نقش جهانی حوزه‌های علمیه در بازخوانی تمدنی آموزه‌های رضوی / تمدن‌سازی بدون نظریه‌سازی دینی ممکن نیست

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی، به نقل از دانشگاه علوم اسلامی رضوی؛ حجت‌الاسلام و المسلمین دکترعلی جلائیان اکبرنیا، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی و رئیس دبیرخانه ملی کنگره جهانی امام رضا(علیه‌السلام) با اشاره به تقارن همایش کنگره جهانی امام رضا(علیه‌السلام) و صدسالگی حوزه علمیه قم بیان داشت: امروز نظریه‌پردازان حوزوی ما در عرصه‌های تمدنی به خوبی می‌درخشند و اگر حوزه بتواند ظرفیت‌های خود را بر اساس آموزه‌های اسلامی استخراج و عملیاتی کند، بدون شک نقش‌آفرینی تمدنی در سطح جهانی خواهد داشت.

حوزه باید پاسخگوی نیازهای نوین تمدنی باشد

وی با بیان اینکه فرهنگ غرب بر اساس جهان‌بینی خاص خود توانسته تکنولوژی و ابزارهای متعددی را در خدمت اهداف تمدنی‌ خود قرار دهد، ابراز کرد: در مقابل، ما نیز دارای جهان‌بینی غنی و عمیقی هستیم که ریشه در قرآن و روایات دارد، اما حوزه‌های علمیه باید بتوانند با نگاه تمدنی به این آموزه‌ها، پرسش‌های نوین جهان امروز را پاسخ دهند.

حجت‌الاسلام و المسلمین جلائیان افزود: حوزه تنها نباید به مسائل فردی بپردازد؛ بلکه باید به تأسیس و بنیادگذاری نظریه‌های اجتماعی در حوزه‌های مختلف مانند اقتصاد، بانکداری، آموزش و پرورش، شهرسازی و سایر عرصه‌های زیست اجتماعی نیز ورود کند.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی ادامه داد: ما نمی‌توانیم صرفاً نظریه‌های غربی را اخذ کرده و بر آن‌ها آیه و روایت بچسبانیم. بلکه باید از دل آموزه‌های دینی، نظریه‌هایی بومی و عملیاتی استخراج کنیم؛ این نظریه‌ها باید در مقیاس‌های کوچک عملیاتی شده و سپس به عنوان نسخه‌ای برای ارائه به جامعه و تمدن اسلامی مطرح شوند.

وی با اشاره به محور کنگره جهانی امام رضا(علیه‌السلام) تحت عنوان «بازخوانی تمدنی آموزه‌های رضوی»، گفت: ما قصد داریم آموزه‌های امام رضا(علیه‌السلام) را نه صرفاً به صورت نقلی و سنتی، بلکه با نگاهی تمدنی بازخوانی کنیم. روایات همان روایات هستند، اما ما موظفیم آن‌ها را برای نیازهای امروز جامعه، بازتفسیر و بازکاربردی کنیم.

رئیس دبیرخانه ملی کنگره جهانی امام رضا(علیه‌السلام) با ذکر نمونه‌ای از سخنان حضرت رضا(علیه‌السلام)، یادآور شد: حضرت می‌فرمایند: «خداوند دشمن می‌دارد کسی را که اگر دزدی از دیوار خانه‌اش وارد شود، برای دفاع برنخیزد»، این روایت اگر به صورت فردی دیده شود، مربوط به خانه شخصی است؛ اما با نگاه تمدنی، مرزهای اعتقادی و جغرافیایی نیز مصداق «خانه» هستند. بنابراین اگر به غزه حمله می‌شود، ما وظیفه داریم دفاع کنیم، چون آن خانه ماست؛ خانه‌ای در گستره تمدنی اسلام است.

بازخوانی وظیفه اصلی حوزه در صدمین سال تأسیس آن است

حجت‌الاسلام والمسلمین جلائیان با تأکید بر اهمیت بازنگری در وظیفه اصلی حوزه در آستانه صدمین سال تأسیس حوزه علمیه قم گفت: حوزه باید بار دیگر به رسالت اصلی خود، یعنی «فهم دین»، «تفقه» و «تبیین دقیق معارف اسلامی» بازگردد. اگر این تبیین اتفاق بیفتد، جامعه‌ای دین‌دار و تمدن‌ساز خواهیم داشت.

وی اظهار کرد: ندای حوزه و پیام امام خمینی(ره) آن‌چنان در دل جوامع جهانی نفوذ کرده که امروز نه‌تنها در لبنان، غزه و سوریه، بلکه حتی در دل آمریکا و اروپا نیز کسانی برخاسته‌اند که ندای مقاومت و اسلام ناب محمدی را سر می‌دهند؛ کسانی که تصور نمی‌کردیم در این کشورها به چنین مبانی اعتقادی گرایش پیدا کنند، امروز پیش‌قراول گفتمان اسلامی‌ هستند و این نتیجه پاسخ تمدنی حوزه به نیازهای زمانه است.

حجت‌الاسلام والمسلمین جلالیان در پاسخ به پرسشی درباره نقش حوزه‌های علمیه در عرصه بین‌الملل و جایگاه مبلغان ایرانی در جهان تصریح کرد: ما نباید تبلیغ را فقط به مبلغ ایرانی محدود کنیم. امروزه طلاب و دانش‌پژوهانی از ملیت‌های مختلف در مجموعه‌هایی مانند جامعه‌المصطفی(ص) آموزش می‌بینند که می‌توانند این پیام را به کشورهای خود منتقل کنند.

وی با تأکید بر ظرفیت‌های تبلیغی در فضای مجازی ابراز کرد: در دنیای امروز که ارتباطات فرامرزی شده است، نیازی به حضور فیزیکی مبلغ در کشورهای دیگر نیست. افراد می‌توانند از طریق فضای مجازی، آموزه‌های دینی را فرا بگیرند و همان روح معارف اسلامی را به جوامع خود منتقل کنند.

رئیس دبیرخانه کنگره جهانی امام رضا(علیه‌السلام) با اشاره به یکی از مهمانان غیرایرانی کنگره جهانی امام رضا(علیه‌السلام) گفت: طلبه‌ای آرژانتینی به خاطر علاقه به ائمه اطهار(علیهم‌السلام)، با شور و ایمان و صلابت در این جلسه حضور یافت، این طلبه اگرچه از مادری آرژانتینی زاده شده، اما با عشقی خاص و درک عمیق، آموزه‌های اسلامی را دریافت کرده و آن را در کشور خود ترویج می‌کند.

وی تأکید کرد: حوزه مرز نمی‌شناسد، زیرا پیامش فرازمانی، فرامکانی، فرازبانی و فرافرهنگی است. پیام حوزه از فطرت انسان‌ها سخن می‌گوید و هر جا که از فطرت‌ها سخن گفته شود، نفوذ خواهد داشت. به همین دلیل هر انسان آزاده‌ای که پای سخن امام علی(علیه‌السلام) می‌نشیند، در برابر عظمت او سر تعظیم فرود می‌آورد.

https://ihkn.ir/?p=41421