به گزارش خبرنگار پایگاه خبری - تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی به نقل از مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، ، دکتر سید احمد فاضل زاده رئیس مؤسسه ISC گفت: رتبهبندی شانگهای یکی از معتبرترین رتبهبندی های جهانی است که نتایج آن توسط دانشگاه شانگهای ژیائوتنگ منتشر میشود. این رتبه بندی برای اولین بار در سال ۲۰۰۳، در سطح بینالمللی منتشر شد و از آن سال به بعد بهطور سالانه به روز میشود.
فاضل زاده اظهار داشت: در رتبه بندی منتشر شده در سال 2023 شانگهای، 1000 دانشگاه برتر جهان رتبه بندی شده اند که دانشگاههای هاروارد و استنفورد و موسسه MIT از ایالات متحده به ترتیب رتبههای اول تا سوم را از آن خود کرده اند.
وضعیت دانشگاههای ایران در رتبه بندی شانگهای2023
وی گفت: در این بین تعداد 10 دانشگاه نیز از ایران حضور یافته اند.
لازم به ذکر است حضور دانشگاه های ایران در این نظام رتبه بندی اولین بار با یک دانشگاه (دانشگاه تهران) در سال 2014 بوده است.
در رتبه بندی سال 2023 دانشگاه تهران توانست با کسب رتبه در بازه 500-401 در جمع 500 دانشگاه برتر دنیا قرار گیرد و رتبه اول دانشگاه های ایران را از آن خود کند.
رئیس ISC در ادامه گفت: دانشگاه علوم پزشکی تهران در بازه رتبهای 600-501 و دانشگاه صنعتی امیرکبیر در بازه رتبهای 700-601 به ترتیب رتبه دوم و سوم ایران را کسب کردهاند. رتبه سایر دانشگاه ها در جدول زیر قابل مشاهده است.
جایگاه دانشگاه های ایران در نظام رتبه بندی شانگهای 2023 | |||
ردیف | نام دانشگاه | 2023 | 2022 |
1 | دانشگاه تهران | 401-500 | 301-400 |
2 | دانشگاه علوم پزشکی تهران | 501-600 | 401-500 |
3 | دانشگاه صنعتی امیرکبیر | 601-700 | 601-700 |
4 | دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی | 701-800 | 701-800 |
5 | دانشگاه صنعتی شریف | 601-700 | |
6 | دانشگاه تربیت مدرس | 501-600 | |
7 | دانشگاه فردوسی مشهد | 901-1000 | 901-1000 |
8 | دانشگاه علم و صنعت ایران | 801-900 | |
9 | دانشگاه علوم پزشکی شیراز | - | |
10 | دانشگاه تبریز | 901-1000 |
وضعیت دانشگاه های کشورهای اسلامی در رتبه بندی شانگهای
رئیس ISC گفت: در رتبه بندی جهانی شانگهای سال 2023، تعداد 11 کشور اسلامی حضور دارند. عربستان، جمهوری اسلامی ایران، ترکیه، مصر و پاکستان به ترتیب با 12، 10، 8، 7 و 6 دانشگاه بیشترین تعداد دانشگاه را داشته اند. تعداد دانشگاه های بقیه کشورهای اسلامی در نمودار زیر قابل مشاهده است.
وی ادامه داد: به لحاظ بهترین رتبه، کشور عربستان سعودی با رتبهی 150-101 در رتبه اول، مصر با رتبه 301-400 در رتبه دوم و جمهوری اسلامی ایران، ترکیه و مالزی با رتبه 500-401 به صورت مشترک در رتبه سوم قرار گرفتند.
عملکرد دانشگاههای کشورهای اسلامی در رتبه بندی شانگهای 2022 | |||
نام دانشگاه | بهترین رتبه | تعداد دانشگاه | نام کشور |
King Saud University | 101-150 | 12 | عربستان سعودی |
University of Tehran | 401-500 | 10 | جمهوری اسلامی ایران |
Istanbul University | 401-500 | 8 | ترکیه |
Cairo University | 301-400 | 7 | مصر |
COMSATS University Islamabad | 501-600 | 6 | پاکستان |
University of Malaya | 401-500 | 5 | مالزی |
Khalifa University | 701-800 | 3 | امارات متحده عربی |
University of Jordan | 801-900 | 1 | اردن |
American University of Beirut | 701-800 | 1 | لبنان |
Qatar University | 501-600 | 1 | قطر |
University of Sfax | 901-1000 | 1 | تونس |
رئیس مؤسسه ISC گفت: در رتبه بندی شانگهای، دانشگاههایی مورد ارزیابی و رتبهبندی قرار میگیرند که دارای برندگان جایزه نوبل، برندگان مدال فیلدز ، محققان پراستناد و یا مقالات منتشر شده در نشریات نیچر و ساینس باشند. علاوه بر این، دانشگاههایی که تعداد قابل قبولی از مقالات نمایه شده در نمایه استنادی توسعه یافته علوم[1] و نمایه استنادی علوم اجتماعی[2] داشته باشند را نیز شامل می شوند. در مجموع بیش از 2500 دانشگاه در واقع رتبه بندی شده اند و 1000 دانشگاه برتر منتشر شده است.
وی ادامه داد: شانگهای یکی از نظامهای معتبر رتبهبندی در سطح بین المللی است. کیفیت آموزش، کیفیت اعضای هیئت علمی، برونداد پژوهشی و عملکرد سرانه، چهار معیار به کار برده شده در نظام رتبه بندی شانگهای است که توسط شش شاخص ارزیابی میشوند. این 6 شاخص عبارتند از: تعداد فارغ التحصیلان برنده جایزه نوبل یا مدال فیلدز ، تعداد اعضای هیئت علمی برنده جایزه نوبل یا فیلدز مدال، تعداد محققان پراستناد، تعداد مقالات منتشر شده در نشریات نیچر و ساینس، تعداد مقالات نمایه شده در نمایهنامههای توسعه یافته علوم و علوم اجتماعی و عملکرد دانشگاهی با توجه به اندازه سازمان.
فاضل زاده گفت: منابع گردآوری داده در این رتبه بندی شامل وب سایتهای جوایز نوبل، مدال فیلدز، پایگاه های اطلاعاتی و اطلاعات آماری دولتی است. اطلاعات پژوهشی دانشگاه ها نیز از پایگاه استنادی WOS استخراج می شود.
[1] Science Citation Index-Expanded (SCIE)
[2] Social Science Citation Index (SSCI)
وزن | شاخص ها | معیار |
10% | فارغالتحصیلان برنده جایزه نوبل و مدال فیلدز | کیفیت آموزش |
20% | اعضای هیأت علمی برنده جایزه نوبل و مدال فیلدز | کیفیت اعضای هیأت علمی |
20% | پژوهشگران پراستناد | |
20% | مقالات منتشر شده در مجلات ساینس و نیچر | برونداد پژوهشی |
20% | مقالات نمایه شده در نمایه استنادی علوم و نمایه استنادی علوم اجتماعی | |
۱۰% | سرانه عملکرد علمی هر دانشگاه | عملکرد سرانه |