نگاهی به روایات حجاب/ دلیل اختلاف فتوای فقها درباره میزان حجاب اسلامی چیست؟

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح_اندیشه، حجت‌الاسلام والمسلمین امیر مهاجرمیلانی، استاد حوزه و دانشگاه در درس گفتار «بررسی ادله حجاب در روایات» روایات مساله حجاب را مورد بررسی قرار داد.

وی گفت: در روایت صحیحه علی بن سوید بیان شده، شخصی از حضرت سوال می‌پرسد که مبتلابه نگاه به زنان زیبا رو است و اعجاب او برانگیخته می‌شود. حضرت بیان می‌کنند که ایرادی ندارد وقتی از صدق نیت شما خداوند مطلع است و باید مراقب باشید که به زنا منجر نشود که هلاکت دین و نابودی برکت است.

حجت‌الاسلام والمسلمین مهاجرمیلانی تأکید کرد: درباره این روایت نظر برخی فقها بیان شد. استفتایی از سید محسن حکیم کردند در اینباره که سفر به بغداد و بازار منجر به نگاه به زنان و برانگیختن شهوت می‌شود وظیفه چیست؟ پاسخ دادن اگر قصد رفتن به بغداد از اول برای تحریک شهوت نباشد ایرادی ندارد.

وی افزود: برای فهم صحیح این روایت معنا مبتلابه باید در روایات دیگر بررسی شود. این نتیجه حاصل خواهد شد که این واژه متضمن نوعی اشتیاق است که شخص توانایی کنترل ندارد و در این بافت است. در روایت مذکور هم شخص دلداده و شیفته زن زیبارو شده است و در این صورت که مرد خواستگاری زن بخواهد برود ایرادی ندارد، و الا اگر با قصد شهوت نگاه کند اجماعاً جایز نیست.

این استاد حوزه تصریح کرد: این نگاه در روایت مذکور متعارف نیست که جایز دانستن آن نتیجه بدهد، پس پوشش آن هم لازم نیست. در این روایت محدوده خاصی هم بیان نشده است و با قرینه سایر روایات منحصر در وجه و کفین می‌شود. لذا محقق خویی از این جهت هم مفاد روایت را قابل التزام نمی‌داند.

وی ادامه داد: نکته قابل توجه این است که محقق سیستانی معتقد است روایات اهل‌بیت(ع) دو دسته هستند؛ ۱ – تعلیمی که در آن‌ها استناد به قرائن منفصله ایرادی ندارد و ۲- فتوایی که بیان وظیفه شرعی است و تمسک به قرائن منفصله صحیح نیست.

حجت‌الاسلام والمسلمین مهاجرمیلانی عنوان کرد: در روایت مذکور هم از وظیفه شرعی سوال شده است. نکته شیخ انصاری مبنی بر تفکیک قصد و علم هم مهم است. اگر می‌داند شهوت انگیخته می‌شود ولی قصد ندارد ایرادی نیست.

وی اضافه کرد: روایت دیگری است که مورد غفلت اکثر فقهاست که شخصی از حضرت سوال کرده است کنیزی زیبارو را می‌بیند و شیفته او شده است. حضرت فرمود خود را در معرض دید او قرار بده و از خدا طلب فضل و کرمش را داشته باش. البته این روایت مخصوص کنیز است و به راحتی نمی‌شود به زنان حره نیز تعمیم داد ولی مذاق شارع را می‌شود با این روایات فهمید.

استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: در روایت دیگری سوال شده است که زنی که حلال نیست چه مقدار می‌توان به او نگاه کرد؟ فرمودند وجه و کفین و موضع سواک همان جای النگوست.

وی تصریح کرد: محقق داماد نظرش این است که مراد از لاتحلُّ له، زنان نامحرم است در حالی که محقق خویی معتقد است مراد زنانی است که حلال نیست با آنان ازدواج کرد. یعنی محارم انسان و این خیلی بعید است چون در مورد محارم مقادیر بیشتری را هم فقها برای دیدن جایز دانستند. البته سند روایت هم قابل دفاع نیست. فقها به این روایت فتوا نداند.

حجت‌الاسلام والمسلمین مهاجرمیلانی تأکید کرد: نکته قابل توجه این است فتوا ندادن‌ها در کانتکس سنت اسلامی و تمدن اسلامی است و این اعراض‌ها مدرکی است و تحت تاثیر نگرش خاص و نصوص خاص ساری و جاری حاکم بر تمدن اسلامی است که منجر می‌شود فقها فتوا ندهند.

وی ادامه داد: در روایت دیگری که از امام سوال شده از حکم دیدن موهای خواهر زن که فرمود جایز نیست، استفاده شده وقتی از صورت سوال نشده است یعنی این‌که جواز صورت بدیهی دانسته شده و مورد سوال نبوده است.

استاد حوزه گفت: روایت دیگری هم هست که در مورد زنی که با افرادی به سفر رفته و در سفر فوت کرده و محرمی ندارد از امام پرسیدند که غسل او چگونه است، در حالی که لباس دارد آیا از روی لباس غسل دهند؟ در پاسخ فرمودند کفین را غسل دهند.

وی افزود: محقق نراقی استفاده کرده است از این روایات ضمن اجماع مرکب اگر نگاه به دست جایز است نگاه به صورت هم جایز است و اجماع دیگری هم باید باشد که اگر در حال مرگ جایز است در حال حیات هم جایز است.

حجت‌الاسلام والمسلمین مهاجرمیلانی خاطرنشان کرد: نکته قابل توجه دیگر شستن دست‌ها را که حضرت فرمودند معلوم نیست از روی لباس منظور هست یا بدون ثیاب تا مستلزم جواز نظر باشد و دلیلی برای اجماع دوم نیست.

انتهای پیام/

https://ihkn.ir/?p=22574