به گزارش روابط دوره علمی پژوهشی علوم انسانی اسلامی مفتاح_اندیشه، حجتالاسلام و المسلمین دکتر پسندیده در روز سوم دوره در حوزه رشتهی تخصصی روانشناسی و علوم تربیتی حضور یافتند و در موضوع تولید روانشناسی اسلامی به ارائه مباحث خود پرداختند.
ایشان در ابتدا به این نکته پرداختند که مدت زیادی است درگیر مباحثی کلی و مبنایی شدهایم و از تولید علم دینی غافل ماندهایم. لذا باید تلاش کنیم در این حوزه ورود داشته باشیم و در هر رشته، دست به تولید مباحث اسلامی بزنیم که در اینجا بحث از روانشناسی اسلامی است.
رییس پژوهشکده اخلاق و روانشناسی اسلامی به صورت مختصر، تاریخی از روانشناسی ارائه کردند و فرمودند که در ابتدا روانشناسی با دین همراهی داشته است و پس از مدتی از آن گریزان بوده است اما دوباره دین را به رسمیت شناخته است و به آن بازگشته است؛ مخصوصا با گرایش به نظریاتی که معنویت را برای زندگی ضروری میدانند. در ادامه روانشناسی فرهنگی ظهور پیدا کرد که فرهنگ را به عنوان یک عنصر تعیینکننده پذیرفته بود. مدتها بعد روانشناسی فرهنگی در مسیحیت، یهودیت، بودا و … مطرح شد.
عضو هیأت علمی دانشگاه قرآن و حدیث در پاسخ به این سوال که آیا روانشناسی اسلامی هم میتوان داشت فرمودند: برخی از آیات و روایات داریم که مایههای روانشناسی دارند و برخی از آنها نیز بسیار مشابه برخی از نظریات روانشناسی هستند. ایشان با نقد رویکرد اسلامیزه کردن که تنها کارکرد آن پیدا کردن مؤیدات روایی برای نظریات روانشناسی است، فرمودند باید مبتنی بر آیات و روایاتی که مؤیدات روایی برای نظریات روانشناسی دارند، دست به تئوریپردازی زد. واضح است که همه چیز روانشناسی در اسلام نیست، بلکه مطالبی از روانشناسی در اسلام هست. آنچه هست را باید تئوریزه کرد نه اینکه تلاش کرد همه روانشناسی را از اسلام استخراج کرد. در فرآیند تئوریزه کردن باید حقایق پنهان و قوانین موجود در پس روایات را استخراج کنیم. که این قوانین می توانند مبنای تئوری باشند.
نظرات