به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح اندیشه؛ به مناسبت 27 آذر ماه، روز وحدت حوزه و دانشگاه،  فرازهایی از پیام آیت الله العظمی جوادی آملی که در سالهای گذشته ایراد فرمودند را از نظر می گذرانیم.

آیت الله العظمی جوادی آملی اظهار داشتند: آن وحدتی که محمود و ممدوح است و حوزه و دانشگاه برای آن تلاش و کوشش کرده و می‌کنند در مقابل کثرت نیست، بلکه در مقابل اختلاف است. وحدت برای نظام هستی سلامت است، اما اختلاف عیب است و نقص. کثرت در مقابل این وحدت نیست، کثرتی که مظاهر أسمای الهی‌ هستند، وحدت را پاسداری می‌کنند؛ اما اختلاف وحدت‌شکن است.

ایشان با اشاره به برکات وحدت حوزه و دانشگاه بیان داشتند: این وحدت که منشأ صحت و کمال است، قراردادی نیست. با نشست و کنگره و امثال آن وحدت امضا نمی‌شود! وحدت یک گوهر درونی است که باید از آن پاسداری کرد. ما یک حقیقت هستیم در چند آینه. فطرت‌های ما یکی، معاد ما یکی، مبدأ ما یکی، وحی و نبوت ما یکی و مهم‌تر از همه که از نظر راهبردی ما را به همه معارف یاد شده می‌رساند، فطرت ماست که ما یک حقیقت هستیم. پس این وحدت قراردادی نیست، این ساختار درونی ماست که امیدواریم بتوانیم آن را حفظ کنیم.

معظم له تاکید داشتند: بهترین راه حفظ این وحدت، یک بخش از آن به علم برمی‌گردد، یک بخش از آن به عمل. اگر فضای دانشگاهی، معرفت‌شناسی را در تنگنای حس و تجربه ببندد و بگیرد و گرفتار کند و زندان ببرد، وحدت حوزه و دانشگاه مقدور نیست، زیرا او درباره حس و تجربه بسنده می‌کند و دانشگاه و حوزه‌ها درباره معرفت و شناخت، هم از حس و تجربه مدد می‌گیرند هم از تجرید نیمه تجربی ریاضی مدد می‌گیرند، هم از تجرید کلامی کمک می‌گیرند، هم از تجرید فلسفی مدد می‌گیرند هم از تجرید عرفان نظری کمک می‌گیرند. این راه با دین و وحی و نبوت و معاد سازگار است؛ اما کسی که معرفت‌شناسی‌ او فقط حس و تجربه باشد، نتیجه و خروجی آن هم این است که ﴿لن نؤمن لک حتی نری الله جهرةً﴾،[1] ﴿أرنا الله جهرةً﴾،[2] این دو آیه نشان می‌دهد که خروجی حصر معرفت‌شناسی در حس و تجربه حسی، این است که ـ معاذالله ـ خدا اثبات‌پذیر نیست، معاد اثبات‌‌پذیر نیست، فطرت اثبات‌پذیر نیست، ولی اگر معرفت‌شناسی اعم از حسی و تجربی و تجریدی و نیمه تجریدی و برتر از همه اینها تجریدی تام عقلی باشد، آن‌گاه این وحدت موجود حفظ می‌شود و خروجی فراوانی دارد.

معظم له ابراز امیدواری کردند: امیدواریم این سفره و مائده و مأدبه دینی که به برکت انقلاب اسلامی گسترد شد، همه شما بتوانید به معارف الهی بیش از گذشته باز یابید و جامعه روشن ما را روشن‌تر کنید، جامعه متحد ما را متحدتر کنید، کشور امن و با امنیت ما را به سلامت به مقصد برسانید و با حوزه و دانشگاه که با هم فکر می‌کنید، بتوانید با هم، در صحابت هم، در رفاقت هم، این نظام اسلامی را به دست صاحب اصیل و اصلی‌ خود بسپارید. [3]

آیت الله العظمی جوادی آملی درپیام دیگری به همین مناسبت، با بیان اینکه تنها علم است که می ‌تواند این دو نهاد را با هم متّحد کند، بیان داشتند:

جریان وحدت حوزه و دانشگاه گاهی به امر موعظه، نصیحت و مانند آن وابسته است که آن کار مثبتی است و اثر خاصّ خود را دارد و اگر بخواهد صبغهٴ علمی پیدا کند، باید این دو نهاد را بررسی کرد؛ مثلاً دو نهاد اقتصادی، بهترین راه برای وحدت آنها تبیین مسائل صحیح اقتصاد است یا دو نهاد اجتماعی وقتی می‌توانند با هم هماهنگ باشند که اصول اساسی جامعه ‌شناسی و اجتماع و مانند آن به خوبی تبیین شود، دو نهاد سیاسی هم همین طور؛ اما دو نهاد علمی مانند حوزه و دانشگاه، اگر بخواهند با هم متّحد شوند، تنها علم است که می ‌تواند این دو نهاد را با هم متّحد کند.

معظم له اظهار داشتند: تنها علمی که می ‌تواند سبب وحدت اینها بشود، علمی است که صدر و ساقه آن علم، وحدت، توحید، یگانگی و یکتایی است و آن علم دین است و مانند آن، زیرا چیزی که خود متکثّر است، هرگز عامل وحدت نخواهد بود، چه اینکه چیزی که خود واحد است، هرگز سبب کثرت نمی ‌شود. تنها چیزی که می ‌تواند رکن اساسی وحدت حوزه و دانشگاه باشد، علم توحید است «و لا غیر» که هیچ کثرتی در حرم اَمن آن علم راه پیدا نمی ‌کند.[4]

...........................

پاورقی:

 [1]. سوره بقره، آیه55؛

[2]. سوره نسا، آیه153.

[3] . پیام به مراسم گرامیداشت وحدت حوزه و دانشگاه، 1396/09/27

[4]. پیام به همایش وحدت حوزه و دانشگاه  1394/09/15