چاپ صفحه

در دنیای معاصر با توجه به افول تمدن غربی، سرمایه‌گذاری در توسعه و گسترش مسائل اجتماعی با رویکرد فقه اجتماعی برای ترسیم مدل‌های مورد احتیاج جوامع اسلامی، ضرورت دوچندان دارد. با گسترش علم و توسعه فناوری و تولید مسائل نو پیدای اجتماعی، ضروری است این مسائل با فقه جواهری مورد بررسی فقهی و اجتهادی قرار گیرد.فقه اجتماعی شاخه‌ای از فقه است که به بررسی مسائل اجتماعی با رویکرد اجتماعی می‌پردازد و موضوع آن، جامعه است؛ به خلاف فقه فردی که موضوع آن، فرد مکلّف است. لازم است در حوزه‌های مختلف از قبیل خانواده، شهر سازی، معماری، فرهنگ، هنر، ارتباطات اجتماعی و ... که با نگاه اجتماعی و فقهی به مسائل این حوزه‌ها نگریسته شود ومسائل آن مورد بررسی اجتهادی قرار گیرد. گزارشی از محتوای کتاب کتاب «ظرفیت‌های فقهی اصولی در تدوین و توسعه فقه اجتماعی» با یک نگاه درجه دو، به ظرفیت‌های فقهی اصولی در تدوین و توسعه فقه اجتماعی پرداخته و موضوعاتی را برای انتخاب پایان‌نامه و رساله‌های دکتری، پیش‌روی فرهیختگان و علاقه‌مندان به این رشته، مخصوصا دانشجویان رشته فقه و حقوق و نیز طلاب و فضلای حوزه علمیه قرار داده است. این کتاب دارای 4 فصل است که در فصل اول، بعد از بیان کلیات، به بررسی مفهوم فقه اجتماعی وروش اجتهادی فقه اجتماعی و بیان نظرات فقهی اجتماعی برخی از فقها اشاره شده است. در فصل دوم کتاب به منبع‌واره‌ها و ابزارهای کشف حکم پرداخته شده و به ابزارهای عام نظیر عرف و سیره عقلا پرداخته و در ابزارهای خاص، به بررسی مذاق شریعت، ظن در موضوعات و مقاصد شریعت اشاره شده است. در فصل سوم کتاب، به بیان ظرفیت‌ها بر اساس منابع فقهی پرداخته و به ظرفیت آیات و روایات، عقل و قواعد فقهی به عنوان منابع فقه اجتماعی اشاره شده است. در فصل چهارم کتاب، ظرفیت‌های فقهی و فرا فقهی بیان شده و به مباحثی نظیر فضای صدور، تجمیع ظنون وخطابات قانونیه به عنوان ظرفیت‌های فقهی و مباحثی نظیر فهم اجتماعی از نص، زمان و مکان، مصلحت و نگاه سیستمی به فقه به عنوان مباحث فرا فقهی اشاره شده است. از جمله نوآوری های این اثر بیان روش شناسی در فقه اجتماعی و نیز صورت بندی در رابطه با آیات و روایات فقه اجتماعی است.