مهربانی و نرمش از شروط ولایت تفویض/ مهربانی نباید مانع اجرای حدود شرعی و نرمش نباید منافات عدل باشد

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه، آیت‌الله محسن اراکی، عضو شورای عالی حوزه در درس خارج فقه نظام سیاسی با اشاره به این‌که علم، عدل و کفایت به عنوان شروط اصلی تفویض بیان شده است، تصریح کرد: منابع دینی تجربه، حیا، داشتن ریشه خانوادگی صالح و حلم را به عنوان شرایط دیگر(غیر اصلی) ولایت تفویض معرفی کرده‌اند.

وی افزود: در روایت آمده «إنَّ الإمامهَ لا تَصْلُحُ إلاّ لِرَجُلٍ فیهِ ثَلاثُ خَصالٍ: وَرَعٌ یَحْجِزُهُ عَنِ المَحارمِ، و حِلْمٌ یَمْلِکُ بهِ غَضَبَهُ، و حُسْنُ الخِلافهِ على مَن وُلِّیَ حتّى یَکونَ لَهُ کالوالِدِ الرَّحیمِ؛ امامت شایسته نیست مگر براى کسى که داراى سه خصلت باشد: پارسایى اى که او را از کارهاى حرام باز دارد، بردبارى‌اى که با آن خشم خود را مهار کند و خوشرفتارى با کسانى که بر آنان حکومت مى‌کند، چندان که برایشان همچون پدرى مهربان باشد.» ملک غضب یعنی حفظ خود در هنگام غضب است. فروبردن غضب خود از نشانه‌های ایمان بیان شده است.

آیت‌الله اراکی، مردم‌داری و دلسوزی نسبت به مردم را شرط دیگر ولایت تفویض دانست و بیان داشت: در روایات متعدد آمده هر کسی در حاکمیت اسلامی عهده دار رسیدگی به وضعیت مردم می‌شود باید مهربان باشد. دلسوزی برای مردم و مهربانی از شرایط ولایت تفویض است.

وی ادامه داد: در روایتی آمده نبی اکرم(ص) در آخرین سخنرانی خود بر روی منبر در دستورات حکومتی می‌فرمایند «حاکم و والی باید نسبت به جماعت مسلمین رحم داشته و مهربانی کند. یعنی بزرگسالان آن‌ها را محترم بشمارد. به ضعفای آن‌ها رحم کند. برای علما احترام قائل شود. کاری نکند که به آن‌ها آسیب برسد و در پی این آسیب رسیدن آن‌ها را ذلیل کند. کاری نکند که مردم به فقر بیفتند تا راه کفر برای آن‌ها باز شود.»

استاد درس خارج حوزه علمیه قم تأکید کرد: در بحث فقه نظام گفته‌ایم که یکی از نشانه‌های احکام مربوط به فقه کلان این است که خطاب به حاکم به ما هو حاکم شده باشد نه حاکم به ما هو شخص.

وی تصریح کرد: نبی اکرم(ص) در ادامه روایت می‌فرمایند حاکم بین خودش و بین مردم فاصله نیندازد. چون در این صورت قوی، ضعیف را از بین می‌برد. متأسفانه برخی از این نشانه‌ها را در جامعه خودمان می‌بینیم. این‌که دولت مردم را به حال خودشان رها کند تا هر کسی بتواند احتکار کند، از بانک‌ها و اموال عمومی سوء استفاده و… چیزهایی است که نبی اکرم(ص) والی را از آن‌ها نهی کرده است.

عضو شورای عالی حوزه با بیان این‌که حالت مهربانی داشتن شرط ولایت است، گفت: فردی که برای ولایت تفویض برگزیده می‌شود باید مهربان باشد. البته مهربانی والی در حق مردم به معنای این نیست که حدود شرعی را اجرا نکند یا جهاد نکند.

وی اضافه کرد: متأسفانه یکی از خصوصیات تمدن سلطه‌گر و استعمارگر غرب، واژه سازی و بازی با واژه‌ها برای نفوذ در اراده ملت‌ها و تضعیف اراده آن‌هاست. یعنی یک واژه‌ای را با معانی خاصی که بیان می‌کند، تبدیل به ضد ارزش می‌کند.

آیت‌الله اراکی عنوان کرد: برای نمونه امروزه غربی‌ها اجرای حدود شرعی و جهاد را خشونت تعریف می‌کنند. در حالی که خودشان بدترین جنایات را به نام برقراری صلح انجام می‌دهند. بمب اتم می‌زنند و در یک لحظه ده‌ها هزار انسان بی گناه را از بین می‌برند و می‌گویند این برای برقراری صلح در جهان است، ولی اگر یک نفر دوتا شلاق بخورد می‌گویند خشونت صورت گرفته است. غربی‌ها به وسیله امپراطوری رسانه‌ای واژه‌ها را به در نظر گرفتن معانی خاصی تبدیل به ضد ارزش می‌کنند.

وی ادامه داد: نظام واژگانی اسلام نظام خاصی است و ما باید تلاش کنیم آن را فراگرفته و استفاده کنیم.

عضو شورای عالی حوزه با اشاره به این‌که از نظر اسلام در برخی مواقع اجرای حدود شرعی، عین عطوفت است، گفت: بشر به ما هو بشر اگر ظلم کند حرمت ندارد. یعنی اگر منشأ سلب آرامش و حیات دیگران شود حرمت ندارد. این‌که فردی برای دیگران حرمت قائل نباشد و ما برای او حرمت قائل شویم، ظلم به دیگران است. قائل شدن امنیت برای مفسد و محارب ظلم به دیگران است.

استاد حوزه خاطرنشان کرد: اگر ما نسبت به ظالمی که امنیت عمومی را سلب کرده، حرمت قائل شویم و حدود بر او اجرا نکنیم، در حقیقت امنیت جامعه را سلب کرده‌ایم و این ظلم به دیگران است. قائل شدن حریم امنیت برای کسانی که خود منشأ ناامنی در جامعه بشری هستند خیانت و بی رحمی نسبت به جامعه بشر است. اجرای حدود و عدل از مصادیق رحمت است چون جامعه را از شر افرادی که آرامش را سلب می‌کنند، رهایی می‌دهد.

آیت‌الله اراکی در ادامه سخنان خود نرمش و آسان گیری را از دیگر شروط ولایت تفویض دانست و اظهار داشت: نرمش و آسان گیری نباید با عدل منافات داشته باشد. مثلا جاهایی هست که می‌توان بخشید و بار مردم را سبک‌تر گرفت، در این جا والی باید نرمش داشته باشد.

انتهای پیام/

https://ihkn.ir/?p=22975