مفهوم حکمرانی در ادبیات جهانی و زیست‌بوم اسلامی ایرانی مطرح شده است. لازم است الگوی حکمرانی بر اساس نظریه پیشرفت اسلامی ایرانی و نظریه نظام انقلابی در عرصه‌های گوناگون و در راستای دولت‌سازی اسلامی طراحی شود.

۱۴۰۳/۱۲/۰۵

وقتی به ایران نگاه می‌کنیم، چه در تاریخ گذشته و چه در سده‌های اخیر، هر چه دینی‌تر و ضد اجنبی‌تر باشیم، موفق‌تر خواهیم بود. در دوره صفویه ۲۳۰ سال، قاجار ۱۴۰ سال و پهلوی ۵۰ سال، هر چه به سمت وابستگی بیشتر پیش رفتیم، از دین دور شدیم. از این تجربه می‌توانیم استفاده کنیم. هر کسی که سلطه‌گرتر و وابسته‌تر باشد، باید دقیقاً برعکس عمل کند.

۱۴۰۳/۱۱/۳۰

از قرن‌ها پیش، اسلام همواره هدف حملات شدیدی بوده است، به‌ویژه زمانی که برخی پیروان آن، ناخواسته به مخدوش شدن چهره‌اش کمک کردند. یکی از مظاهر این هجمه، رواج اصطلاح «اسلام سیاسی» از دهه ۱۹۷۰ توسط برنارد لوئیس و محافل غربی بود. این اصطلاح، اسلام را از دینی جامع به مفهومی صرفاً سیاسی تقلیل می‌دهد، در حالی که اسلام نه‌تنها شامل عبادات، بلکه نظامی برای زندگی و حکومت‌داری است، چنان‌که نقش پیامبر اسلام به‌عنوان رهبر سیاسی و اجتماعی نیز بر این جامعیت گواهی می‌دهد.

۱۴۰۳/۱۱/۲۹

مسئله فقه امروز، اداره یک جامعه متکثر است. فقه ناظر به نظام نه در مبنای صرف، بلکه در هنجارها و امور جزئی نمی‌تواند مؤلفه‌هایی همچون مصلحت، عدالت، اخلاق، نگاه شبکه‌ای، کارآمدی و… را نادیده بگیرد. در تراز یک نظام، شما نمی‌توانید بگویید من فقه را بحث می‌کنم، اما مبانی فلسفی من را هر کس خواست بگوید. شما باید ترابط فقط و سیاست را نیز بتوانید در مبانی خود ترسیم کنید.

۱۴۰۳/۱۱/۲۸

فقه شیعه در برابر فقه عامه از پویایی برخوردار است. امام خمینی (ره) در فقه از دو تعبیر "پویا" و "جواهری" استفاده می‌کردند، اما بر جمع بین این دو مفهوم کار جدی صورت نگرفت. برخی افراد در قالب نوگرایی، این دو تعبیر را در تضاد با یکدیگر قرار دادند، درحالی‌که مقصود امام (ره) از فقه جواهری، تداوم بهره‌گیری از میراث فقهی بزرگان گذشته نظیر شیخ مفید، شیخ صدوق و شیخ طوسی بود.

۱۴۰۳/۱۱/۲۷

حکمرانی یک فرایند کلان است که از سیاست‌گذاری آغاز شده و تا اجرا و نظارت ادامه پیدا می‌کند. در این مسیر، فقه می‌تواند نقش مهمی در ارائه بایدها و نبایدهای شرعی ایفا کند، اما کافی نیست. بلکه عقل تدبیرگر و برنامه‌ریزی نیز باید در این روند به کار گرفته شود. آنچه امروز به‌عنوان فقه حکمرانی مطرح می‌شود، تلاشی است برای ترکیب آموزه‌های فقهی با اصول حکمرانی، به‌منظور تحقق تدریجی نظام مطلوب اجتماعی.

۱۴۰۳/۱۱/۲۶

حکومت در فقه، اشکال مختلفی دارد. گاه حکومت به‌صورت رسمی در اختیار فقیه قرار می‌گیرد، و گاه مانند دوران امام صادق (ع)، دولت در دولت شکل می‌گیرد. در آن زمان که بنی‌عباس بر سر کار بودند، امام صادق (ع) در مقبوله عمر بن حنظله (یا به تعبیر دقیق‌تر، صحیحه عمر بن حنظله) فرمودند که اگر دو شیعه دچار اختلاف شدند، نباید برای حل مشکل خود به سلطان جور و طاغوت مراجعه کنند، بلکه باید به فقیه جامع‌الشرایط رجوع نمایند، زیرا «فانی قد جعلته علیکم حاکما»؛ یعنی من او را حاکم بر شما قرار دادم.

۱۴۰۳/۱۱/۲۵

قیمت زمین و تراکم جمعیت تأثیر مستقیمی بر سبک زندگی خانوار دارد. با افزایش اعضای خانواده، نیاز به مسکن بزرگ‌تر بیشتر می‌شود، اما قیمت بالای زمین موجب ساخت واحدهای پرتراکم می‌شود. بسیاری از خانوارها مستأجرند یا دچار بدمسکنی هستند، اما این شرایط به‌اشتباه عادی‌سازی شده است. درحالی‌که تراکم جمعیتی در شهرهایی مانند توکیو، نیویورک و لندن پایین‌تر از تهران است، اما همچنان در تهران پروژه‌های پر تراکم ادامه دارد.

۱۴۰۳/۱۱/۲۴