گزارش اختصاصی پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح از مناظره میان دکتر سیدحسین شهرستانی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، و حجت‌الاسلام والمسلمین مهراب صادق‌نیا، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب؛
فرادینی شدن پیام عاشورا با نگاه تمدنی به اربعین ممکن است / بررسی دلالت‌های جامعه‌شناختی پیاده‌روی اربعین
دکتر شهرستانی: ظهور رسانه‌های نوین در یک دهه اخیر، نظام مرجعیت اجتماعی را در سراسر جهان (از جمله ایران) دگرگون کرده است. در همین بستر بود که در دهه ۹۰، در اوج بحران‌های اقتصادی و اجتماعی، پدیده‌ای مانند راهپیمایی اربعین در ایران رونق گرفت و توانست بخشی از انسجام اجتماعی و دینداری عمومی را بازتولید کند. ما در برخورد با پدیده‌های دینی، مانند راهپیمایی اربعین یا مناسک محرم، نباید دچار افراط و تفریط شویم. نباید صرفاً به این دلیل که بخش بزرگی از جامعه در اربعین حضور دارد یا حتی در قالب پیاده‌روی جاماندگان مشارکت می‌کند، تصور کنیم کل جامعه در این فضا غرق شده است.
۱۴۰۴/۰۵/۲۸
گزارش اختصاصی پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح از ویژه‌برنامه «برای سرنوشت» با حضور دکتر محمدتقی کرمی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی (ره)؛
منطق نزاع وجودی با رژیم صهیونیستی / استراتژی واحد غرب در برابر ایران، تداوم فشار حداکثری با ابزار اسرائیل
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی (ره): مسئله‌ی یهود یک مسئله‌ی دو هزار ساله برای اروپاست. دو هزار سال است که اروپا با یهودیت درگیر است؛ به دلیل همان منازعات تاریخی که معتقد بودند یهودیان عیسی مسیح را به صلیب کشیدند و از آن تاریخ در پی حذف ایده‌ی مسیحیت بوده‌اند، همراه با شعارهای نژادپرستانه‌ی خودشان. به همین دلیل، می‌دانید که کلیسای مسیحی تا قرن بیستم رسماً یهودیت و آبای یهودیت را لعن می‌کرد و این بخشی از مناسک عبادی آنان بود. در دوره‌های مختلف نیز شاهد قتل‌عام یهودیان در اروپا هستیم.
۱۴۰۴/۰۵/۲۷
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمد دانشفر، دانش‌آموختگان مدرسه فقهی امام محمدباقر(ع) در مقاله‌‌ای مطرح کرد؛
مرزبندی فقه تربیت با سایر ابواب و مفاهیم مشابه / کارکرد روش واقع‌گرایانه در تولید احکام تربیتی
در این اثر باتوجه‌به بستر پیدایش علوم و ضرورت‌های حاکم بر آن و با مد نظر قرار دادن سبک‌های مختلف استنباط در فقه و همچنین توجه به عنصر اعتبار در تدوین علوم، طرحی برای مرزبندی وضعیت مطلوب دانش «فقه تربیت» ارائه شده است. همچنین اقتضائات وضعیت موجودِ دانش فقه در ورود به عرصه تربیت باتوجه‌به دو سبک استنباط واقع‌گرا و حجیت‌گرا، بررسی شده است.
۱۴۰۴/۰۵/۲۰
دکتر محمود حکمت‌نیا، عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی، در مدرسه تابستانه فقه و اصول «دارالعلم» مطرح کرد؛
خطر فروپاشی جامعه درصورت بنیاد نهادن اخلاق تنها با ابزار اجبار و قانون / تفاوت تدبیر و تقنین در رویکرد به مسائل اجتماعی و فردی
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی: تدبیر، فراتر از یک حکم صرف به این معنا که تدبیر در حل مسئله، ضمن رعایت اصول، به جوانب مختلف، از جمله جنبه‌های پیچیده حقوقی و روانی، توجه می‌کند تا از ایذا و ضرر جلوگیری شود. این رویکرد، در آیات طلاق نیز مشاهده می‌شود؛ جایی که با وجود حق طلاق، مهارت‌های زندگی و ملاحظات روانی و اجتماعی مورد تاکید قرار می‌گیرد و تنها بر قدرت یک طرفه برای اعمال حق تأکید نمی‌شود.
۱۴۰۴/۰۵/۱۸
دکتر عزت السادات میرخانی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)، در نشست علمی «عدالت در فقه خانواده» مدرسه «دارالعلم» مطرح کرد؛
نقش الهیات رفتاری در تبیین فقه زن و خانواده / نقد رویکردهای یک‌جانبه به مسائل زنان
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع): عدالت در خانواده نه تنها یک اصل بنیادی است، بلکه پایه و زیربنایی برای مفاهیم عمیق‌تر مانند محبت، کرامت، و رشد اعضای خانواده است. درک عمیق از مبانی بینشی و فقهی برای حل مسائل و چالش‌های خانواده ضروری است. سیستم قانون‌گذاری و حقوق زن باید مبتنی بر پشتوانه‌های حکیمانه الهی باشد تا به توازن و عدالت واقعی دست یابد.
۱۴۰۴/۰۵/۱۶
گزارش اختصاصی پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح از نشست «سربازان بدون یونیفرم» با حضور دکتر محمدرضا روحانی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق؛
دیگری‌سازی و نقش آن در مسیر هویت‌یابی نوجوان / تحلیل لایه‌ای از جامعه ایرانی بهتر از انگاره شکاف اجتماعی
اگر ما برای نوجوان «دیگری» نسازیم – اعم از نظام سلطه جهانی یا مفاهیم استکباری مانند اسرائیل و آمریکا – او بالاخره دیگری‌ای برای خود تعریف خواهد کرد. و متأسفانه در برخی موارد، ممکن است این دیگری، خانواده یا حتی پدر و مادرش شود. و این همان فاجعه‌ای است که در مسیر هویت‌یابی نوجوان ممکن است رخ دهد.
۱۴۰۴/۰۵/۱۱
ایمان زاغیان پژوهشگر حوزه‌ی خدمات سلامت روان در یادداشتی برای اندیشکده رهیافت مطرح کرد؛
شخصیت شناسی رسانه‌های خارجی فارسی‌زبان / بررسی نقش سواد رسانه‌ای در تفکیک اخبار جعلی از واقعی
برای تقویت قوه فراشناخت در مواجهه با رسانه‌ها، لازم است شناختی عمیق‌تر از شخصیت رسانه‌ها و اهداف دشمن داشت؛ چراکه دشمن در صورت ناکامی، برای حفظ هواداران خود به روایت‌سازی رسانه‌ای متوسل می‌شود. در مواجهه با اخبار، نباید عجله کرد، بلکه با طمأنینه و تأمل، از منابع مختلف صحت خبر را سنجید و سپس تصمیم گرفت. همچنین باید با سوءظن به اخبار رسانه‌های دشمن نگریست و انگیزه آن‌ها از انتشار خبر را تحلیل کرد. افزون بر این، باید توجه داشت برخی افراد برای جلب توجه، اقدام به نشر اخبار جعلی یا اغراق‌شده می‌کنند.
۱۴۰۴/۰۵/۰۹
دکتر سیدحسین فخرزارع، مدیر گروه فرهنگ‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در یادداشتی مطرح کرد؛
قدرت واژه‌ها در ساختن یا سوزاندن سرمایه اجتماعی / واژگان، حافظه تاریخی ملت را شکل می‌دهند
در عصر حاضر که قدرت در کلمات نهفته است، «سخن» فراتر از ابزار بیان، به بن‌مایه‌ای فرهنگی و اجتماعی بدل شده و بازتاب هویت و اعتبار جامعه است. در چنین فضایی، به‌ویژه برای مسئولان، عقلانیت گفتاری نه یک توصیه اخلاقی، بلکه ضرورتی برای حفظ اعتماد عمومی، عدالت و کرامت انسانی است؛ چراکه واژگان مسئولان نه‌فقط حامل معنا، بلکه واجد بار نمادین، فرهنگی و سیاسی‌اند و می‌توانند اعتماد بیافرینند یا بحران خلق کنند.
۱۴۰۴/۰۵/۰۸
