مخرج مشترک دیدگاه امام و علامه طباطبایی، تشکیل حکومت اسلامی بود/ اسلام ناب محمدی بهترین قرائتی بود که از اسلام ارائه شد

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه، آیت‌الله عبدالکریم فرحانی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم در سخنانی به بررسی موضوع «آینده فقه شیعه و حکومت اسلامی» پرداخت و بیان داشت: ما سه تلقی از دین داشتیم، تلقی شرقی، تلقی اروپایی، تلقی آمریکایی. مخرج مشترک این سه تلقی این است در این تلقی حکومتی وجود ندارد.

وی افزود: در مقابل این سه تلقی امام یک تلقی را در حکومت اسلامی ارائه کردند و اصلا فرمودند که بحث حکومت اسلامی از بدیهیات فقه شیعه است. اصلا دلیل نمی‌خواهد. اگر کسی ابعاد فقه شیعه را تامل کند و شئون فقیه را ببیند، اصلا این از امور بدیهی است که تصورش مستلزم تصدیقش است. بداهت مساله حکومت و بداهت انفکاک ناپذیری اسلام از حکومت را امام آن موقع مطرح کرد؛ بعد هم فرمود و اعتقادش این بود که این حرف حرف فقه سنتی ما است نه فقه مدرن ما؛ فقه جواهری ما است به تعبیر ایشان؛ و می‌فرمودند اگر کسی این را نفهمد طعم فقه را نچشیده است.

آیت‌الله فرحانی بیان داشت: یک نظریه چهارمی امام مطرح کرد که یک بداهتی در فقه شیعه وجود دارد به نام حکومت و این آنقدر بدیهی و روشن است که دلیل نمی‌خواهد و «ما هو دلیل الامامه، بعینه دلیلٌ علی لزوم الحکومه فی عصر الغیبه.» همان دلیل امامت دلیل حکومت است.

وی اضافه کرد: عرض کردم ما دنبال این هستیم که آینده حکومت اسلامی را در این مدلی که امام ارائه می‌کند توضیح بدهیم بعد اصول حاکم بر این آینده را ببینیم که از آن فقه حکومتی به دست بیاید. یعنی جایگاه فقه شیعه را تبیین کند. این خیلی برای خود بنده مهم است. اگر این سیر را خوب جا بندازیم تازه حوزه را نسبت به اهمیت مسئله بیدار می‌کنیم.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم عنوان کرد: امام در این فضا که این‌ها سه مدل از اسلام و دین را ارئه می‌دادند، یا شرقی یا اروپایی یا آمریکایی آمد گفت: ما یک اسلام ناب داریم «اسلام ناب محمدی صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم» و این اسلام ناب را اسمش را گذاشت اسلام ولایی؛ یعنی اسلام ناب یا اسلام ولایی قرائتی است در مقابل اسلام آمریکایی و واقعا از برکات امام بود. امام به جای این‌که یک کتاب تحلیل کند با یک کلمه بهترین قرائت از اسلام را ارائه کرد. در مقابل اسلام آمریکایی مدل اسلام ناب را به صورت اسلام حکومتی توضیح داد.

وی ادامه داد: این اسلام حکومتی یا اسلام ناب یا اسلام ولایی یک مبنا داشت. دو جریان فکری در حوزه به یک نتیجه رسید که این نتیجه آینده حکومت اسلامی را نشان می‌دهد؛ آینده حکومت اسلامی و بعد جایگاه فقه شیعه. ایشان هم در کتاب حکومت اسلامی شان و هم در کتاب بیع توضیح می‌دهند که این از بدیهیات فقه است. حالا چرا مغفول عنه واقع شده است؟ می‌فرمایند: در قرون اخیر اتفاقاتی افتاده است که منشأ این است.

آیت‌الله فرحانی گفت: امام این جریان را از یک منظری تحلیل می‌کردند. یک جریان فکری دیگری هم در حوزه وجود داشت که این جریان هم این مسیر را از منظر دیگری تحلیل می‌کرد. آن جریان هم جریانی بود که مرحوم علامه طباطبایی مدیریت کردند. جریانی که مرحوم آقای طباطبایی در حوزه مدیریت کردند در کنار جریانی که حضرت امام مدیریت محتوایی اش را عهده گرفتند یک مخرج مشترکی پیدا کرد به نام «آینده حکومت اسلامی». مدل اسلام ولایی و اسلام حکومتی آینده‌ای پیدا کرده است در این دو جریان فکری.

وی یادآور شد: جریان فکری آقای طباطبایی یک جریان قرآنی است، لذا یکی از بحث‌های خیلی خیلی مهم این است که اگر کسی بخواهد مدل حکومت اسلامی و فقه شیعی را بررسی کند باید با عمومات حکومت اسلامی در قرآن خیلی خوب کار کند. بعد از این عمومات آن اصول حاکم بر تفکرات فقهی ما برای آینده حکومت اسلامی در می‌آید و این از کارهای بسیار خوب آقای طباطبایی است. آقای طباطبایی این بحث را در چند جا خیلی عالی بیان کرده است.

انتهای پیام/