پایگاه خبری مفتاح انسانی اسلامی

حجت‌الاسلام علی مصباح، عضو هیئت‌علمی مؤسسه امام خمینی ره در آیین رونمایی از آثار جدید انتشارات مؤسسه امام خمینی(ره) مطرح کرد؛

لزوم کاربردی‌ سازی نظریه‌های علوم‌انسانی اسلامی در ساختار آموزشی کشور

نظریه‌های علوم‌انسانی اسلامی، به‌عنوان یکی از پایه‌های تحول‌ساز در نظام آموزشی، باید در تمامی سطوح از اقتصاد و سیاست تا آموزش‌وپرورش وارد چرخه آموزش شوند. کارشناسان معتقدند کاربردی‌سازی و بازتولید این نظریه‌ها مسیر بهره‌برداری دقیق‌تر از علوم‌انسانی اسلامی را در نظام حکمرانی و برنامه‌ریزی کشور هموار می‌کند.

دکتر حمیدرضا عرفانی فر، پژوهشگر فلسفه غرب معاصر، در یادداشتی مطرح کرد؛

بررسی تأثیر سیطره معرفتی غرب بر گفتمان‌های بومی

هر گونه انتقادی که متوجه اندیشه رایج در غرب می‌شود، لزوماً به معنای عدم ابتلا به همان نقد در حوزه اندیشه بومی یا اسلامی نیست. به عبارت دیگر، وجود کاستی‌ها در سنت فکری غربی به خودی خود دلالت بر برائت اندیشه ما از آن کاستی‌ها ندارد و همچنین اثبات نمی‌کند که نقطه‌ی مقابل آن، یعنی جنبه‌های مثبت، به نحو ضروری در دستگاه فکری ما تحقق یافته باشد. این مدعا را می‌توان از چند جهت تبیین کرد:

سعید سالاری پژوهشگر حوزه‌ی اقناع افکار عمومی در یادداشتی برای اندیشکده‌ی رهیافت مطرح کرد؛

کارخانه علوم انسانی؛ از نظریه تا محصول

کاربردی‌سازی علوم انسانی در ایران، بیش از هر چیز نیازمند یک تحول مهارتی است. تحولی که در آن، دانش نظری عمیق و بنیادی، با مهارتهای کاربردی، کارآفرینی، فناوری اجتماعی و تحلیل مسائل جامعه پیوند میخورد. برنامه ریزی برای توسعه آموزش‌های مهارتی در میان اعضای هیأت علمی و ایجاد اصلاحات آموزشی در سطح تحصیلات تکمیلی از جمله راهکارهای کلیدی است که توسط نهادهای متولی در حال پیگیری است.

حضرت آیت الله جعفر سبحانی در پنجمین جلسه از سلسله جلسات درس اخلاق هفتگی مطرح کرد؛

اقتصاد اسلامی مالکیت فردی را براساس چارچوب‌ها محترم شمرده است

آیت الله سبحانی: از نظر مالکیت بشر امروز دچار دونوع اقتصاد بسیار بد می باشد یک اقتصاد کمونیستی بود که فرو ریخت که مالکیت فردی را ممنوع می دانست لذا باغدار و کارخانه دار بیچاره و متضرر می شد که باید همه درآمدها را به دولت می داد. این اقتصاد برخلاف فطرت بود اما در مقابل اقتصاد کمونیست شرقی اقتصاد غربی است که همه نوع مالکیت حتی مراکز قمار و فحشا را برای فرد محترم می شمارد. در مقابل این دو نوع از اقتصاد شرق و غرب اقتصاد و مالکیت اسلامی است که مالکیت فردی را پذیرفته اما در عین حال حد و حدودی را برای آن برشمرده است.

آیت‌ﷲ سید محمدعلی مدرسی، نماینده مجلس خبرگان رهبری، در نشستی با عنوان «جایگاه عرف و رضایت عمومی در فرایند تقنین بر پایه موازین شرعی» مطرح کرد؛

واکاوی نسبت عرف و رضایتمندی عمومی در نظام تقنین اسلامی

آیت‌ﷲ سید محمدعلی مدرسی: عرف و پسند عمومی می‌تواند در فهم الفاظ و در قوانین حکومتی نقش داشته باشد؛ اما در مواردی که با حکم شرعی تعارض کند، اولویت با نص و مبانی شرعی است و باید توجه داشت رضایت مردم باید در چارچوب مصلحت عمومی و بدون تعارض با ضوابط شرعی لحاظ شود.

آیت‌‌الله شیخ علی رضائی تهرانی، استاد درس خارج فقه و فلسفه حوزه، در سلسله جلسات درس خارج با عنوان «فلسفه فقه امنیت» مطرح کرد؛

فلسفه فقه امنیت، نوزاد نوپدیدی در منظومه فقه شیعه

آیت‌‌الله شیخ علی رضائی تهرانی: فلسفه فقه امنیت از فلسفه‌های مضاف است و همه مباحثی که امروزه در ارتباط با هویت فلسفه‌های مضاف مطرح است، در مورد فلسفه فقه امنیت هم وجود دارد. همچنین، فلسفه های مضاف نسخه پیشرفته رئوس ثمانیه محسوب می‌شود؛ در دانش منطق بیان شده است که برای آموزش دادن و آموزش دیدن هر دانشی در ابتدا باید درباره رئوس ثمانیه آن دانش، یعنی از هشت مطلب کلیِ تعریف، موضوع، جایگاه، غایت، منافع و فواید و... آن دانش صحبت شود. هرچند این رئوس ثمانیه در حال حاضر دچار تغییراتی شده و مثلا بحث متدولوژی که قبلا وجود نداشت به آن اضافه شده است.

دکتر محمد السید علی حامد، پژوهشگر اقتصاد انجمن برکت ترکیه در یادداشتی مطرح کرد؛

نقشه مفهومی اقتصاد اسلامی

عبارت «اقتصاد اسلامی» کاربردهای گوناگونی دارد و معنای آن بسته به زمینه‌ای که در آن به‌کار می‌رود متفاوت است. از همین‌رو، بسیاری از مردم این پرسش را مطرح می‌کنند که مقصود از اقتصاد اسلامی چیست؟ آیا منظور یک علم است؟ یا نظامی اقتصادی؟ یا مجموعه‌ای از سیاست‌ها و فعالیت‌هایی که بر پایه حلال بودن انجام می‌شوند؟ یا شاید اصول اخلاقی و ارزش‌هایی است که باید در فعالیت اقتصادی رعایت شود؟

آیت الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه های علمیه کشور، در درس خارج «فقه عدال» مطرح کرد؛

حق طاعت و قاعده شکر منعم مبنای عدل الهی

آیت الله اعرافی: عدل و ظلم هر دو دو معنا دارن: معنای عام و معنای خاص. در فقه، بیشتر وقت‌ها عدل رو به معنای عام و ظلم رو به معنای خاص می‌گیرند. به همین خاطر هم هست که وقتی کسی یه کار مستحبی رو ترک می‌کنه، نمی‌گیم ظلم کرده؛ چون اون «سلب حق الزامی» نیست. در واقع، حقوقی که پایه عدل و ظلم‌اند، مراتب دارن؛ بعضی مراتب الزام‌آورن و عقل میگه باید رعایت بشن، بعضی نه.

یوسف اسمعیل زاده پژوهشگر حوزه سرمایه اجتماعی و افکار عمومی در یادداشتی برای اندیشکده رهیافت مطرح کرد؛

از ذوق بیداری اسلامی تا باور به دموکراسی آمریکایی

پیروزی زهران ممدانی در فضای سیاسی ایالات متحده، برای کاربران فارسی‌زبان توییتر، تنها یک رخداد انتخاباتی در شهرداری نیویورک نیست؛ بلکه بازتابی از تلاقی دو گفتمان تاریخی است: «بیداری اسلامی» و «دموکراسی آمریکایی». بنیادگرایان او را ریاکار و اکثریت ممدانی را سیاستمداری باهوش که از هر ابزاری برای رسیدن به قدرت استفاده می‌نماید، ادراک نموده‌اند.

آیت الله محمد حسین ملک‌زاده در درس خارج «اصول نظام‌سازی اسلامی» مطرح کرد؛

بررسی مبانی و اقسام سکولاریسم در تقابل با نظام‌سازی اسلامی

آیت الله ملک‌زاده: سکولاریسم تشریعی یا سکولاریسم در حوزه تشریع به دو قِسمِ طلق و مقیّد تقسیم می‌گردد و سکولاریسم تشریعیِ طلق و فراگیر (بدون محدودیّت) نیز به نوبه خود، قابل دسته‌بندی و تقسیم‌بندی به دو سطح است: یک، سکولاریسم تشریعیِ طلق در مقام نظر؛ دو، سکولاریسم تشریعیِ طلق در مقام عمل و اقدام.

گزارش اختصاصی پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح از نشست علمی «بررسی حکم ترور در فقه امامیه» با حضور آیت‌الله سیدمحمد نجفی یزدی؛

بررسی فقهی «ترور» در اندیشه امامیه

آیت‌الله سیدمحمد نجفی یزدی: کلمه ترور نه عربی است و نه فارسی، بلکه ریشه فرانسوی دارد و در اصل به معنای ایجاد وحشت و ترس در جامعه است. البته در کاربرد امروزی، یکی از مصادیق آن قتل ناگهانی یا غافلگیرانه است. از نظر لغوی، ترور به معنای ارعاب و خوف‌افکنی است، اما در فقه اسلامی باید دید آیا این واژه و مصداقش با مفاهیمی چون ارهاب یا فتح در قرآن و سنت ارتباط دارد یا نه.

الهام امیرحاجلو، عضو هیات علمی مرکز پژوهشهای توسعه و آینده نگری، در گزارشی مطرح کرد؛

اقتصاد سیاسیِ سیاست صنعتی در ایران

عضو هیات علمی مرکز پژوهشهای توسعه و آینده نگری: تحولات اقتصادی جهانی در سال‌ های اخیر به شکلی عمیق و ساختاری در حال تغییر چهره اقتصادها بوده است. این تغییرات نه تنها بر الگوهای تولید و تجارت اثر گذاشته، بلکه به چالش ‌هایی مانند عدم تعادل‌ های اقتصادی و نیاز به نوآوری ‌های فناورانه دامن زده است. در این میان، کشورهای در حال توسعه به ‌ویژه ایران، با وجود برخورداری از منابع قابل توجه، با موانع و چالش‌ های ساختاری مواجه هستند. تلاش برای بهبود بهره‌ وری و ایجاد سیاست‌ های صنعتی موثر در چنین شرایطی امری ضروری به نظر می ‌رسد. این مسائل نیاز به رویکردهای نوین و توجه به تجارب جهانی را به‌ روشنی نمایان م...

حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی نهاوندی، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، در گفتگویی مطرح کرد؛

موضوع‌شناسی فقه فضای مجازی با رویکرد کلان‌فقهی

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس: فقه فضای مجازی را زیرمجموعه فقه ارتباطات می‌دانم و فکر می‌کنم ما در موضوع‌شناسی فضای مجازی باید با دقت و ظرافت بیشتری به تحلیل بپردازیم. اگر تحلیل‌ها درست باشند، مقیاس ما در فقه فضای مجازی مقیاس کلانی می‌شود و تکالیفی را برای حاکمیت و حکومت طراحی می‌کند و سطح تکلیفی را از سطح کاربران و مکلفین خرد به سطح خدمت‌دهندگان و نهادهای واسط و سطح بالاتر یعنی حاکمیت و حکومت و فضاهای کلان‌تر می‌کشاند.

حجت الاسلام و المسلمین محمد جواد ارسطا در درس خارج «فقه منابع مالی دولت اسلامی(انفال)» مطرح کرد؛

واکاوی فقهی مفهوم «گستردگی اموال»

حجت الاسلام و المسلمین ارسطا: فقر عمومی جامعه ناشی از حرص و طمع والیان در جمع‌آوری ثروت و بی‌اعتمادی آنان به بقای خود در حکومت است که به سراغ جمع آوری امول می روند که در این صورت تمرکز مال و ثروت در دست گروهی خاص، موجب نابسامانی اقتصادی و گسترش فقر در جامعه خواهد شد.

سه شنبه ۲۷ آبان, ۱۴۰۴

مطالب اخیر

کتاب و نشر

تبلیغات کناری

عکس

فیلم

صدا