به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی؛ آیت‌الله محسن اراکی در نشست تخصصی بررسی سیره حکمرانی رهبر معظم انقلاب که با حضور نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، اندیشمندان و صاحب نظران این حوزه در خبرگزاری رسا برگزار شد،در رابطه با سیره حکمرانی رهبرمعظم انقلاب، ابراز داشت: این مباحث علمی و بحث سیره مقام معظم رهبری مهم و جدی و دارای مباحث گوناگون می باشد که رهبری توانسته در طول ۳۳ سال جامعه را با اصول انقلاب و جریانات و چالش ها همراه با اقتدار حفظ کنند، لذا یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر افق حکمرانی مقام معظم رهبری است که نیازمند بحث ها در دامنه های متعدد است.

وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین پدیده‌های عصر حاضر ما همین سیره حکومتی یا سیره حکمرانی رهبر معظم انقلاب باشد، یک مطلب کاملا علمی که نیازمند به بحث‌ها و تحقیقات بسیار علمی گوناگون و دامنه‌داری دارد. به همین جهت ما نمی‌توانیم در این جلسه کوتاه بحث جامعی را بیان کنیم که احتیاج به فرصت بسیار طولانی دارد که نمی‌توان حق مطلب را ادا کرد.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در ادامه در تعریف سیره حکمرانی خاطرنشان ساخت: یک نظریه و فقه حکمرانی داریم که محتوای آن در فقه تدوین می شود، ولی ما می گوییم فراتر از فقه نظریه حکمرانی است که همچون سیره حکمرانی رسول اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) می‌باشد.

استاد حوزه علمیه در بیان تفاوت حکمرانی حضرت علی (علیه السلام) و رسول اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) ابراز داشت: در سیره حکومتی حضرت علی (علیه السلام) پا جای پای رسول اکرم می گذاشتند، اما در مسئله مالکیت خصوصی زمین، رسول اکرم اِقطاع می کردند، ولی حضرت علی منع از اقطاع کردند و امام حسن(ع) در صحبت هایشان بعد از شهادت حضرت، یکی از خصوصیات بارز امیرالمومنین را منع از اقطاع دانستند، باید توجه داشت که هر دو سیره از یک منبع فقهی مطرح شده است، فقه همان فقه است و اصول نظریه و شیوه اجرا در زمان رسول اکرم(ص) به یک شیوه ولی در زمان حضرت علی(ع) به شیوه دیگر. در زمان رسول اکرم(ص) چون مردم فقیر بودند و فقر بر جامعه اسلامی حاکم بود ضرورت این را حکم می کرد ، اما بعد از تشکیل حکومت اسلامی و فتوحات و رونق بخشی در زمان حضرت علی (علیه السلام) شکل گرفت و اقطاع منع شد.

وی در ادامه گفت: این اختلاف ممکن است در سیره امام (ره) و مقام معظم رهبری نیز شکل گرفته باشد، لذا در این صورت چار چوب سیره حکمرانی مشخص می شود و شیوه اجرایی منابع فقهی ممکن است مطابق با نیاز روز متفاوت باشد این سیره مربوط به حوزه اختیارات حاکمیتی است و شیوه کلیات احکام فقهی است.

آیت‌الله اراکی گفت: اگر می خواهیم در رابطه با سیره رهبری بحث کنیم باید در چهار عرصه مهم مدیریت، سیاست، اقتصاد و فرهنگ بررسی کنیم.

وی با اشاره به سیره رهبری در عرصه مدیریت خاطرنشان ساخت: در عرصه مدیریت رهبری به شیوه حکمرانی می‌توانیم به ۵ فراز از اشاره کنیم، اول قانون گرایی که در عرصه مدیریت تلاش کردند همه تصمیماتی که می گیرند در چارچوب قانون مدوّن انجام پذیرید و خیلی از کسانی که در این مدت انتظار داشتند رهبری فراتر از قانون مدون دخالت کنند همچون جریان انتخابات و انتصابات، سیاست کلی رهبری این بود که هرکدام کار خود را انجام دهند، اما توجه به سیاست کلی با تذکر و راهبری مطرح بود و همواره تلاش کردند خود نهادها مسئولیت های خود را بدوش بگیرند.

عضو خبرگان رهبری، تصریح کرد: مدیریت مبتنی بر ساختارهای قانونی امری مهم است و مقام معظم از لحاظ فقهی اختیارات فراتری دارند، چرا که ایشان رهبر و ولی فقیه هستند و می توانند در امور مملکت دخالت کنند و اشکال شرعی ندارد و اینکه این سیره حکمرانی که ساختارها در چارچوب قانونی خود انجام وظیفه کنند برای رهبری امری مهم است.

وی در بیان مردم گرایی رهبری در عرصه حکمرانی خاطرنشان ساخت: باید در مدیریت کشور به نحوی عمل کنیم که رضایت عمومی مردم تامین شود و تلاش کنیم به مردم فرصت مشارکت به حد ممکن بدهیم چه از طریق انتخابات یا نهاد های مشارکتی تا از لحاظ ساختارهای قانونی شکل بگیرد، لذا اصل اساسی مدیریت این است که مردم با مسئولین فاصله نداشته باشند و ارتباط آنان با مردم کم نشود. زمانی بود که مقام معظم رهبری این عدم ارتباط را می دیدند و در این امر سفرهایی را به دیگر نقاط کشور داشتند.

آیت‌الله اراکی، گفت: مدیریت بر اساس ایمان و تقوا تخصص و نشاط و نظارت مسئله مهمی است که رهبری در تحقق این امر تشویق می کنند لذا مدیریت کشوری باید بر این چهار پایه شکل بگیرد و مدیر باید در میدان حضور داشته باشد و این چهار عنصر باید همزمان باشد.

وی در بیان سلامتی ساختار اداری ابراز داشت: ممکن است ساختار یا افراد حاضر در این ساختار مشکل داشته باشند و توجه به سلامتی این دو امر از مهمترین محورهای مدیریتی مقام معظم رهبری بوده و همیشه مورد تاکید ایشان است.

آیت‌الله اراکی در بیان محور سیره حکمرانی مقام معظم در عرصه سیاست، گفت: در سیره رهبری، سیاست داخلی کشور شامل چند اصل می شود که در گام اول مدارا کردن در عرصه های مختلف که از شیوه های انبیا و از اصول انبیا الهی بود و مسئله وحدت جامعه و تنش زدایی که رهبری در این راستا حکیمانه عمل کردند و یکی از جلوه های آن توجه به مقوله اهل سنت می باشد که آمریکا و اسرائیل و انگلیس در صدد برافروختن آتش فتنه شیعه و سنی هستند و هدف اصلی این ها زمینه سازی و تحریک سازی مذاهب اسلامی است با وجود این که هدف اصلی این ها ایران است با سیره و نگاه رهبری این چالش متوجه ایران نشده است.

وی در ادامه گفت: در سیاست خارجی سه اصل عزت، حکمت و مصلحت در سیره مقام معظم رهبری حاکم می باشد.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه در ادامه ضمن توجه بر اثر فرهنگ،خاطر نشان ساخت: در عرصه فرهنگ خیلی مشکل داریم چون جنگ بسیج سراسری در تهاجم فرهنگی در مبانی فرهنگی بوجود آمده است که این امر از اول بود، اما بعد از پایان جنگ تحمیلی تبدیل به بسیج عمومی با سرمایه گذاری عظیم که بیشترین کار را در جهت رسوب فرهنگ ملی شکل می دهند و در این راستا کشورهایی همچون انگلیس و اسرائیل در رابطه با بخش های اصلی تشکیل دهنده فرهنگی دینی و تشیع، هزاران پروژه تحقیقاتی انجام داده اند.

آیت‌الله اراکی تاکید کرد: کشورهای غربی همچون انگلیس درباره پیاده‌روی اربعین حسینی آن قدر کتاب و مقاله نوشته اند که ما یک ۱۰۰ آن را هم ننوشته ایم و آنها به سبب این مطالعات و مطالب هجوم آورده اند.

وی توجه مقام معظم رهبری به مقوله فرهنگ را جدی خواند و تصریح کرد: اولین کسی که در جهان اسلام شبیخون فرهنگی را مطرح کردند رهبری بودند از همان زمان فعالان فرهنگی را دعوت کردند و درخواست تقابل و هجوم در عرصه ضد فرهنگی کردند، ولی متاسفانه نهادهای فرهنگی کوتاهی کردند و این قصور و تقصیر است. لذا جهاد تبیین عرصه بسیار بزرگی در عرصه چالش های فرهنگی است، تنها جهاد سخن شعر و ادبیات نیست، بلکه باید بصورت جد، وارد شد.

عضو خبرگان رهبری، خاطر نشان ساخت: یکی از محورهای مهم رهبری استفاده از ابزارهای فرهنگی نوین می باشد، چرا که امروز دشمن با استفاده از ابزارهای نوین می‌جنگد.

آیت‌الله اراکی، تاکید کرد: اولین کسی که استفاده از ابزار رسانه و نوین تاکید داشتند رهبری بودند، اما همراهی نهادهای فرهنگی در چهار چوب سیره رهبری نزدیک به صفر بوده است، حتی در صداوسیما و حوزه های علمیه و دیگر نهادهای فرهنگی لذا به همین جهت چیز زیادی نتوانستیم پیش ببریم.

فصول چهار گانه هندسه حکمرانی اسلامی

آیت‌الله عباس کعبی ضمن تقدیر از راه اندازی نشست تخصصی سیره حکومتی رهبر معظم انقلاب و اختصاص بخش مهم این موضوع در این خبرگزاری، ابراز داشت: بحث حکمرانی در حوزه علمیه، مدیریت و خط و مشی‌گذاری عمومی در امر سیاسی بر اساس نظریه های گوناگون مورد توجه است.

وی در ادامه تصریح کرد: در سیره حکمرانی رهبر معظم انقلاب، اهداف، وظایف و خط مشی های عمومی بر گرفته از اسلام ناب و آموزه های اهل بیت (علیهم السلام) است و اجرا سازی آن در دولت اسلامی با هدایت ولی فقیه می باشد که هندسه حکمرانی اسلامی را شامل می شود.

عضو خبرگان رهبری در رابطه با هندسه حکمرانی, گفت: هندسه حکمرانی در چهار فصل ارتباط با خدا ـ مدیریت منابع مالی ( تحقق عدالت اجتماعی) ـ ترویج و تحکیم ارزش ها و مبارزه با فساد و تباهی است که طبعا سازکارهای مدیریتی وظایف نظام اسلامی در حکمرانی ولایت فقیه مهم است.

وی در ادامه ابراز داشت: نیاز است به وظایف دولت اسلامی توجه کنیم که شامل فعال سازی امت در کنار دولت ها که ملت و امت باید در کنار یکدیگر فعال شوند و با تمام وظایف وارد صحنه گردند و گرنه وظایف حکمرانی دینی تنها با سازوکار های دولتی محقق نخواهد شد.

عضو جامعه مدرسین تصریح کرد: ملت باید در عرصه های همچون فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، امنیتی و عرصه دفاعی و سلامت و همه عرصه ها کلان ورود کند.

وی در ادامه ضمن بیان تفاوت حکومت اسلامی با دموکراسی لیبرال ابراز داشت: تفاوت حکومت اسلامی در این امر است که جایگاه مردم در نظام های دموکراسی لیبرال بعداز انتخابات تمام می شود و دیگر نمی تواند در سطح کلان جامعه نقش ایفا کند، اما در حکومت اسلامی مردم باید فعالیت های خود را بعداز انتخابات درعرصه حکومت اسلامی ادامه دهند. لذا معمولا اقبال به انتخابات در نظام های دموکراسی رو به افول است تا جایی که دولت ها در صدد اجباری سازی حضور در انتخابات هستند.

عضو جامعه مدرسین همگام بودن با دولت در حکومت اسلامی و مردمی سازی دولت را رسالت اصلی مردم در حکمرانی ولایت فقیه دانست و ابراز داشت: یکی از تفاوت های مهم سازوکارهای نظام مدیریتی در فعال سازی مردم در ساخت ایمان، تقوا و تولید عمل صالح است تا ملت در برخورد با ناهنجاری های اجتماعی سیاسی و.. فعال باشند.

وی ادامه داد: توانمند سازی اقشار آسیب‌ پذیر در مبارزه با فقر و محرومیت و کمک به محرومین و مستضعفین در حکمرانی اسلامی امری مهم و ضروری است.

آیت‌الله کعبی با بیان این که مردم در عرصه فرهنگ مهمترین نقش را با محوریت مساجد می توانند محقق کنند، تصریح کرد: در عرصه آسیب های اجتماعی و توانمند سازی در عرصه ساخت امنیت مردم امنیت ساز خواهند بود همانطور که در بحث سلامت و بهداشت شاهد حضور گروه های جهادی بودیم.

وی در ادامه بیان ویژگی ها در بحث ساختار دیگر دولت ها، خاطرنشان ساخت: در نظام های دیگر ساختارهای حکومتی بزرگ هستند و همواره ساختار سازی می‌کنند، اما در نظام ولایی و اسلامی کوچک سازی ساختارها اصل مهمی است که در این نتیجه کارهای بزرگی صورت می پذیرد.

عضو خبرگان رهبری تصریح کرد: هدایت و نظارت کلان ارزشی و فقهی برای حفظ سلامت دستگاه های گوناگون نظام از جمله دیگر کارهای ولایت فقیه در عرصه حکمرانی می باشد.

وی سازماندهی و شبکه سازی ملی مردم را امر مهم و مورد تاکید مقام معظم رهبری دانست و یادآور شد: شبکه سازی ملی که یکی از آنها، بسیج مردمی می‌باشد، باید در عرصه حکمرانی مورد توجه باشد و در این امر رهبری از اقدام به موقع و تفکر بسیجی تاکیدات بسیاری داشتند،لذا با پیشگامی به موقع حضور مردم در صحنه و ایجاد پل بین خانواده، مدرسه، مسجد و بسیج همه موانع اجتماعی حل خواهد شد.

آیت‌الله کعبی یکی از پیش نیازهای فعالیت علمی را تخصص دانست و عنوان کرد: مدیریت علمی عرصه را برای مدیریت تخصصی فراهم میکند همچون قضیه اسفناک متروپل که برای این ساختمان کار علمی و مهندسی صورت نگرفته بود، لذا مدیریت علمی جزو اصول مدیریت فقهی است که دارای الزاماتی در تعهد، تخصص و منابع انسانی است.

وی با بیان این که امام راحل حکومت دینی را طراحی و تثبیت کردند، ابراز داشت: رهبر معظم انقلاب با تاکید و تداوم سیره حکومتی امام راحل طراحی تمدن اسلامی را برپایه سیره حکومتی خود به همراه داشته اند که ارمغان این سیره حکومتی تمدن نوین اسلامی است که با برخورداری با فکر فاخر رهبر معظم از نظریه تمدنی در حکمرانی دوگانه هایی همچون علم و ایمان عقلانیت و معنویت و... را در کنارهم جمع کرده اند.

عضو جامعه مدرسین تصریح کرد: حکمرانی تمدن نوین اسلامی دوگانه های بسیاری را شامل می شود که خلاصه آن، تدین و تمدن است که باهم جمع می‌شود و اینها بر گرفته از سیره رهبری و افق های بلند ایشان در تحقق تمدن نوین اسلامی است.

وی پرچمداری در پیشرفت علم و رشد فناوری را مرهون نگاه مقام معظم رهبری نسبت به این امر دانست و عنوان کرد: رهبری در حکمرانی نظام اسلامی پرچم رشد و علم و فناوری را به دست گرفتند و بر آن تاکید داشتند و برهمین اساس، مدیریت فقهی و مدیریت مبتنی بر تقوا اخلاق و فقه علم و پیشرفت علمی برجسته شد.

آیت‌الله کعبی، گفت: تاکید رهبری بر تاسیس پارک علم و فناوری، شکل گیری بنیاد نخبگان و سلول های بنیادین و توسعه کمی و کیفی آموزش و پرورش و دانشگاهها، نشان از مدیریت رهبری در عرصه علم و دانش است.

وی گفت: حماسه دفاع از حریم اهل بیت علیهم السلام شاهد تربیت شدگان نسل بعداز انقلاب به دست مقام معظم رهبری همچون شهید حججی بود که پیوند دهنده نسل ها است.

عضو جامعه مدرسین با بیان این که مقاومت در مقابل سلطه، موجب اقتدار و شکل گیری اهداف نظام اسلامی می شود، خاطرنشان ساخت: یکی از جلوه های حکمرانی رهبری بعد از جنگ ۸ ساله بگونه ای مدیریت کردند که اقتدار و عزت جامعه حفظ و کشور را از جنگ ها و چالش های بسیاری که در طول این چند سال متوجه بود نجات دادند.

عضو خبرگان رهبری گفت: سیاست های کلی نظام که رهبری ابلاغ و تکلیف کردند در عرصه خط‌مشی‌گذاری عمومی در علم و مدیریت دولتی هم از لحاظ روش مدیریتی و اقتضائات اجرایی، امری بی‌نظیر است که مدیران نظام اسلامی باید یاد بگیرند و مبانی فکری رهبری تبیین و عملیاتی شود و در تدوین خط مش گذاری های عمومی جامعه این امر مهم مبنا باشند.

وی در ادامه با بیان توجه به سیره حکمرانی مقام معظم رهبری تصریح کرد: سیره مقام معظم رهبری در حکمرانی نظام اسلامی باید تبدیل به یک رشته تحصیلی در نظام اسلامی شود، چرا که تداوم و مدیریت انقلاب بی نظیر بوده لذا کارآمدی نظام قابل تدریس است.

وی در پایان تاکید کرد: فقه نظام و فقه حکومت یکی از الزامات حوزه انقلابی است که باید بصورت مطالب درسی در سطح های تحصیلی حوزه علمیه تدریس شود لذا اندیشمندانی داریم که می‌توانند در این راستا نظریه پردازی کنند.

انتهای پیام/