در شب قدر یک قرآن تدوینی منزل و قرآن تکوینی عینیه داریم و قرآن در قرآن تجلی می‌یابد. از طرفی شب‌های قدر شب‌های دعا و راز و نیاز است و دعا به تعبیر بزرگان اهل معرفت به قرآن صاعد تعبیر شده است.
به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه؛ حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد رودگر، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در گفت‌و‌گویی، تصریح کرد: شب قدر یک ملک و یک ملکوت یعنی ظاهر و باطنی دارد.
وی با اشاره به موقعیت فیزیکی و متافیزیکی شب قدر، افزود: از منظر نظام کیهانی هم، برخی بزرگان همچنین احادیث و روایات، در تفسیر آیات انتهایی سوره «قدر» گفته‌اند که فضایی که در شب‌های قدر وجود دارد، از لطافت و پاکی خاصی برخوردار است؛ همان‌طور که فضای بین‌ا‌لطلوعین با فضای قبل و بعد متفاوت است.
حجت‌الاسلام رودگر تصریح کرد: فضای متافیزیکی شب قدر هم به طریق اولی متفاوت از شب‌های دیگر است، چون ما در شب‌های قدر با چند نوع قرآن اعم از تکوینی ـ یعنی صورت حقیقیه و خارجیه قرآن که به معنای ما انزل‌الله یا انا انزلناه است ـ و صاعد و ناطق مواجهیم و در این شب سرنوشت همه انسان‌ها بلکه آفرینش به اذن الهی تحت اختیار قرآن ناطق و انسان کامل؛ یعنی امام زمان(عج) قرار می‌گیرد.
استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: لیله القدر، قلب نازنین و مقدس و مطهر خاتم‌الانبیاء است، همان طور که در برخی آیات دیگر داریم که قرآن بر قلب مبارک پیامبر(ص)؛ یعنی بر قلب انسان کامل نازل شده است؛ در برخی روایات از جمله در تفسیر فرات کوفی در تفسیر آیات ابتدایی سوره مبارکه «دخان»، مراد از لیلهالقدر را فاطمه(س) نامیده‌اند که بنیه محمدیه و سِر لیلهالقدر محسوب می‌شود.
تجلی سه نوع قرآن در شب قدر
حجت‌الاسلام رودگر با بیان اینکه معلوم می‌شود که لیلهالقدر، قرآن در قرآن است، اظهار کرد: یعنی یک قرآن تدوینی منزل و قرآن تکوینی عینیه داریم و قرآن در قرآن تجلی پیدا می‌کند. از طرفی هم شب‌های قدر، شب‌های دعا و راز و نیاز است و دعا هم به تعبیر بزرگان اهل معرفت به قرآن صاعد تعبیر شده است.
وی اضافه کرد: لذا در شب قدر، یک قرآن صامت؛ یعنی قرآن در بین‌الدفتین، یک قرآن ناطق که اهل بیت هستند و یک قرآن صاعد، که ادعیه حیاتبخش است، داریم؛ قرآن نازل از عالم غیب به عالم شهادت و از عالم ملکوت به عالم ملک آمد، ولی قرآن صامت از ملک به سمت ملکوت و غیب می‌رود؛ در قرآن صاعد هم، معصومان با خدا حرف می‌زنند و وقتی با معبود حرف می‌زنند معارفی مطرح می‌شود که تفسیر باطنی و انفسی همان قرآن منزل است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اظهار کرد: ارتباط دیالکتیکی میان این سه نوع قرآن وجود دارد؛ قرآن صامت را پیامبر(ص) و عترت طاهره ایشان به سخن درمی‌آوردند همان طور که امیرالمومنین(ع) در نهج‌البلاغه فرمودند و سخن از استنطاق قرآن به میان آوردند؛ اینها اهل ذکر و راسخون در علم و تأویل‌شناس و مطهرون هستند و به لوح محفوظ و حقیقت حقیقی قرآن راه دارند و می‌توانند قرآن را تبیین کنند.
مواجهه معرفتی و سلوکی با ادعیه
این پژوهشگر حوزه تصریح کرد: در مورد قرآن، یک تبیین در ارتباط با مردم مطرح است، زیرا عموم و خواص داریم و اهل بیت(ع) هم متناسب با مردم حرف زده‌اند، ولی در قرآن چون خدا در کار است حقایق لطیف و رقائق و دقائق قرآنی را در قالب دعا مطرح کرده‌اند، لذا باید به ادعیه شب‌های قدر از دو منظر بنگریم؛ یکی زاویه سلوکی و معنوی یعنی با دعا معانقعه و معاشقه کنیم و عطر معنویت را با شامه جان استشمام کرده و اعتلای وجودی بیابیم و از ماده به سمت معنا برویم و دیگری مواجهه معرفتی با آن است.
حجت‌الاسلام رودگر اظهار کرد: به این معنا که ادعیه، حقایق و معارف قرآنی هستند؛ حتی در دعای جوشن کبیر (صدبند) که اسمای کبیر الهی بیان می‌شود و خدا را به هزار اسم حسنی قسم می‌دهیم و او را می‌خوانیم، یک مفهوم آن این است که این اسامی یک حقیقت عینیه وجودیه هم دارند و آن، وجود حضرات معصومین(ع) هستند.
استاد حوزه و دانشگاه گفت: در قرآن به سر گرفتن، ما قرآن مدون را باز کرده و روی سر می‌گذاریم و بعد با تعبیر «بک یا الله» با خدا تخاطب کرده و حرف می‌زنیم و خدا را به قرآن ناطق؛ یعنی پیامبر(ص) و عترت طاهرین او قسم می‌دهیم، تمام این شب‌های قدر، حول و حوش قرآن است، قرآن صامت، ناطق و قرآن صاعد؛ یعنی وقتی دعای افتتاح، جوشن و … را قرائت می‌کنیم یا در مراسم «قرآن به سر» پیرامون همین مسئله یعنی قرآن هستیم.
انتهای پیام/
منبع: ایکنا
https://ihkn.ir/?p=16338
نظرات