به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی؛ نشست هم اندیشی اندیشکدههای منتخب با حضور روح الله متفکرآزاد عضو هیات رئیسه مجلس و رئیس فراکسیون دانشگاهیان، بابک نگاهداری رئیس مرکز پژوهشهای مجلس، عبدالحمید دبیر شورای سیاستگذاری رویداد نوآیند، حمیدیا مدیر مرکز نوآوری و خانه خلاق مرکز پژوهشها و احمد کوهی دبیر راهبردی رویداد ملی نوآیند و صمیمی دبیر راهبردی این رویداد درخصوص دعوت از نخبگان برای مشارکت در زمینه حل مسائل حکمرانی آینده کشور برگزار شد.
روح الله متفکرآزاد پس از استماع نظرات نمایندگان اندیشکدهها با بیان اینکه استفاده از ظرفیت اندیشکدهها در رفع اشکالات ساختاری قوه مقننه و سایر بخشهای سیاسی از اهمیت بسزایی برخوردار است، گفت: نمایندگان مجلس به دلیل پیگیری مسائل حوزه انتخابیه نمی توانند به طور کامل بر مسائل ملی و زیربنایی متمرکز باشند، ضمن اینکه این موضوع نیز مطرح است که اگر شوراها به درستی به نقش محلی خود عمل میکردند، نمایندگان میتوانستند نقش ملی خود را به خوبی ایفا کنند.
عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی افزود: مجلس محل تخصصهای مختلف است، ضمن اینکه مرکز پژوهشها و معاونت قوانین نیز به رفع مسائل حقوقی در حوزه تقنین میپردازند و در این زمینه تکمیل کننده حوزه قانونگذاری هستند.
نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس ادامه داد: هم اکنون لازم است اندیشکدهها و پژوهشکدهها در رفع اشکالات موجود در حوزه تقنین در کمک به مجلس نقش آفرین باشند و ایدههای خلاقانه خود را به مجلس ارائه دهند تا در روند قانونگذاری مورد استفاده قرار گیرد و اگر این مهم محقق شود میتوان امیدوار بود که در این زمینه به نقطه مطلوب دست یافته ایم.
وی با اشاره به اظهارنظر یکی از نمایندگان این اندیشکدهها که معتقد بود در حوزه تقنین با انباشتی از طرحها و لوایح مواجهیم خاطرنشان کرد: در این زمینه خروجی مجلس مهم بوده، کما اینکه در دو سال گذشته مصوبات مجلس قابل دفاع بوده است، چرا که ما در حوزه تقنین بر روی اولویتهایی که مورد تاکید رهبر معظم انقلاب بوده تمرکز کرده ایم.
متفکرآزاد تصریح کرد: در این دوره از مجلس مصوبات ارزشمندی تصویب شد که از جمله آنها مصوبه مالیات بر خانههای خالی و ساخت 4 میلیون خانه در حوزه مسکن، دو قانون در حوزه کشاورزی اعم از خرید تضمینی گندم و تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار در حوزه کسب و کار بود، کما اینکه در اجرای مصوبه تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار تنها در 18 اسفند 1400 در حدود 1280 مجوز در سامانه یک پنجره دولت توسط وزارت اقتصاد ثبت شد که این بدین معناست که بیشتر از 3 روز در ثبت محور و بیشتر از 3 ماه در تایید محورها معطلی نخواهید داشت، بنابراین رفع اطاله صدور مجوز یکی از شاهکارهای این دوره از مجلس است. از سوی دیگر برای جلوگیری از بحران سالمندی جمعیت نیز قانون جوانی جمعیت مصوب شد ضمن اینکه مصوبه اقدام راهبردی نیز از اقدامات ارزنده مجلس یازدهم است.
وی افزود: درخصوص لوایحی که به آن اشاره کردید نیز این مجلس مصادف شد با آخر دولت قبل که لوایحی در حوزه شفافیت و تعارض منافع ارائه داد که ما در مورد آنها حرف داشتیم، و مسائلی پشت پرده بود که ممکن بود به کشور آسیب برساند، همچنین با آغاز این دولت همزمان شد که هنوز لایحه جدی ارائه نداده است.
این عضو هیات رئیسه مجلس یازدهم خطاب به نمایندگان اندیشکدهها اظهار کرد: ما از شما انتظار داریم که در تصویب طرحهای تحول آفرین به مجلس کمک کنید، چرا که این مجلس هم از کمک نخبگان استقبال میکند و هم تحمل فشار اجتماعی را دارد، بنابراین به این نکته توجه کنید که ممکن است فرصت این مجلس تکرارپذیر نباشد، بنابراین باید از ظرفیت آن در جهت ایجاد تحمل استفاده کرد.
وی درخصوص ضرورت حمایت از شرکتهای دانش بنیان مطابق با شعار سال بیان کرد: برخی معتقدند اگر به سمت دانش بنیان بروید، سرمایه بر و تکنولوژی بر میشود و کاربر نیست که موضوع اشتغال را حل کند و این در حالی است که اگر بخواهید اشتغال حل شود، باید ایدههای کاربر داشته باشید و این هم با میزان بیکاری تحصیلکردهها در تغایر است.
متفکرآزاد گفت: ما باید یک تراز بالاتر برویم، چرا که میتوان فناوری را به کار برد به گونه ای که گسترده وسیعتری پیدا کند و به جای اینکه در یک کارگاه تعداد محدودی از افراد مشغول به کار شوند، میتوان با اتصال ساقه دانش بنیان با بازار مصرف 700 میلیونی 15 کشور پیرامونی اشباع نشده نسبت به اقتصاد دهها کارگاه مشابه را ایجاد کرد، بنابراین این یک تراز بالاتر از اشتغال بوده و مصوبه اخیر مجلس نیز بر همین اساس تصویب شده است.
نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس بیان کرد: در مورد پیری جمعیت آینده نگری این است که هم اکنون قوانینی در جهت رفع آن تصویب شود، ضمن اینکه شما نیز میتوانید ایدههای خود را به مجلس ارائه دهید و در هیات رئیسه نیز این آمادگی وجود دارد که موضوعات را به طور جدی براساس اولویت در دستور کار مجلس لحاظ کنیم، ضمن اینکه لازم است از ظرفیت نخبگان در بدنه قوه مقننه استفاده شود تا از این طریق حوزه تقنین به شکوفایی برسد و این میتواند همچون یک انکیباتور باشد.
بابک نگاهداری رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی نیز در این نشست با بیان اینکه امیدوارم ماحصل این گفت وگوها منشأ خیر موثری برای اداره کشور و حکمرانی و قانونگذاری صحیح در جامعه باشد، افزود: مرکز پژوهشها در دوره جدید فعالیتهای خود یکسری رویدادهایی را به طور جدی دنبال کرده و با پیگیری و برنامه ریزی منسجم سعی میکند با تمام موانعی که وجود دارد، مسیر جدیدی در قوه مقننه باز کند و به نوعی این کار را نهادینه میکنیم که بعد از ما نیز این روند در مجلس تداوم یابد.
وی تصریح کرد: رئیس محترم مجلس از من خواستند که تدبیری بیاندیشیم که مرکز مرکز پژوهشها در کنار رویکرد کارگزار پیرو که دارد، رویکرد کارفرمای پیشرو را هم اتخاذ کند، چرا که در کارگزار پیرو بیشتر تکیه مرکز مرکز پژوهشها روی پژوهشکدههای نشسته در این مرکز بوده که به عنوان یک کارگزار پژوهشی با آن همکاری میکنند، بنابراین قرار شد در کنار استفاده از این ظرفیت، رویکرد کارفرمایی را نیز اضافه کنیم، بدین معنی که باید از ظرفیتهای بیرونی همچون اندیشکدهها، شرکتهای دانش بنیان، انجمنهای علمی و پژوهشکدهها نیز در راستای تقویت نظام قانونگذاری و حکمرانی در کشور استفاده حداکثری داشته باشیم.
نگاهداری افزود: در رویکرد کارگزار پیشرو در مقابل پیرو این است که اگر مرکز پژوهشها انرژی زیادی برای اظهارنظر تخصصی پیرامون طرحها و لوایحی که از سوی دولت و مجلس تهیه و ارائه میشود، صرف میکند، در رویکرد پیشرو به تهیه پیش نویس قوانین مورد نیاز مجلس و نمایندگان بپردازیم.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: نتیجه تلاش همکارانم در مرکز پژوهشها در 7 ماه گذشته تا حدود زیادی مسیر تغییر و تقویت این رویکرد را محقق کرد و شاهد این مدعی این است که در حوزه پشیرو بودن در 6 ماه اول سال 1400 تعداد 19 پیش نویس قانون و در 6 ماه دوم سال گذشته 77 پیش نویس قانون آماده کرده و به مجلس ارائه دادیم، بدین معنی که با رویکرد پیشرو در این حوزه شاهد رشد 305 درصدی بودیم.
وی اظهار کرد: ایجاد شبکه و گسترش ارتباط و نقش آفرینی واحدهای بیرونی مثل اندیشکدهها و شرکتهای دانش بنیان با این هدف بود که رویکرد نوآوری باز را با تعریف فعالیتهایی که انجام میدهیم، محقق کنیم که در این راستا رویداد ملی نوآیند یا مرکز نوآوری و خانه خلاق راه اندازی شد.
نگاهداری گفت: مرکز نوآوری و خانه خلاق براساس تنظیم برنامههای خود برای سال جاری ماهانه ایجاد رویدادها و استارت آپهای مختلفی را با موضوع حکمرانی و نوآوری در عرصههای عمومی در دستور کار دارد و شاید این اصلی ترین قدمی باشد که در کشور در راستای نوآوری عمومی انجام میشود.
وی اظهار کرد: ما از طریق این رویداد، شرکتهای دانش بنیان و فعالیتهای نوآورانه را در عرصههای حکمرانی و قانونگذاری سازماندهی میکنیم تا از ظرفیت آنها به صورت حداکثری در نظام قانونگذاری و حکمرانی استفاده شود، همچنین نهادهایی را هم به این منظور ایجاد کردیم.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی گفت: ماموریت مرکز نوآوری این است که با مسائل روزمره مجلس کاری نداشته باشد، اما موضوعاتی که در آینده گریبان کشور را میگیرد، تمرکز کرده و با زاویه نوآوری عمومی و حکمرانی به حل این مسائل بپردازد.
نگاهداری تصریح کرد: فناوریهای جدید پیشران، تحولات جوامع امروزی هستند و تاثیری که این فناوری میتواند در حکمرانی و نظام قانونگذاری کشور داشته باشد، از اهمیت بسزایی برخوردار است، بنابراین مرکز نوآوری و خانه خلاق ماموریت یافته با استفاده از ظرفیتهای بیرونی در این حوزه فعالیت کند. ضمن اینکه ما از این طریق یک نوع کارآفرینی سیاستی را با رویکرد نوآوری باز دنبال میکنیم تا باعث توسعه کارآفرینی سیاسی به ویژه با محوریت قوه مقننه در کشور باشیم، بنابراین در این راستا نشستهای مختلفی با مجموعههای بیرونی جهت تبیین این رویکرد و دعوت به همکاری اندیشکدهها، پژوهشکدهها، انجمنهای علمی اساتید و دانشجویی برگزار شد، کما اینکه دبیرخانه مشترکی تشکیل شد و از مجموعه فعالان مرکز پژوهشها خواستیم که فرصتی ایجاد کنند تا بتوان از مشارکت حداکثری نخبگان واحدهای بیرونی بهره مند شد.
وی خاطرنشان کرد: ما سعی کردیم حداقل پیام درخواست مشارکت خود را منتقل کنیم، اما هر راه جدید یک اینرسی و مقاومت اولیه هم دارد، بنابراین هنوز با آرمان و طرحواره مدنظرمان فاصله داریم تا بتوانیم به صورت نهادینه و منسجم از مزیتهای مجموعههای بیرونی مرکز پژوهشها استفاده کنیم و رویدادهایی را براساس این مشارکت تعریف کنیم.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی افزود: شاید رویداد ملی نوآیند یکی از اولینها بود که در این عرصه در قالب مسابقات و رفاقتهایی به منظور تمرکز بر مسائل آینده که حکمرانی کشور را تحت تاثیر قرار میدهد، شکل گرفت. مسائلی در حوزههای جدید همچون متاورس و رمزارزها که مطمئناً حکمرانی کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
نگاهداری گفت: هم اکنون باید قوانین جدید متفاوت با گذشته باشد و نباید منتظر بمانیم یک پدیده ای در جامعه ایجاد شده و فراگیر شود و عوارض آن پدیدار شده، سپس به فکر چاره اندیشی بیفتیم. ضمن اینکه همیشه در جلسات آسیب شناسی در حوزه مدیریتی به این نکته تاکید کرده ام که باید با سرعت برای ورود به این حوزهها، ورود کرده و سازوکاری برای آن تعریف کنیم.
وی بیان کرد: این اولین رویدادی بود که برگزار شد و از ماه آینده نیز رویدادهای متعددی در حوزههای نوآوری در عرصههای عمومی و کارآفرینی سیاستی خواهیم داشت، ضمن اینکه به دنبال گلایههایی که نخبگان سایر استانها و شهرستانها داشتند، مبنی بر اینکه مرکز پژوهشها تنها از ظرفیت نخبگان تهران استفاده میکند، یک سه ضلعی را طراحی کردیم که یک ضلع آن مرکز پژوهشها، یک ضلع دانشگاه مرکزی هر استان و یک ضلع نیز مجمع نمایندگان استان با محوریت دانشگاهها باشد و این اقدام برای 31 استان انجام شد و در پی آن از ظرفیت نخبگان و دانشگاهیان استانها با رویکرد پرداختن به مسائل محلی و منطقه ای استفاده کنیم، چرا که نمایندگان مجلس انتظار دارند مرکز پژوهشها بتواند در حل مسائل محلی و استانی پشتیبانی کارشناسانه ای از آنها داشته باشد، بنابراین این شبکه سازی نخبگان استانی را با این رویکرد دنبال میکنیم و امیدواریم مجموعه این نشستها ما را در پیمودن این مسیر مهم و تاثیرگذار یاری کند.
عبدالحمید دبیر شورای سیاستگذاری رویداد نوآیند با بیان اینکه مرکز پژوهشهای مجلس قوه عقلانیت مجلس است، افزود: رویداد ملی نوآیند در حوزه مسئله شناسی کار را جلو میبرد، به این دلیل که برداشتمان این بود که حکمرانی کشور روزمره شده است، بنابراین در این رویداد، از ظرفیت نخبگانی که دغدغه عمومی و ذهن خلاق دارند، اما در فضای سیاست نیستند، استفاده میکنیم.
وی افزود: اجرای این رویداد از 10 اسفند 1400 شروع شده و هفته آینده روزهای سه شنبه، چهارشنبه و پنجشنبه اختتامیه آن برگزار میشود، ضمن اینکه ما تاکنون 20 نشست برای آن برگزار کرده تا از مشارکت اندیشکدهها در حوزههای مختلف استفاده کنیم، همچنین 5 کارگاه نیز بدین منظور برگزار شد.
عبدالحمید یادآور شد: در این حوزه سه بخش قرار دادیم که یک بخش ویژه آن به اندیشکدهها مرتبط است و تاکنون 400 ایده ارسال شده که بعد از داوری، 170 ایده تایید شد که این میزان نیز باید به 100 ایده برسد، ضمن اینکه در اختتامیه این توان را داریم که به این ایدهها ضریب بدهیم تا صدای آنها شنیده شود و در نهایت 3 اندیشکده به عنوان منتخب در مراسم نهایی که با حضور رئیس مجلس برگزار میشود، انتخاب میشوند.
دبیر شورای سیاستگذاری رویداد نوآیند افزود: در پی تایید رئیس مرکز پژوهشها قرار است برای رویداد ملی نوآیند یک دبیرخانه دائمی ایجاد کنیم تا از این طریق شبکه نخبگان را به منظور ارائه ایدهها در جهت حل مسائل آینده تقویت کرده و در پایان هر سال یک نظام مسائل را به عنوان کلام اندیشه ارائه دهیم.
حمیدیا مدیر مرکز نوآوری و خانه خلاق مرکز پژوهشها افزود: ما در خانه خلاق و مرکز نوآوری قوه مقننه، نوآوری در بخش عمومی را پیگیری میکنیم و به دنبال این هستیم که یک نوآوری دراین حوزه ایجاد کنیم و به نوعی دو مبحث حل مسائل جامعه از طریق نوآوری و ورود سازمانهای عمومی به عرصه نوآوری برای بهره مندی از ابزار آن را دنبال میکنیم.
وی یادآور شد: ارزش آفرینان این حوزه، اندیشکدهها هستند و با استفاده از ظرفیت آنها میتوانیم جامعه را بهتر اداره کنیم، همچنین دنبال ایجاد ارتباط پایدار با آنها هستیم تا مسائل جامعه را براساس واقعیات موجود حل کنیم.
مدیر مرکز نوآوری و خانه خلاق مرکز پژوهشها تاکید کرد: ما به دنبال این هستیم که دادههای واقعی را در اختیار اندیشکدهها قرار دهیم تا ظرفیت علمی مرکز پژوهشهای مجلس ارتقا یابد، همچنین به دنبال حرکت به سمت ارتباط منسجم اندیشکدهها و مرکز پژوهشها هستیم و در این زمینه یک پلتفرم ارتباطی نیز تحت عنوان "تصمیم یار" طراحی کرده ایم و در کنار آن در حوزه عمومی نیز نیازمند تعریف شاخصی هستیم که اندیشکدههایی که قصد کمک به حاکمیت را دارند، فعالیتهایشان در قالب این شاخص قابل سنجش و ارزیابی باشد، بنابراین در این راستا از اندیشکدهها دعوت میکنیم که در جمع نویسی این شاخص نوآوری در بخش عمومی مشارکت کنند.
در پایان این نشست توضیحاتی پیرامون نحوه استفاده از پلتفرم "تصمیم یار" ارائه شد.
انتهای پیام/