حوزه تراز حوزه‌ی دارای گفتمان است/ نسل جدید حوزه باید گفتمان معاصر داشته باشد

به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه، آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با حضور در سلسله نشست‌های حوزه عاصمه با عنوان «الزامات و بایسته‌های حوزه عاصمه» که در سالن اجتماعات اداره کل تبلیغات اسلامی‌استان تهران، به همت مدرسه راهبری علم و عمل برگزار شد، با بیان آیه «نَحْنُ نَقُصُّ عَلَیْکَ نَبَأَهُم بِالْحَقِّ إِنَّهُمْ فِتْیَهٌ ءَامَنُواْ بِرَبِّهِمْ وَ زِدْنَهُمْ هُدیً» اظهار داشت: ابتدا باید در مورد اقدامات مسئولان و متولیان مدرسه راهبری علم و عمل که به مثابه ی اصحاب کهف که در یک مقطع خاص دست به دست هم داده و منشاء کار بزرگی می‌شوند، تقدیر کرد و ان شاء الله همین ویژگی را در ادامه کاری که شروع شده است حفظ شود.

وی در ادامه با تبیین و مفهوم حوزه عاصمه، توضیح داد: در بررسی حوزه عاصمه باید مشخص شود که منظور از حوزه عاصمه به چه نحوی است؟، آیا به نحو صفت و موصوف است و یا به نحو اضافه است؟ و یا هر دو مورد را هم می‌تواند شامل شود. اگر به نحو اضافه باشد و عاصمه را به معنای مصطلح روز در نظر گرفته شود، نتیجه این می‌شود که منظور از حوزه عاصمه، حوزه پایتخت حکم رانی خواهد بود.

عضو جامعه مدرسین حوزه ادامه داد: اگر هم گفته شود حوزه عاصمه یعنی حوزه‌ای که خودش بنیان باشد و به معنای صفت و موصوف در نظر گرفته شود یعنی حوزه عاصمه‌ای که به معنای مرکزیت و محور و معیار باشد، این هم یک معنایی است که می‌توان از آن انتزاع کرد.

وی افزود: برداشت دیگری که می‌توان از واژه عاصمه در نظر گرفت، این است که حوزه عاصمه را با معنای لغوی در نظر گرفته شود. یعنی حوزه‌ای که نگهدارنده است(عصمت الدین عن تراث) که اگر اینطور باشد هیچ اختصاصی به تهران نخواهد داشت، بلکه در واقع یک اندیشه و گفتمان خواهد بود.

عضو جامعه مدرسین حوزه در ادامه با بیان ارتباط حوزه عاصمه در معنای اول و دوم با حاکمیت اسلامی، گفت: اگر حوزه عاصمه در معنای اول در نظر گرفته شود باید اقتضائات و ارتباط آن با حاکمیت نظام اسلامی در نظر گرفته شود و تعریف دقیقی از این ارتباط در نظر گرفته شود و فاصله بین حوزه عاصمه و حاکمیت نباید باشد.

آیت‌الله علیدوست با بیان هدف حوزه عاصمه در معنای دوم، توضیح داد: در معنای دوم ممکن است حوزه عاصمه اختصاص به پایتخت هم نداشته باشد، ولی فوایدی هم در کنار هدف خود برای حاکمیت داشته باشد که این فایده غرض اصلی نباشد.

استاد حوزه علمیه قم در پاسخ به پرسش‌های مطرح شده در جلسه، افزود: در هر حالی نمی‌توان تاثیر محیط را نادیده گرفت. حوزه‌ای که در تهران است، به دلیل ارتباط گسترده با حاکمیت، الزامات خاص خود را دارد که دیگر حوزه‌ها این الزامات را ندارند.

وی در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا می‌شود حوزه عاصمه تراز باشد، ولی از حکومت اسلامی جدا باشد؟ اظهار کرد: همیشه بین صفر و صد فاصله است. ضمن این‌که واژه‌ها غالبا کمی نیستند، بلکه کیفی هستند و معلوم نمی‌شود که گوینده چه اراده‌ای داشته و شنونده چه چیزی را از کلام متکلم برداشت کرده است.

عضو جامعه مدرسین حوزه در خصوص ارتباط حوزه تراز با حاکمیت، گفت: حوزه می‌تواند تراز باشد، ولی با حکومت ارتباط نداشته باشد، یعنی حوزه‌ای مستقل باشد. به طوری که در مسیر غلطی واقع نشود، ولی از طرف دیگر ناظر، ناقد، مرشد، مراقب باشد.

وی اضافه کرد: حوزه تراز مهم نیست که در کدام منطقه جغرافیایی باشد، بلکه داشتن گفتمان مهم است. ممکن است کسی در تهران و پایتخت استاد خوبی باشد ولی با وقایع اطراف خود بیگانه باشد و برعکس این مطلب هم می‌تواند صادق باشد.

آیت‌الله علیدوست با بیان ویژگی قدر مشترک حوزه‌های علمیه در نقاط مختلف، اظهار کرد: حوزه‌ها یک قدر مشترک دارند که تغییر ناپذیر است و نباید هم تغییر پیدا کند. نیروهای حوزه باید طوری تحصیل کنند که بتوانند ارتباط خوبی با تراث داشته باشند و این مطلب شامل همه حوزه‌های علمیه است. نسل جدید حوزه باید گفتمان معاصر داشته باشد و این قدر مشترک بین حوزه‌های علمیه است. ممکن است در مکان و زمان معین یک اقتضائاتی نیز داشته باشد که این هم درست است، اما باید قدر مشترک و عوارض حوزه‌ها را از هم معین و جدا شود.

وی با بیان مشکلات تئوریک در سطح جامعه، افزود: یکی از مشکلات امروز وجود حفره‌های تئوریک است که متاسفانه این موارد هیچ موقع بصورت عالمانه و غیر سیاسی و به دور از غوغا سالاری بررسی و حل نشده است.

عضو جامعه مدرسین حوزه با بیان موانع موجود در مسیر رفع مشکلات و مسائل موجود، گفت: در چند دهه‌ی گذشته دچار یک نوع حجاب مشمئز کننده ای شده‌ایم. حجابی که نمی‌گذارد ظرفیت‌ها در وقت مناسب خودش شناخته و استفاده شود. دقیقا مثل میوه‌ای که به ثمر می‌رسد و به هر علتی این میوه وارد بازار نمی‌شود و در سطح جامعه این تلقی ایجاد می‌شود که میوه در بازار وجود ندارد.

آیت‌الله علیدوست در پایان در خصوص وضعیت فعلی حوزه علمیه تهران، اظهار کرد: اساتید خوبی در تهران وجود دارد، اما مسئله‌ای که وجود دارد، بعضی از افراد که نمی‌خواهند این ظرفیت‌ها را ببینند، و لذا باید در شناساندن و استفاده از این ظرفیت‌ها تلاش جدی صورت بگیرد.

انتهای پیام/

منبع: حوزه نیوز

https://ihkn.ir/?p=22094