گزارش اختصاصی پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح از نشست «نقش فلسفه اسلامی در تمدن سازی» با حضور آیتالله علی اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه اندیشه و فرهنگ اسلامی؛
ضرورت ورود به مبادی نزدیک به موضوع در فلسفههای مضاف / فقدان ملاکهای روشن برای وحدت و تمایز مسائل
رئیس پژوهشگاه اندیشه و فرهنگ اسلامی: بسیاری از آثار موجود در حوزه فلسفههای مضاف در واقع بر «مبادی بعیده» تمرکز کردهاند. به عنوان مثال اگر چند کتاب با عناوین مختلف مانند فلسفه اجتماع، فلسفه سیاست، فلسفه حقوق، فلسفه اقتصاد و فلسفه مدیریت را کنار هم قرار دهیم، خواهیم دید که اغلب آنها از حیث محتوا تفاوت چندانی ندارند و مباحثشان تکراری است. علت آن است که همه در همان سطح کلان و مبادی بعیده متوقف ماندهاند و به مبادی «بسیط» یا «قریبه» که باید مستقیماً با مسائل موضوع یا علم مرتبط باشد، ورود نکردهاند. حال آنکه فلسفه مضاف دقیقاً باید همین مبادی قریبه را بررسی کند.
۱۴۰۴/۰۶/۰۵
آیتالله محمود رجبی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، مطرح کرد؛
ورود عمیق در حوزه علومانسانی اسلامی هویتساز و فرهنگساز است / استخراج نیازهای جامعه از فرهنگ غنی اسلام
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره): کارهای عمیق و بنیادین در علومانسانی مبتنی بر فرهنگ اسلامی، علاوه بر هویتبخشی و فرهنگسازی، نقش کلیدی در کارآمدی نظام اسلامی و ارائه الگویی برای جوامع اسلامی و بشری دارد.
۱۴۰۴/۰۶/۰۴
حجتالاسلام والمسلمین محسن الویری، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع)، در نشست علمی «بررسی تاریخ روش فقها در تبدیل گزارههای فقهی به هنجارهای اجتماعی» مطرح کرد؛
معرفی روش پژوهشی «علمورزی مردمگرا» در تحلیل تاریخ فقها / فقیه بدون کارکرد اجتماعی فقیه نیست
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع): روش استقرایی مبنای روش پژوهشی «علمورزی مردمگرا» است. یعنی تاریخ فقها و رفتار اجتماعی آنان بررسی و فهرست شد و نهایتاً به این نتیجه رسیدیم که وجه جامع این کنشها چیزی جز مردمگرایی نیست. در نگاه دینی، عالم بدون کارکرد اجتماعی عالم نیست. در روایت امام باقر(ع) نیز آمده است که عالم چراغی است که برای مردم نور میافشاند و آنها را از تاریکی جهل بیرون میبرد. بنابراین، عالم و فقیه باید همواره پیوندی عمیق با جامعه و مردم داشته باشد. این شیوه علمی نهتنها مضامین دینی را در جان مردم جای میدهد بلکه الگویی برای سنجش نقش اجتماعی فقها در تاریخ نیز محسوب میشود.
۱۴۰۴/۰۶/۰۳
گزارش اختصاصی پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح از نشست «نقش فلسفه اسلامی در تمدن سازی» با حضور حجتالاسلام و المسلمین مهدی زمانی فرد، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان؛
نسبت میان حکمت نظری و تحقق تمدن اسلامی / حکومت مهدوی تجلی اوج فلسفه و حکمت است
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان: اکنون بخش عمده جهان، ذیل تمدن سکولار تعریف میشود؛ تمدنی که ریشه در آموزههای دینی ندارد، بلکه بر پایه قدرت و مادیت بنا شده است. در مقابل، تمدن اسلامی بر اساس توحید و تعالیم الهی شکل میگیرد. این دو تمدن طبیعتاً در برابر هم قرار میگیرند و تعارض آنها همان چیزی است که امروز در سطح جهانی شاهد آن هستیم. بسیاری از فجایع معاصر ناشی از تمدن غیردینی است که فلسفهاش بر قدرتطلبی و ثروتمحوری بنا شده و همین رویکرد، ساختارهای استکباری و اتحادهای سلطهگرانه شرق و غرب را پدید آورده است.
۱۴۰۴/۰۶/۰۳
گزارش اختصاصی پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح از نشست «فقه امنیت، چیستی و چالشها» با حضور حجتالاسلام والمسلمین یاسین پورعلی، پژوهشگر حوزه فقه امنیت؛
تعریف و قلمرو «فقه امنیت» و تمایز آن با سایر شاخههای فقهی / رابطه مردم و حاکمیت در تأمین امنیت از منظر فقهی چیست؟
حجتالاسلام پورعلی: فقه امنیت بخشی از فقه است که گاه ما با مسئولان امنیتی سروکار داریم و یا گاهی با مردم جامعه؛ ما باید به نقش لفظی این کلمات توجه کنیم؛ در اینجا فقه مضاف و امنیت مضاف الیه است؛ یعنی فقهی که برای امنیت و مختص امنیت است؛ اما اگر فقه موصوف و امنیتی صفت آن باشد، این صفت رویکردی میشود برای فقه؛ یعنی فقه امنیتی، فقهی است که رویکردی امنیت دارد. پس ما نه رویکرد را بحث میکنیم و نه کل فقه را؛ ما فقط فقه رو از منظر امنیت بررسی خواهیم کرد.
۱۴۰۴/۰۶/۰۳
حجت الاسلام والمسلمین محمد حائری شیرازی، پژوهشگر حوزه علوم انسانی اسلامی، در یادداشتی مطرح کرد؛
راهکارها و اقتضائات برای جهانیسازی علوم انسانی اسلامی / بازتعریف مفاهیم در چارچوب دغدغههای انسان معاصر
پژوهشگر حوزه علوم انسانی اسلامی:
۱۴۰۴/۰۶/۰۱
حجتالاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، عضو شورایعالی انقلاب فرهنگی، مطرح کرد؛
فراز و فرود فلسفهی علوم اجتماعی در ایران / مرز میان اندیشه اجتماعی و دانش اجتماعی کجاست؟
عضو شورایعالی انقلاب فرهنگی: پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در شورایعالی انقلاب فرهنگی این پرسش مطرح شد که آیا خود ما در حوزههای اجتماعی، نظریههایی بومی و سابقهای فکری و تاریخی داشتهایم یا نه؟ آیا جامعۀ اسلامی و مسلمانان، در گذشته با مسائل اجتماعی چگونه مواجه شدهاند؟ در نتیجه، مقرر شد دو واحد درسی برای بررسی این مسئله تعریف شود تا برخورد تاریخی جامعۀ اسلامی با مسائل اجتماعی مورد مطالعه قرار گیرد. برای این واحدها، عنوان «تاریخ اندیشۀ اجتماعی» یا «تاریخ تفکر اجتماعی» انتخاب شد.
۱۴۰۴/۰۵/۳۰
پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح گزارش میدهد؛
هشتمین دوره سالانه جایزه امام شهید محمدباقر صدر برای تعالی و نوآوری
مؤسسه «دارالإسلام» با پشتیبانی علمی «دانشگاه امام جعفر صادق(ع)» از برگزاری هشتمین دوره سالانه جایزه امام شهید محمدباقر صدر برای تعالی و نوآوری خبر داد. عنوان این دوره «حوزه علمیه نجف اشرف؛ هزار سال ایثار شهیدان و جهاد عالمان» انتخاب شده است.
۱۴۰۴/۰۵/۲۹