گزارشی از آیین اختتامیه کنگره بین المللی اقتصاد، اشتغال و تولید در آیینه قرآن و عترت؛
عناصر محوری اقتصاد از منظر قرآن کریم/مال به منزله ستون فقرات یک ملت است/ اگر ملّتی نتواند ستون فقراتش را حفظ بکند فقیر است/ تولید و اشتغال با ربا ممکن نیست
آیین اختتامیه کنگره بین المللی اقتصاد، اشتغال و تولید در آیینه قرآن و عترت(ع) با پیام تصویری آیت‌الله العظمی جوادی آملی در دانشگاه بین المللی امام رضا علیه السلام در مشهد مقدس برگزار گردید.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی؛ دومین روز اختتامیه کنگره بین‌المللی اقتصاد، اشتغال و تولید در آیینه قرآن و عترت در دانشگاه بین المللی امام رضا علیه‌السلام با حضور مالک رحمتی؛ قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی، محمدحسین صفار هرندی؛ عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و جمعی از اساتید در دانشگاه امام رضا(علیه‌السلام) مشهد برگزار شد.
پیام آیت الله العظمی جوادی آملی به آیین اختتامیه کنگره بین المللی اقتصاد، اشتغال و تولید در آیینه قرآن و عترت علیهم السلام
متن کامل پیام معظم له بدین شرح است:
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
«الحمد لله رب العالمین و صلّی الله علی جمیع الأنبیاء و المرسلین و الأئمة الهداة المهدیین سیّما خاتم الأنبیاء و خاتم الاوصیاء )علیهما آلاف التحیة و الثناء( بهم نتولّیٰ و من أعدائهم نتبرّء الی الله».
مقدم شما فرهیختگان اقتصادی و فرهنگی را گرامی می‌داریم.
عناصر محوری اقتصاد را قرآن کریم در چند آیه بیان کرده است: اوّلاً مال را به منزله ستون فقرات یک ملّت و جامعه معرفی کرد. در اوایل سوره «نساء» فرمود: ﴿لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَکُمُ الَّتی جَعَلَ اللَّهُ لَکُمْ قِیاماً﴾؛[2] یعنی ثروت مملکت را به دست سفیهان نسپارید، زیرا ثروت مملکت عامل قیام و استقامت و پایداری یک ملّت است. اگر سفیه ستون فقرات یک ملّت را به دست بگیرد این ستون را می‌شکند و این ملّت را زمینگیر می‌کند. پس عنصر اوّل این است که مال در نظام اسلامی به منزله ستون فقرات یک ملّت است.
عنصر دوم آن است که اگر این ستون محفوظ نماند و در اثر ربا و مانند آن آسیب ببیند، این ملّت فقیر می‌شود. در فرهنگ قرآن، ملّتی که جیبش تهی و کیسه‌اش خالی است، این ملّت فقیر است. فقیر به معنای گدا نیست، در فارسی آن لغت دقیق و عریق را نداریم که از ملّتی که ستون فقراتش شکسته است خبر بدهیم. می‌گوییم گدا! واژه گدا بار علمی ندارد. در عربی از گدا به عنوان فاقد و ندار یاد می‌کنند، ولی قرآن کریم از ملّتی که جیبش خالی است و کیفش خالی است به عنوان فقیر یاد می‌کند، فقیر به معنای گدا نیست. این «فعیل» به معنای مفعول؛ نظیر «قتیل» به معنای مقتول، فقیر به آن ملّتی می‌گویند که ستون فقراتش شکسته است، زیرا عامل قیام که ثروت است آن را از دست داد و از آن بهره صحیح نبرد. «مسکین» هم به همین معناست؛ یعنی زمینگیر؛ یعنی قدرت پویایی و حرکت را از دست داده است: ﴿إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَ الْمَسَاکِینِ﴾[3] به همین معناست.
پس عنصر اوّل آن است که ثروت در مملکت ستون فقرات آن ملّت است. عنصر دوم آن است که اگر ملّتی نتواند ستون فقراتش را حفظ بکند فقیر است؛ یعنی ستون فقرات او شکسته است.
عنصر سوم آن است ملتی که ستون فقراتش شکسته است این قدرت قیام ندارد چه رسد به مقاومت، تا برسد به اقتصاد مقاومتی. آیه سوره «نساء» این است که مال عامل قیام است، ملّتی که عامل قیام ندارد، یک ملّت ویلچری است.
عنصر چهارم آن است که در سوره «حشر» مشخص کرد؛ فرمود این ثروت نه باید در دست دولت باشد نه باید در بخش خصوصی باشد، نه باید در بخش خصولتی باشد، بلکه باید در بخش عمومی باشد؛ یعنی برای توده مردم میسور باشد که از مال مملکت برای تأمین معاش خودشان زندگی آبرومندانه داشته باشند. البته هر کسی به اندازه استعداد اقتصادی خود، قدرت و ادراک و فهم اقتصادی خود، تلاش و کوشش اقتصادی خود سهم بیشتری می‌برد و این به منزله خونی است که باید در رگ‌های این 360 درجه دایره‌ای جریان داشته باشد و اگر این مال به بخشی نرسد، آن بخش فلج می‌شود، مثل آنکه اگر خونی به عضوی نرسد آن عضو فلج است.
بنابراین مال در اسلام به منزله ستون فقرات است، ملّتی بیمار فقیر است؛ یعنی ستون فقراتش شکست است. اگر نظام دولت‌سالاری سوسیال شرق باشد که شکست می‌خورد و اگر نظام کاپیتال غرب باشد که سرمایه در دست گروه خاص باشد که شکست می‌خورد و اگر تلفیقی از دولت و سرمایه‌داران باشد که شکست می‌خورد و اگر مردمی باشد که محفوظ می‌ماند و این بدون بانک‌های منزّه از ربا و مطهّر از نزول، محقق نخواهد شد. تولید و اشتغال با ربا ممکن نیست و جنگ با خداست و ﴿یَمْحَقُ اللّهُ الرِّبَا﴾.[4]بنابراین اگر ملّت این چنین باشد به تولید و اشتغال توجه می‌کند.
مسئله بعدی آن است که مزدوری در اسلام مکروه است. نهی‌های فراوانی شده که انسان مزدور دیگری نباشد، چون تمام حیثیت‌های علمی و عملی خود را در طَبَق اخلاص برای کارفرما می‌گذارد. طرزی باید جامعه را با اقتصاد اداره کرد که هر کسی در کنار سفره خودش بنشیند، نه اینکه برای دیگری کار کند و مزد بگیرد. حیثیت یک ملّت در سایه کرامت‌های آنهاست.
از مجموع این چند آیه روشن می‌شود که چرا علی بن ابیطالب(علیه افضل صلوات المصلّین) در زمان حکومت، تازیانه به دست می‌گرفت و بازار کوفه را تهدید می‌کرد می‌فرمود: «الْفِقْهَ ثُمَّ الْمَتْجَر»،[5] تا الگوی بازار اسلامی را به جامعه ارائه کند؛ فرمود اوّل آشنایی به مسائل فقهی، تا از گزند ربا و آسیب نزول برهید، بعد تجارت کنید: «الْفِقْهَ ثُمَّ الْمَتْجَر»، این کار را وجود مبارک امیرالمؤمنین انجام داد تا بازار مسلمان‌ها از حلال ارتزاق کند و جامعه نه گرفتار فقر و وابستگی بشود و نه آلوده به مسائل حرام.
امیدواریم جامعه اسلامی ما این چنین باشد.
پروردگارا! نظام ما، رهبر ما، مراجع ما، ملّت و دولت و مملکت ما را در سایه امام زمان حفظ بفرما!
روح مطهّر امام راحل و شهدا را با اولیای الهی محشور بفرما!
دولت و ملّت و مملکت را در سایه ولیّ‌ات حفظ بفرما!
خطر بیگانگان را به استکبار و صهیونیسم برگردان!
«غفر الله لنا و لکم و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته»
عادل پیغامی، دبیر علمی کنگره بین المللی «اقتصاد، اشتغال، تولید
دكتر عادل پيغامي، دبير علمي كنگره بين المللي «اقتصاد، اشتغال، توليد در آيينه قرآن و عترت عليهم السلام»، در اولين روز از آيين اختتاميه اين كنگره كه صبح امروز ۱۴ ارديبهشت ماه، با حضور برخي از چهره‌هاي ملي و بين‌المللي و اعضاء هيئت علمي دانشگاه‌هاي مختلف در واحد خواهران دانشگاه بين المللي امام رضا (ع) برگزار شد، با اشاره به آيه ۶۶ سوره مائده گفت: در اين آيه آمده است: «چنانچه آنها به دستور تورات و انجيل خودشان و قرآني كه از سوي پروردگارشان به سوي آنها نازل شده قيام مي‌كردند البته با هر گونه نعمت از بالا و پايين برخوردار مي‌شدند؛ برخي از آنان مردمي ميانه‌رو و معتدل و بسياري از آنها بسي زشتكار و بد عملند». پيام اين آيه اين است كه پيشرفت و سعادت و موفقيت مادي در گروه اقامه دين است.
وي با بيان اينكه اقتصاد صرفا به معني معيشت نيست، گفت: فقر و بيكاري ناشي از اين است كه حق اقامه نمي‌شود و متاسفانه به قرآن و عترت پايبند نيستيم.
پيغامي تصريح كرد: كنگره بين‌المللي «اقتصاد، اشتغال، توليد» از معدود همايش‌هايي است كه موضوع شعار سال را در آينه قرآن و عترت دنبال كرده است و برگزاري بيش از ۱۲ پيش نشست، ارائه ۵۰ مقاله و … از دستاوردهاي اين رويداد بود كه امروز شاهد مراسم اختتاميه آن هستيم.
وي تصريح كرد: مقام معظم رهبري سه كلمه محوري اشتغال، اقتصاد و توليد را در شعارهاي سال دو دهه گذشته مطرح كردند و در واقع اين سه كليد واژه، قفل مشكلات ما را باز مي‌كنند؛ زيرا بحث اقتصاد مهم است و ما در مسير جامعه‌سازي، جامعه‌پردازي، نظام‌سازي و تمدن‌سازي نيازمند آن هستيم كه ابتدا در مسير تعاليم قرآن و اهل بيت عصمت و طهارت (ع) قرار گيريم.
دبير علمي كنگره بين المللي «اقتصاد، اشتغال، توليد» خاطر نشان كرد: اميدواريم مجموعه مقالات ارائه شده در اين كنگره در اختيار سياست‌گذاران و مسئولين كشور قرار گيرد و مثمر ثمر واقع شود.
سخنرانی رئیس دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع)
دكتر مرتضي رجوعي، رئيس دانشگاه بين‌المللي امام رضا (ع) نيز در اين مراسم به تبيين اهداف و فلسفه برگزاري كنگره بين‌المللي «اقتصاد، اشتغال، توليد در آيينه قرآن و عترت (ع)» پرداخت.
وي گفت: سعي ما در اين بوده كه اين كنگره صرفاً به جنبه علمي و آكادميك نپردازد و سه ضلع اصلي موثر در فعاليت‌هاي اقتصادي اعم از فعالان اقتصاد، اساتيد دانشگاه و سياست‌گذاران در برگزاري اين كنگره با ما همكاري داشتند و همچنين با كمك بنياد بهره‌وري و موقوفات آستان قدس رضوي كه در حوزه‌هاي مختلف سلامت، انرژي، كشاوري، عمران و … فعاليت دارد و در واقع يك دولت كوچك در مجموعه آستان قدس رضوي است، برگزار شد.
رجوعي با بيان اينكه اين كنگره با حضور ۴۰ نفر از نخبگان دانشگاهي و حوزوي و با ارائه بيش از ۲۵ مقاله به كار خود پايان داده است، گفت: هدف ما از برگزاري اين كنگره، در راستاي سياست‌هاي ابلاغي توليت آستان قدس رضوي، گفتمان‌سازي، جريان سازي و شبكه‌سازي نخبگاني فعال در حوزه اقتصاد و اشتغال در آينه قرآن و عترت بود.
اين مقام مسئول تصريح كرد: ۱۲ پيش نشست با حضور بيش از ۲ هزار مخاطب به صورت مستقيم در وبينارها، ارائه ۲۵۰ مقاله علمي در محورهاي مختلف و همكاري ۶۰ مركز دانشگاهي با هدف گفتمان‌سازي، شبكه‌سازي و جريان‌سازي، از دستاوردهاي برگزاري اين رويداد بزرگ بود.
وي عنوان كرد: با توجه به شعار سال گذشته «توليد، پشتيباني‌ها و مانع زدايي ها» و شعار امسال «توليد، دانش بنيان و اشتغال آفرين» موضوع اقتصاد و توليد مورد توجه قرار گرفته است و در همين راستا كنگره «اقتصاد، اشتغال، توليد» به اين دو موضوع مهم پرداخته و چشم‌انداز تمدن نوين اسلامي با رويكرد دانش‌بنيان را مورد توجه قرار داده است.
دكتر رجوعي افزود: بايد موضوع همايشها و كنگره‌ها را به سمت چالش‌هايي كه امروز در اقتصاد با آن دست و پنجه نرم مي‌كنيم سوق دهيم و تورم، گراني، كاهش قدرت خريد، بيماري‌هاي مختلف و …. موضوعاتي هستند كه در عرصه سياست گذاري دچار ابهام هستند از همين رو يكي از راههاي برون رفت از اين مشكلات و معظلات ارائه راهكار است.
به گفته رئيس دانشگاه بين‌المللي امام رضا(ع) شايد دولت مردان و سياست گذاران دستشان از پيشنهادات علمي و اجرايي تهي باشد از همين رو نياز به برگزاري اين گونه همايشها داريم.
وي افزود: ما در دانشگاه امام رضا (ع) اميدواريم بتوانيم در سال جاري با ارائه راهكارهاي ميداني و عملياتي برگرفته از تعاليم قرآن و عترت نقش كليدي‌تري در عرصه حل مسائل و معضلات جامعه داشته باشيم.
دكتر رجوعي همچنين يادآور شد: ما آمادگي داريم از تمامي ظرفيت‌هاي مادي و معنوي اين دانشگاه براي حل مشكلات جامعه در گفتمان‌سازي، نظريه پردازي و عرصه عمليات و كاربردي كردن استفاده كنيم و نتايج مثبت آن را در اختيار جامعه اسلامي قرار دهيم.
توجه به نیروی انسانی و تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار، دو عامل موثر برای افزایش تولید داخلی
دكتر هادي قوامي، نماينده پيشين مجلس شوراي اسلامي و معاون وزير امور اقتصادي و داريي و عضو هيئت علمي دانشگاه فردوسي مشهد نيز به عنوان يكي ديگر از سخنرانان اين كنگره بيان كرد: در آيات و روايات و همچنين آموزه‌هاي ديني اسلام، به موضوع توليد توجه شده است و از همين رو بايد شرايط كشور و سرمايه‌هاي طبيعي اعم از زمين، طبيعت و… را براي رونق توليد داخلي و اشتغالزايي در كشور بكار گيريم.
قوامي همچنين عامل اصلي توليد را نيروي انساني و سرمايه دانش بنيان ذكر كرد و گفت: اين عامل تنها عاملي است كه قابليت جانشيني ندارد و دليل كاهش تعداد كارآفرين‌ها در اقتصاد ايران شرايط اجتماعي است كه بر كارآفريني اثر گذاشته است.
وي تصريح كرد: سياست‌ها و قوانيني كه در مجلس تصويب مي‌شود و همچنين تدابير ناشي از شرايط اجتماعي كه يكي از آنها ماليات بر ارزش افزوده است موجب شده هزينه‌هاي كارآفرينان افزايش يابد و اين مسئله نيز موجب شده تعداد كارآفرينان در اقتصاد كشور كاهش يابد.
معاون وزير اقتصاد ادامه داد: سعي ما اين است تسهيلات صدور مجوزهاي كسب و كار و شرايط مجوزهاي اشتغال را فراهم آوريم و معظل كاهش كارآفريني را در كشور حل كنيم.
وي همچنين خاطر نشان كرد: اميدواريم بتوانيم به موضوع كسب و كار و روحيه كارآفريني با تاكيد بر مفهوم كار شايسته بيشتر توجه كنيم و معظلات و مشكلات بر سر راه كارآفريني را در كشور مرتفع كنيم.
اقتصاد کشور نیازمند نسخه عملی مبتنی بر آموزه‌های دینی، واقعیت‌ها و ظرفیت‌های کشور است
مالک رحمتی در آیین اختتامیه کنگره بین المللی «اقتصاد، اشتغال و تولید؛ در آینه قرآن و عترت» که با حضور مسئولان و چهره‌های برجسته حوزه اقتصاد و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های داخلی و خارجی در دانشگاه امام رضا(علیه السلام) برگزار شد، اظهار کرد: یکی از دغدغه‌های تولیت معزز آستان قدس رضوی در دوره جدید، توجه ویژه و جدی به مسائل علمی و فرهنگی در فعالیت‌ها و برنامه‌ها است و با توجه به اقدامات ارزشمندی که به همت سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس و با ایفای نقش دانشگاه‌ها، کتابخانه‌ها و مؤسسات علمی و پژوهشی این سازمان آغاز شده، به نظر می‌رسد در این دوره یک حرکت منسجم علمی و فرهنگی در مسیر اثربخشی و حل مسائل فرهنگی طراحی شده که البته بایستی همواره و مستمراً تقویت شود و به معنای حقیقی کلمه در جهاد تبیین نقش‌آفرینی کند تا تأثیرات آن در کشور، آستان قدس رضوی و استان خراسان رضوی نمود عینی داشته باشد.
رحمتی به اهمیت موضوعات اقتصاد، اشتغال و تولید در کل کشور و به‌طور خاص در مجموعه آستان قدس رضوی اشاره کرد و افزود: پس از گذشت ۴۳ سال از عمر با برکت انقلاب اسلامی، این موضوع قابل تأمل است که وضعیت کشور در حوزه اقتصادی به چه شرایطی رسیده است و برای ما در مجموعه آستان قدس رضوی نیز بسیار اهمیت دارد که بدانیم این مجموعه بزرگ موقوفاتی با برخورداری از امکانات و ظرفیت‌های قابل قبول همچون ارتباطات قوی با بنگاه‌های اقتصادی و مجموعه‌های علمی و پژوهشی باید چه اقداماتی در حوزه اقتصادی خود رقم بزند تا به سیاست‌های کلان ابلاغی تولیت محترم در خصوص فعالیت‌های اقتصادی عینیت بخشد.
وی ادامه داد: در همین راستا به لطف خدا و تلاش خادمان حضرت رضا(علیه السلام) از سال گذشته برگزاری یک همایش علمی با مشارکت نخبگان دانشگاه امام رضا(علیه السلام) و مدیران عامل شرکت‌های تابعه بنیاد بهره‌وری موقوفات آغاز شد تا مقدمات پیوند دانش و صنعت در مجموعه آستان قدس رضوی فراهم شود.
رحمتی تصریح کرد: دیدارهای چهره به چهره مدیران مجموعه‌های اقتصادی آستان قدس رضوی با پژوهشگران و نخبگان دانشگاهی، اتفاق مهمی بود که در قالب این همایش رقم خورده و با بررسی نظام مسائل و مشکلات شرکت‌های ذیل بنیاد بهره‌وری موقوفات، ۸ راهکار برای حل آنها مشخص شده است و می‌تواند اثرات و ثمرات قابل توجهی داشته باشد.
رحمتی برگزاری و خروجی کنگره «اقتصاد، اشتغال و تولید در آینه قرآن و عترت» را مصداق بارز حرکت جهادی در حوزه اقتصاد دانست و افزود: برگزاری این کنگره و هم‌اندیشی با نخبگان دانشگاهی، حرکت بسیار مبارکی است و اعتقاد بنده این است که نباید برای آن اختتامیه برگزار کرد، بلکه پایان این نشست‌ها در حقیقت آغاز یک حرکت جهادی واقعی در حوزه اقتصادی آستان قدس رضوی و در مقیاس بزرگ‌تر، حل مشکلات اقتصادی کشور است.
وی تأکید کرد: ثمره این کنگره باید دستیابی به نقشه راه روشن، واقعی و قابل اعتماد در عرصه اقتصاد، یعنی «اقتصاد، اشتغال و تولید در آینه قرآن و عترت» باشد، لذا متولیان برگزارکننده و اندیشمندان مشارکت کننده در این کنگره، اینک در بدو این حرکت جهادی هستند و باید منسجم‌تر و مستحکم‌تر تا حصول نتیجه نهایی، در این راه قدم بردارند.
رحمتی در ادامه با اشاره به مشکلات اقتصادی کشور اظهار کرد: از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون، نظام سلطه و استکبار جهانی تمام تلاش خود را برای ناکارآمد جلوه دادن نظام جمهوری اسلامی ایران در عرصه‌های مختلف به‌کار گرفته و در بسیاری از عرصه‌ها ناکام مانده و شکست خورده، لکن در عرصه اقتصادی طراحی جامعی دارد و با استفاده از تمامی ابزارهای ممکن از جمله تحریم‌های ظالمانه در صدد ضربه زدن به نظام اقتصادی کشور است که مقابله با آن نیازمند هوشیاری مسئولان و اندیشمندان و فعالان اقتصادی و راه برون رفت از این وضعیت، قوی شدن اقتصاد کشور از طریق جهش و رونق تولید ملی است.
وی ادامه داد: رهبر معظم انقلاب بارها به صراحت بر اهمیت این مسأله تأکید داشته‌اند و به همین دلیل است که می‌بینیم حدود یک دهه است شعارهای منتخب معظم له برای هر سال، در حوزه اقتصاد، تولید، اشتغال و کار ایرانی بوده است.
رحمتی افزود: یک نمونه از تأکیدات صریح ایشان مربوط به بیانات اول فروردین سال ۹۶ در حرم مطهر رضوی است که تصریح کردند عزّت ملّی، امنیّت ملّی، اقتدار ملّی و پیشرفت همه‌جانبه، بدون اینکه کشور یک اقتصاد قوی داشته باشد، به‌دست نمی‌آید.
رحمتی افزود: رهبر معظم انقلاب بر این موضوع نیز تأکید داشته‌اند که «بدون یک اقتصاد قوی، نه به یک عزّت مستمرّ خواهیم رسید و نه یک امنیّت مستمرّی خواهیم داشت»، این یک مسأله بسیار مهم و کلیدی است و با این شفافیت در کلامی که بیان شده، تکلیف بر همگان روشن است و حقیقتاً در این زمینه کوتاهی و غفلت شده و باید جبران شود.
قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی افزود: این تأکید رهبر معظم انقلاب و شعارهای منتخب ایشان طی یک دهه اخیر، نقشه راه همه ما برای فعالیت‌های اقتصادی بوده، اما متأسفانه باید گفت در این یک دهه، از توجه کافی به این مسأله مهم غفلت شده است و اقدامات و برنامه‌های کشور متناسب با ظرفیت‌ها و استعدادهای کشور نبوده است. وی افزود: باید بپذیریم بعد از چند سال غفلت، دیگر جای مباحث کلی و نظری محض نیست، بلکه نسخه‌های علمیاتی دقیق و روشن باید در این کنگره‌ها ارائه شود، وارد میدان عمل شده و خروجی مطلوب قابل لمس ارائه کرد.
وی ادامه داد: قطعاً یکی از راهکارهای مناسب و عاجل برای جبران این غفلت در کشور، این است که نظام مسائل و مشکلات را تحویل حوزه و دانشگاه بدهیم و از آنها انتظار می‌رود با استفاده از تمامی ظرفیت‌های علمی و دانش‌پایه، نسخه اجرایی مبتنی بر علم روز و مبانی دینی ارائه نمایند.
رحمتی افزود: برگزاری کنگره‌ها و همایش‌های مرتبط با این موضوع، اقدام ارزشمند و اثرگذاری است، اما باید توجه داشته باشیم اگر این همایش‌ها نتواند در اقتصاد واقعی کشور اتفاقی را رقم بزند و رشد اقتصادی و گره‌گشایی از مشکلات مردم حاصل نشود، برگزاری آنها اثربخش و کارآمد نبوده است. وی افزود: انتظار ما از این‌گونه همایش‌ها این است که کلام و مبانی اسلامی را از آیات و روایات اهل بیت علیهم السلام در عرصه اقتصاد و تولید استخراج نموده و به یک خروجی عملی متناسب با شرایط و نیازمندی‌های فعلی و با زبان علم روز تبدیل کنند و ماحصل آن در اقتصاد کشور دیده شود.
قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی در ادامه گفت: آنچه امروز کشور به آن نیاز دارد این است که برای حل مسائل اقتصادی از علم روز مبتنی بر مبانی اسلامی و سیره عملی اهل بیت علیهم السلام بهره‌مند شویم، چرا که نمی‌توان با الگوهای وارداتی نظام‌های سرمایه‌داری و سکولار و نظام سلطه، اقتصاد یک کشور اسلامی را راه برد و نیازمند الگوهای مبتنی بر معارف اسلام و قرآن هستیم.
وی افزود: مصداق‌ها و الگوهای موفق این مدیریت اقتصادی در آموزه‌های دینی ما وجود دارد و باید با بهره‌گیری از این الگوهای ارزشمند، اقتصاد کشورمان را قوی کنیم که بخش مهمی از مسئولیت انجام این کار بر عهده محققان و پژوهشگران حوزه و دانشگاه است که نسخه و راهکار متناسب با شرایط امروز را ارائه کنند.
رحمتی در ادامه گفت: نکته دیگر این است که باید در کشور، این فرهنگ کار و تلاش اقتصادی را تقویت کنیم و به دو عنصر اثرگذار در اقتصاد اسلامی توجه ویژه داشته باشیم؛ اول مفید و ارزش بودن کارآفرینی و ثروت‌آفرینی و دوم توزیع عادلانه آن ثروت با رویکرد عدالت‌محور و رفع محرومیت، و این مهم را ترویج کنیم که رشد اقتصادی یک ارزش اثرگذار در جامعه و نظام حکمرانی اسلامی است.
وی افزود: مسأله مهم این است که بتوانیم در نظام اسلامی ابتدا ثروت آفرینی کرده و سپس با استفاده از ابزارهای مناسب، توزیع عادلانه ثروت را در بین اقشار مختلف جامعه دنبال کنیم تا عدالت اجتماعی محقق شود.
رحمتی افزود: در شرایطی که دشمن به دنبال ناکارآمد جلوه دادن نظام در عرصه اقتصادی است، راهکار مقابله با این حربه این است که یک اقتصاد قوی داشته باشیم و نشان دهیم که ما می‌توانیم، همان‌طور که این توانمندی در بسیاری از عرصه‌های دفاع مقدس اثبات شد و جهانیان قدرت مردمی ما را دیدند و اکنون نیز در حوزه‌هایی مانند صنعت فضایی، صنعت نظامی و فناوری هسته‌ای این را اثبات کرده‌ایم و نتیجه‌اش را در معادلات بین‌المللی هم مشاهده می‌کنیم.
وی ادامه داد: اما متأسفانه در حوزه اقتصاد با گذشت چندین سال، هنوز حتی در تأمین برخی نیازهای اولیه زندگی مردم و امنیت غذایی کشور دچار التهاب هستیم، در حالی که اگر اقتصاد اسلامی مبتنی بر علم روز، آموزه‌های قرآن و عترت، تأکیدات امام راحل(قدس سره) و دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب مبنی بر خودکفایی و توجه به امر امنیت غذایی و استقلال اقتصادی را ملاک عمل قرار می‌دادیم، نتیجه‌اش شرایط فعلی کشور نبود و قطعاً با چنین مشکلاتی مواجه نبودیم.
رحمتی افزود: یک اقدام اساسی برای اصلاح وضعیت اقتصادی کشور که رهبر معظم انقلاب هم بر آن تأکید داشته‌اند، خنثی کردن تحریم‌ها به جای دور زدن آنهاست که این هدف تنها و تنها با داشتن یک اقتصاد قوی و با رویکرد دانش‌بنیانی محقق خواهد شد و می‌توانیم با اتکا به آن، عمده مشکلات اقتصاد، اشتغال و تولید را حل کنیم.
وی ادامه داد: بررسی برخی ناکامی‌ها در عرصه اقتصادی، نشان می‌دهد همواره مسأله نفوذ در کشور وجود داشته و پا به پای تلاش‌هایی که برای خودکفایی اقتصادی انجام شده، برخی همچنان قصد دارند مانع از قوی شدن اقتصاد ملی و رونق تولید شوند و این مسأله در بزنگاه‌هایی خودش را نشان داده و کشور را دچار چالش می‌کند.
قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی با ذکر مثالی ادامه داد: سرم دیالیز صفاقی که یک نیاز ضروری بیماران دیالیزی است، تا سالها یک کالای وارداتی از کشور آمریکا بود که به دلیل تحریم‌ها تأمین آن مشکل شد؛ اما چند جوان مؤمن و متخصص دانشگاهی، معتقد به مکتب و اندیشه حضرت امام و مقام معظم رهبری و باورمند به شعار «ما می‌توانیم»، پای کار آمدند و آستان قدس رضوی نیز از آنها حمایت کرد تا بتوانیم با تولید داخلی، این نیاز اساسی را برطرف کنیم و خوشبختانه با سختی و تلاش بسیار، امروز محصولی با کیفیت و قابل رقابت با نمونه خارجی در داخل تولید می‌شود و نیاز بیماران دیالیزی را رفع کرد.
وی ادامه داد: این اتفاق می‌تواند در همه عرصه‌های اقتصادی و برای تأمین سایر نیازهای ضروری کشور نیز رقم بخورد، اما مشکل ما این است که باور واقعی به این توانمندی نداریم و از ظرفیت دانش‌بنیان‌ها و جوانان دانشمند کمتر بهره می‌بریم، در حالی که هر جا باور کردیم و یا به دلیل تحریم تحت فشار جدی قرار گرفتیم، ثابت شد که ما می‌توانیم.
رحمتی بر اهمیت به‌روز و علمی بودن برنامه‌ها و اقدامات هم تأکید و تصریح کرد: امروز علم به شدت در حال رشد است و مقوله آینده‌پژوهی در اقتصاد، ضرورتی انکارناپذیر است.
وی افزود: به عنوان مثال، اقتصاد دیجیتال، جهان را به سرعت متحول کرده و باید مراقب باشیم دچار غفلت از این تحول بزرگ اقتصادی نشویم، بنابراین لازم است دانشگاه امام رضا(علیه السلام) و سایر مراکز علمی آستان قدس رضوی با محوریت آینده‌پژوهی اقتصاد، مطالعاتی دقیقی در این حوزه داشته باشند.
قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی در پایان با اشاره به شعار سال ۱۴۰۱ مبنی بر «تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین» خاطرنشان کرد: باور داشته باشیم که طبق فرمایشات رهبر معظم انقلاب، شرکت‌های دانش‌بنیان نقش مهمی برای حل مشکلات کشور در عرصه اقتصاد، اشتغال و تولید دارند و لازم است حمایت‌ها از آنها را تقویت کنیم.
وی افزود: ما در آستان قدس رضوی توجه جدی به این مسأله داریم و تولیت معزز آستان نیز تأکید داشته‌اند که دانش‌بنیان‌ها صرفاً نباید زینت‌المجالس باشند یا فقط کارهایشان نمایشگاهی و کتابخانه‌ای باشد، بلکه باید در عرصه اقدام و اجرا از توانشان استفاده کرد و آنها هم نسخه کاربردی ارائه نمایند.
رحمتی ادامه داد: دانش‌بنیان شدن فعالیت‌ها فقط با حرف زدن محقق نمی‌شود، بلکه ریسک، جسارت و اعتماد می‌خواهد که در آستان قدس رضوی این جسارت و اعتماد را تولیت محترم قبول دارند و با این پشتوانه، ما تمام قد در کنار شرکت‌های دانش‌بنیان خواهیم بود.
وی افزود: حل مسائل و مشکلات موجود در حرم مطهر رضوی و شرکت‌های زیرمجموعه بنیاد بهره‌وری موقوفات، بهبود کمی و کیفی تولیدات و همچنین خلق ارزش جدید برای این مجموعه بزرگ زیارتی و موقوفاتی، سه حوزه‌ای است که آماده‌ایم در آنها از پیشنهادات و راهکارهای شرکت‌های دانش‌بنیان استفاده کنیم و حمایت‌های لازم را در این زمینه خواهیم داشت.
قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی افزود: ما معتقدیم برای توسعه فرهنگ دانش‌بنیان در اقتصاد کشور هم، باید ارتقاء آگاهی مدیران، ایجاد انگیزه برای دانش‌بنیان شدن و همچنین تدوین سیاست‌های تشویقی و تنبیهی در کشور مد نظر باشد تا همه خود را موظف و مکلف به اقدام در این حوزه بدانند و از سوی دیگر با کسانی که سالهاست بر فعالیت‌های سنتی و غیرکارآمد اصرار دارند و تحول لازم را ایجاد نمی‌کنند، برخورد قانونی کرد و برای آنها تنبیهاتی مانند افزایش مالیات پرداختی را در نظر گرفت.
تقدیر از برگزیدگان کنگره بین‌المللی «اقتصاد، اشتغال، تولید در آیینه قرآن و عترت»
در پایان این مراسم از صاحبان مقالات برگزیده شامل وجیهه گلمکانی از دانشگاه تربیت مدرس، ناجیه حبیب شبر از تانزانیا، سید آصف کاظمی از افغانستان، عطاء طهرانچی از دانشگاه امام رضا(ع)، جواد جوان از دانشگاه قم و آزاده شرفی‌بدر از دانشگاه خوارزمی تقدیر شد.
انتهای پیام/