حجتالاسلام والمسلمین محمد عشایری منفرد، از اساتید حوزه علمیه قم، در یادداشتی مطرح کرد؛
آیا امام صادق علیهالسلام برای برخی پرسشهای فقهی، پاسخی نداشتند؟!
جناب آقای مدرسی طباطبایی، در کتاب نص و تفسیر، ظاهرا در مقام شمارش فضائل امام صادق علیهالسلام آوردهاست که ایشان وقتی «پاسخی برای پرسشی نداشتند، صراحتا به مخاطبشان اعلام میکردند!!» (نستجیر بالله!). برای اثبات این ادعا به روایتِ عیص بن قاسم استناد کرده است. این روایت، یکی از چندین روایت شیعی است که با دیدگاه مشهور تعارض دارند و ظاهراً کفاره وطی حائض در آنها، نفی شده است
۱۴۰۴/۰۹/۲۹
حجتالاسلام قاسم ابراهیمی پور، معاون پژوهش مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در آیین تکریم پژوهشگران برتر علوم انسانی اسلامی مطرح کرد؛
تدوین طرح تحول پژوهش، حرکت بهسوی نظاممندی پژوهشها
حجتالاسلام قاسم ابراهیمی پور: طرح تحول پژوهش بر پایه نظاممندی طراحی شده است؛ به این معنا که تمامی اجزای پژوهش، از تعریف مسئله و طراحی طرحهای پژوهشی گرفته تا اجرا، ارزیابی و بهرهبرداری از نتایج، در قالب یک نظام منسجم دیده شده است. خوشبختانه بخش قابل توجهی از این نظاممندی در مدت اخیر محقق شده و همزمان در حال رفع مسائل و چالشهای زیرساختی هستیم.
۱۴۰۴/۰۹/۲۷
پروفسور فرامرز رفیعپور، نویسنده و جامعهشناس برجسته ایرانی درهمایش «تکریم پژوهشگران برتر علوم انسانی اسلامی» مطرح کرد؛
مسئلهیابی، حلقه مفقوده پژوهش در ایران است
پروفسور فرامرز رفیعپور: در اواخر دهه ۶۰ شمسی، زمانی که بهتازگی در آلمان به درجه پروفسوری رسیده بودم، به آمریکا دعوت شدم و یک سال در دانشگاه ویسکانسین–مدیسون حضور داشتم؛ دانشگاهی که در زمره پنج دانشگاه برتر آمریکا قرار دارد و مهمترین دغدغه من در آنجا این بود که ببینم پژوهشگران آنها چه مسئلهای را دنبال میکنند. آنچه بهروشنی مشاهده میشد این بود که تمرکز اصلی پژوهشها بر حال و آینده بود. بودجههای تحقیقاتی عمدتاً به پژوهشهایی اختصاص مییافت که بتواند برای آینده راهحل ارائه دهد، نه صرفاً پرداختن به گذشته.
۱۴۰۴/۰۹/۲۶
حجتالاسلام والمسلمین حمید پارسانیا در آئین رونمایی و بررسی کتاب «مسئله شناسی فرهنگی به روایت جریان مجدّد» مطرح کرد؛
جریانشناسی فرهنگی، کنشی هویتساز و راهبردی در سیاستگذاری است
حجتالاسلام والمسلمین پارسانیا: این اثر حاصل سالها پیگیری، دغدغه و تأمل علمی مؤلف در حوزه فرهنگ است و از نقاط قوت آن، ورود مباحث جریانشناسی به عرصه سیاستگذاری فرهنگی است؛ امری که میتواند نقش تعیینکنندهای در فهم و هدایت تحولات فرهنگی کشور داشته باشد. این اثر در عین حال، یک کنش هویتساز است. خودِ این نوع پژوهش، نوعی کنشگری فرهنگی محسوب میشود که بهموقع، ناظر به واقعیتهای عینی، دارای مخاطب و افقگشاست و میتواند انتظار و مطالبه اجتماعی ایجاد کند. از این جهت، این کار هم شایسته تقدیر است و هم نیازمند پیگیری و تکثیر.
۱۴۰۴/۰۹/۲۶
حجت الاسلام والمسلمین سید کاظم سیدباقری، مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در نشست علمی بررسی سیر تطور دانش علوم سیاسی در یکصد ساله اخیر حوزه علمیه« مطرح کرد؛
سیر تحول دانش سیاسی در حوزه علمیه قم طی یک قرن اخیر
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی: در گذشته تمرکز سنتی فقه بر احکام فردی مانند عبادات و معاملات بود و وظایف فقیه در عصر غیبت عمدتاً در حد افتا و قضاوت باقی میماند. نقطه عطف این تحول، تدریس درس ولایت فقیه توسط امام خمینی در سال ۱۳۴۸ بود. این اقدام مسئله حکومت و اداره جامعه را از سطح انتظار نظری به عرصه ضرورت عملی و فقهی کشاند. دستاورد این روند، شکلگیری فقه سیاسی و فقه حکومتی به عنوان یک رشته علمی متمایز در حوزه بود؛ رشتهای که به استنباط احکام مربوط به سازوکارهای قدرت، سیاست خارجی، اقتصاد کلان، دفاع و امنیت از منابع دینی میپردازد و زیربنای حقوق اساسی جمهوری اسلامی شد. امروز حوزه قم در این عرصه جایگاهی بیبدیل در جهان اسلام دارد.
۱۴۰۴/۰۹/۲۶
محمدامین مهدیزاده، پژوهشگر حوزه مطالعات جنسیت در یادداشتی برای اندیشکده رهیافت مطرح کرد؛
چالش سیاست گذاری مقابله با خشونت علیه زنان و سنجش تجربههای جهانی
محمدامین مهدیزاده: این مسئله امروز فقط یک آسیب اجتماعی یا موضوع انتظامی نیست، بلکه همزمان در چند سطح جریان دارد: تجربههای واقعی و گاه تلخ برخی زنان و کودکان، اختلافنظرهای جدی در سطح قانونگذاری و سیاستگذاری، و در نهایت، فشارهای رسانهای و گفتمانی که از بیرون و درون کشور بر این حوزه وارد میشود. همین همزمانی باعث شده است که مواجهه با خشونت علیه زنان به یک مسئله حکمرانی تبدیل شود. مسئلهای که نمیتوان با واکنشهای مقطعی یا نسخههای آماده به آن پاسخ داد. در این شرایط دستگاه سیاستگذاری باید نشان دهد چگونه میتواند هم از کرامت و امنیت زنان صیانت کند و هم چارچوب خانوادهمحور و ارزشمدار خود را حفظ نماید، بدون اینکه در دام دوگانههای جعلی و مفاهیم وارداتی بیفتد.
۱۴۰۴/۰۹/۲۶
امیرمحمد اصفهانی، پژوهشگر حوزه مدرسه صالح در یادداشتی برای اندیشکده رهیافت مطرح کرد؛
روایت فتح از دریچه تربیت نسل آینده (قسمت دوم)
امیرمحمد اصفهانی: یکی از مهمترین دستاوردهای فرهنگی و هویتی جنگ اخیر برای نسل نوجوان و جوان، آشکار شدن چهره واقعی دولتهای غربی و درک عینیتری از خصومت ساختاری آنها با جمهوری اسلامی ایران است. حمله مستقیم رژیم صهیونیستی و حمایتهای آشکار یا پنهان کشورهای غربی از این اقدام تجاوزکارانه، میتواند برای بسیاری از نوجوانان و جوانانی که پیش از این، تنها با تصویر رسانهای «متمدن» غرب مواجه بودند، نقطهای تحولی در نگاه و تحلیل آنان ایجاد کند.
۱۴۰۴/۰۹/۲۵
گزارش اختصاصی پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح از هشتاد و دومین برنامه گفتوگو دو خط با موضوع «از گرانسازی بنزین تا حذف ارز ۲۸۵۰۰» با حضور دکتر حمیدرضا مقصودی؛
افزایش قیمت بنزین؛ جراحی اقتصادی یا تعمیق بحران معیشت؟
دکتر حمیدرضا مقصودی: یکی از اصلیترین دلایل دولت برای افزایش قیمت بنزین، ادعای مصرف بالای سوخت در ایران است. ببینید مصرف انرژی باید در چارچوب ویژگیهای جغرافیایی، جمعیتی، فرهنگی و زیرساختی هر کشور سنجیده شود. ایران از نظر وسعت جغرافیایی، جمعیت، الگوی سکونت و روابط اجتماعی قابل مقایسه با بسیاری از کشورهای کوچک اروپایی یا حتی برخی کشورهای منطقه نیست. فاصلههای طولانی بین شهرها، ضعف زیرساخت حملونقل عمومی، ساختار خانوادهمحور جامعه و الزامات فرهنگی نظیر سفرهای خانوادگی و زیارتی، همگی عواملی هستند که مصرف انرژی را در ایران بهصورت طبیعی افزایش میدهند. از این منظر، تلاش برای کاهش مصرف از طریق ابزار قیمتی، بهویژه در کالایی کمکشش مانند بنزین، نهتنها ناکارآمد بلکه منجر به فشار مستقیم بر زندگی مردم میشود.
۱۴۰۴/۰۹/۲۵





















