آیت الله علی اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در چهارمین جلسه از درس خارج «فقه سیاسی»، مطرح کرد؛
«مدنی بالطبع» بودن انسان چه مبنایی برای علوم اجتماعی فراهم میکند؟ / فطرت منبعی همتراز عقل برای ضرورت اقامه حکومت
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی: بنده اجمالاً بر این باور هستم که «فطرت» میتواند جزء منابع شرع و شریعت قلمداد شود؛ همانطوری که «عقل» جزء منابع است. یکی از استدلالها، مطلبی است که هرچند به ظاهر عقلی است و حکما آن را مطرح کردهاند اما یک مطلب انسان شناسانه است. مطلب فلسفی است ولی در فلسفه انسانشناسی و فلسفه الاجتماع جای دارد. عمدتاً فارابی، ابن سینا وحکمای بعدی هم طرح کردهاند اینکه انسان «مدنیٌ بالطبع» است. این یعنی اینکه انسان بما هو انسان اینگونه است یا طبیعتاً این گونه است.
۱۴۰۴/۰۶/۱۱
گزارش اختصاصی پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح از برنامه تلویزیونی «نصرالله» با حضور سید هادی سید افقهی، استاد دانشگاه و کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا؛
جنگ نرم و روایتسازی رسانهای بهعنوان میدان جدید مقابله با صهیونیسم / خاورمیانه بزرگ مقدمهای برای تحقق اسرائیل بزرگ است
سید افقهی: خاورمیانه بزرگ، مقدمهی تحقق اسرائیل بزرگ است. کشورها، قومیتها و نژادها وقتی زیر یک چتر سیاسی مانند ایران، سوریه، اردن، مصر، پاکستان یا ترکیه قرار بگیرند، نمیتوان آنها را از بین برد. این پروژه یک «پیشران» میخواهد و آن سیاست «تقسیم» است. پروژه «اسرائیل بزرگ» نه یک تهدید عادی، بلکه یک خطر وجودی برای همه کشورهای منطقه است؛ خطری که مقابله با آن نیازمند هوشیاری، اتحاد و اقدام عملی است.
۱۴۰۴/۰۶/۰۶
گزارش اختصاصی پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح از نشست «فقه امنیت، چیستی و چالشها» با حضور حجتالاسلام والمسلمین یاسین پورعلی، پژوهشگر حوزه فقه امنیت؛
تعریف و قلمرو «فقه امنیت» و تمایز آن با سایر شاخههای فقهی / رابطه مردم و حاکمیت در تأمین امنیت از منظر فقهی چیست؟
حجتالاسلام پورعلی: فقه امنیت بخشی از فقه است که گاه ما با مسئولان امنیتی سروکار داریم و یا گاهی با مردم جامعه؛ ما باید به نقش لفظی این کلمات توجه کنیم؛ در اینجا فقه مضاف و امنیت مضاف الیه است؛ یعنی فقهی که برای امنیت و مختص امنیت است؛ اما اگر فقه موصوف و امنیتی صفت آن باشد، این صفت رویکردی میشود برای فقه؛ یعنی فقه امنیتی، فقهی است که رویکردی امنیت دارد. پس ما نه رویکرد را بحث میکنیم و نه کل فقه را؛ ما فقط فقه رو از منظر امنیت بررسی خواهیم کرد.
۱۴۰۴/۰۶/۰۳
حجتالاسلام والمسلمین عبدالله نظرزاده، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی، در هماندیشی علمی «فلسفه فقه سیاسی امام خمینی(ره)، نوآوریها و دلالتهای معاصر» مطرح کرد؛
بررسی جامع جایگاه عقل در فقه سیاسی حضرت امام خمینی(ره) / تحلیل فقهی ضرورت تشکیل حکومت از منظر امام
مراد از حکم عقلی، حکمی نیست که صرفاً از قوه عاقله به معنای فلسفی صادر شود، بلکه حکمی است که عقل به طور جذب و یقین و بدون استناد به قرآن و سنت صادر میکند، اگرچه اصولاً عقل میتواند به تنهایی حکم شرعی کشف کند، اما در تاریخ فقه شیعه نمونهای از صدور حکم عقل مستقل که پیشینهای در کتاب و سنت نداشته باشد، مشاهده نشده است.
۱۴۰۴/۰۶/۰۳
حجت الاسلام والمسلمین سید سجاد ایزدهی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در درس خارج «فقه مقاومت» مطرح کرد؛
فقه حکومتی پیوند حجیت شرعی با کارآمدی اجرایی
در گذشته، مسئلهای به نام «کارآمدی حکومت» در فقه مطرح نبود، اما امروز بدون کارآمدی، نه مشروعیت اجتماعی باقی میماند و نه پایداری سیاسی. اداره حکومت دینی نیازمند استنباطی است که هم حجیت شرعی داشته باشد و هم توان حل مسائل واقعی مردم را.
۱۴۰۴/۰۵/۲۹
گزارش اختصاصی پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح از ویژهبرنامه «برای سرنوشت» با حضور دکتر محمدتقی کرمی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی (ره)؛
منطق نزاع وجودی با رژیم صهیونیستی / استراتژی واحد غرب در برابر ایران، تداوم فشار حداکثری با ابزار اسرائیل
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی (ره): مسئلهی یهود یک مسئلهی دو هزار ساله برای اروپاست. دو هزار سال است که اروپا با یهودیت درگیر است؛ به دلیل همان منازعات تاریخی که معتقد بودند یهودیان عیسی مسیح را به صلیب کشیدند و از آن تاریخ در پی حذف ایدهی مسیحیت بودهاند، همراه با شعارهای نژادپرستانهی خودشان. به همین دلیل، میدانید که کلیسای مسیحی تا قرن بیستم رسماً یهودیت و آبای یهودیت را لعن میکرد و این بخشی از مناسک عبادی آنان بود. در دورههای مختلف نیز شاهد قتلعام یهودیان در اروپا هستیم.
۱۴۰۴/۰۵/۲۷
آیت الله محمد محمدی قائینی استاد درس خارج حوزه علمیه قم در گفتگوی اختصاصی با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح مطرح کرد
حکم بخشی از دارالاسلام که به دشمنان اسلام علیه بخش دیگری از دارالاسلام کمک می کنند چیست
آیت الله محمد محمدی قائینی در گفتگویی به این سوال پاسخ دادند که اگر بخشی از سرزمین های اسلامی علیه بخش دیگری با دشمن یا کفار متحد شوند حکم آنان چیست؟
۱۴۰۴/۰۵/۱۴
آیت الله محمد محمدی قائینی استاد درس خارج حوزه علمیه قم در گفتگوی اختصاصی با پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح مطرح کرد؛
حکم ترور و اغتیال در اسلام چیست؟ آیا می توان دشمن اسلام و مسلمین را ترور کرد
در مورد دشمنانی که به اسلام و مسلمانان تجاوز کردهاند، ترور آنان در صورتی که جنبه دفاعی داشته باشد یا بهعنوان یک اقدام جنگی در چارچوب جهاد اسلامی انجام شود، جایز است. اما باید توجه داشت که اسلام هیچگاه به ترور بهعنوان روشی عمومی توصیه نکرده و تنها در شرایطی که دفاع از دین یا کشور اسلامی متوقف بر ترور باشد، آن را مشروع میداند
۱۴۰۴/۰۵/۱۳