبلیغ میشود. اینها از ثمره تعلیم و تربیت اسلام است که از طریق انقلاب نشر داده شد.
به وجود آمدن رویکرد معنویت در مردم به ویژه جوانان به برکت فرهنگ اسلام و نشر آن توسط انقلاب اسلامی است. نباید اینها را نادیده گرفت. رشد مؤسسات و مراکز علمی مختلف از دیگر برکات انقلاب اسلامی به شمار میآید. اکنون در شهر مقدس قم از ۱۲۰ کشور طلبه حضور دارد. این تأثیر انقلاب اسلامیست. در حالی که پیش از انقلاب، بسیاری از علما در نجف درس میخواندند.
مفتاح_اندیشه – از نظر شما موانع تربیت اسلامی چیست؟
چند مانع اصلی قابل حل وجود دارد ولی به سبب کم کاری و کوتاهی امثال ما هنوز حل نشده است. نخست، رفتار و عملکرد بد برخی از متدینین میباشد. خود متدینین در بسیاری از مواقع خوب عمل نکردهاند. روایت میفرماید «اگر زیباییهای مطالب ما را بگویید، مردم از آنها تبعیت میکنند.» متأسفانه در خیلی از جاها افراد به جای بیان عمق مطالب اهلبیت(ع)، برداشتهای شخصی خودشان را مطرح کردهاند.
عملکرد اشتباه برخی از متدینین نه تنها بر روی غیر مسلمانها تأثیر گذاشته، بلکه بر روی مسلمانان ضعیف الایمان نیز تأثیرگذار بوده است. البته اینها چون ضعف ایمان داشتهاند، از اخلاق بد برخی از متدینین ضربه خورده و ایمانشان را از دست دادهاند ولی بالاخره اثرگذار بوده است. گاهی اوقات کم کاری و اشتباه متدینین و کوتاهی در امر به معروف و نهی از منکر سبب شده موانعی برای تعلیم و تربیت اسلامی پیش آید.
دوم، دشمن نیز بیکار ننشسته و از فضای مجازی، سایت، ماهواره و… برای نفوذ و شبیخون فرهنگی استفاده میکند که اکنون پیامدها و آسیبهای آن را در خانوادهها میبینیم. این سبب شده تربیت اسلامی تأثیر چندانی بر روی این افراد نداشته باشد.
مفتاح_اندیشه – نقش فضای مجازی را در سبک زندگی چگونه ارزیابی میکنید؟
فضای مجازی یکی از میدانهای نبرد دشمن علیه سبک و تربیت اسلامی است. بهترین کار این است که ما نیز از همین فضا علیه دشمنان استفاده کنیم. این فضا بسیار مؤثر است، چون بسیاری از جوانان در آن حضور دارند و از آن خوراک میگیرند. اگر ما خوراک ندهیم و به محراب و مسجد بسنده کنیم، کم کاری کردهایم. مسلما باید در این زمینه فعالیت داشته باشیم.
مفتاح_اندیشه – وضعیت نهادهای تبلیغی، رسانهای و آموزشی را در زمینه تعلیم و تربیت اسلامی چگونه ارزیابی میکنید؟
به برکت انقلاب اسلامی و اسلام با تمام کوتاهی و کاستی هایی که از سوی مسئولان وجود دارد، نهادهای مختلف تبلیغی، رسانهای و آموزشی در عناوین مختلف فعالیت میکنند. کارشان نیز بسیار مؤثر است. منتها باید سعی کنند علاوه بر اینکه فضای آموزشی را ایجاد میکنند در فضای تبلیغی نیز حضور بیشتری داشته باشند.
برای نمونه، اکنون در شهر قم تعداد زیادی مؤسسه و مراکز علمی وجود دارد که در امر پژوهش فعالیتهای خوبی دارند ولی در امر تبلیغ حتی نتوانستهاند بر روی محیط اطراف خودشان تأثیرگذار باشند، حداقل اینکه محلهها باید از این مراکز بهره ببرند.
کوتاهی تبلیغی داریم و تنها به پژوهش و آموزش بسنده کردهایم. به همین دلیل نتوانستهایم خیلی از مواقع آن را به عمل و رفتار گره زده و به مردم نشان دهیم. فعالیتهای تبلیغی و رسانهای هر چند وجود دارد ولی ضعیف عمل کردهایم. به همین دلیل با وضعیت مطلوب فاصله زیادی داریم، هر چند به سمت آن در حرکتیم.
انتهای پیام/
https://ihkn.ir/?p=11295
نظرات