به گزارش خبرنگار پایگاه خبری - تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی به نقل از خبرگزاری حوزه، آیت‌الله اراکی، ۲۴مرداد در دوره جامع آموزشی ویژه مبلغان اربعین ۱۴۰۲ که در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد، به بررسی ویژگی‌های تمدنی اربعین پرداخت و گفت: پدیده بی‌نظیر اجتماعی اربعین، پدیده مغفول مانده‌ای از سوی صاحب‌نظران مدعی جامعه‌شناسی است. وی افزود: اینکه میلیون‌ها انسان از همه نقاط دنیا با رنگ‌ها و زبان‌ها و فرهنگ‌های متعدد، حتی دین و مذاهب متعدد، در اربعین حسینی این شور و نوا را پیدا می‌کنند و دور نام حسین(ع) جمع می‌شوند، آن هم با این روح و حماسه و شور و یک‌دلی و یک‌جهتی، به سمت واحد حرکت می‌کنند، یک پدیده خاص و الهی است. عضو خبرگان رهبری عنوان کرد: در اربعین همگان احساس وحدت و برداشت مرزها بین خود می‌کنند. این مسائل یکی از مهمترین سوژه‌های مباحث علم‌الاجتماع است. حوزه علمیه باید با همین نگاه و همین زاویه، به بررسی همین پدیده اجتماعی بپردازد. وی گفت: تمدن‌های بزرگ، از چند ویژگی خاص برخوردار هستند. این ویژگی‌ها در تمدن اسلامی به‌شکل برتر وجود دارد و این حرکت جدید و نوپایی است که به این شکل می‌بینیم. این استاد حوزه علمیه قم، با اشاره به ویژگی‌های ممتازکننده اربعین نسبت به نظامات تمدنی در جهان، عنوان کرد: ویژگی اول اربعین این است که همگان را دور یک هدف واحد جمع کند. اینکه یک هدف عالی بتواند انسان‌های متفاوت را با دیدگاه، جغرافیا و فرهنگ متفاوت دور یک منبع جمع کند، مسئله ساده‌ای نیست. آیت‌الله اراکی بیان کرد: هر تمدنی ویژگی گردآوری انسان‌ها حول یک محور را دارد تا بتواند، جامعه‌ساز باشد؛ ولی باید در این زمینه به نکاتی نیز تأمل داشته باشیم. در نگاه اسلامی ما امام را نماد تمدن اسلامی می‌دانیم که می‌تواند انسان را گرد تقوا دور هم جمع کند. آنچه انسان‌ها را به‌هم پیوند می‌دهد و از انسان‌های پراکنده، یک جامعه یک‌دست می‌سازد، تقواست. خداپروایی و ارزش‌های متعالی، انسان را پرورش می‌دهد. وی گفت: وقتی دو انسان با هم پیوند می‌خورند، می‌گویند که با پیوند تقوا به‌هم پیوسته‌ایم و آنچه ما را یکی می‌کند، اطاعت از امر خداست. در تمدن غربی آنچه انسان را گردهم جمع می‌کند، لذت حیوانی است که در قرآن کریم هم، به آن اشاره شده است. زنی که تمدن غرب پرورش می‌دهد، زن آلوده‌دامنی است که جز هوای نفس و لذت‌های پست نیم تنه انسانی، چیزی برای او مطرح نیست. کاملاً عکس آن چیزی که در تمدن اسلامی مطرح است. عضو مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: در تمدن اسلامی هر انسانی برای دیگران زندگی می‌کند و برای اینکه دیگران زنده بمانند، زندگی خود را فدا می‌کند. زن جامعه اسلامی، زن فداکار و ایثارگر است؛ یعنی زنی است که حضرت زینب(س) الگوی اوست. اینکه در عرف شیعی ما، این همه به حضرت عباس(ع) توجه شده و می‌شود و حضرت امام صادق(ع) در مقابل ضریح ایشان این‌چنین تعبیراتی را به‌کار می‌برند و آن زیارت‌نامه عالی را بیان می‌کنند، نشان‌دهنده همین مسئله است. ای کاش حضرت عباس را از دریچه این زیارت‌نامه نگاه کنیم. عضو شورای‌عالی حوزه‌های علمیه افزود: دومین ویژگی این نگاه تمدنی که حضرت عباس(ع) از مهمترین قله‌های آن است، مسئله تسلیم است. صحرای عاشورا نمایشگاه تسلیم در برابر امر خداست. تمدن اسلامی نیز، تمدن تسلیم در مقابل تمدن خداست. این انسان‌ها دور هم جمع می‌شوند و آنچه انسان‌ها را دور هم جمع می‌کند، مسئله تقواست. عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، گفت: ویژگی مهم حضرت عباس(ع) این است که ایشان کاملا در مکتب امام علی(ع) رشد یافته است. حضرت عباس(ع) ساخت کارخانه انسان‌سازی علوی است. این قدرت مکتب علوی، انسان‌هایی می‌سازد که نظیر ندارند. این استاد حوزه علمیه قم اظهار کرد: ویژگی چهارم، عنصر مقاومت و ایستادگی است. یعنی تا آنجا که جان داریم، سرپا باشیم و از دین خدا محافظت کنیم. فرزندان امام حسین(ع) نیز، با ایستادگی در تاریخ کربلا حماسه‌هایی خلق کردند. حربن یزید ریاحی و زهیربن قین که با یک تماس دگرگون می‌شوند، نشان می‌دهد که این رمز بزرگ گوهر شدن انسان‌ها، چه عظمتی دارد. وی افزود: تمدن ما جامعه خاکی را به آسمانی و جامعه لبریز از ظلم و ستم را به جامعه عدل و جامعه خودخواه را به جامعه دیگرخواه مبدل می‌کند. پیام اربعین حسینی این است که باید به مردم بگویید که به سمت کجا می‌روید و به سمت چه نمادی حرکت می‌کنید؟ کربلا نماد ایثار و تقوا و زیست علوی است. آیت‌الله اراکی در پایان یادآور شد: اربعین نماد همه ارزش‌های بزرگ تاریخ بشر است. همه این ارزش‌ها در کربلا بهترین جلوه خود را یافت. در روند پیاده‌روی اربعین و روضه‌خوانی‌ها و عزاداری‌ها و مجالس ذکر مصیبتی که برگزار می‌کنیم، باید به تبعیت محض برسیم.

اربعین امسال به ۴۰ هزار مبلغ سازمان‌دهی شده نیاز داریم

بر اساس این گزارش، حجت‌الاسلام استقامت مسئول دبیرخانه دائمی مبلغان اربعین نیز در این مراسم، به تشریح چالش‌های امسال اربعین برای مبلغان پرداخت و گفت: امسال باید به چند مسئله توجه کنیم؛ حدود پنجاه چالش در اربعین امسال وجود دارد. نخست، چالش زائران به‌دلیل گرمای خاص امسال از جمله عدم توان حرکت روزانه به‌دلیل گرما، مدت حضور زائر در ایام اربعین، کمتر شدن سن زائران و... است. حجت‌الاسلام استقامت یادآور شد: ربط این مسئله آن است که اگر گرمای هوا به زائر فشار بیاورد، ممکن است، ما را با چالش نوع پوشش مواجه کند. همچنین در نوع استفاده از فضای فرهنگی تبلیغی نیز موثر است و باید مطالب را فشرده‌تر بگوییم. با این وضعیت هوا باید مطالب را در زمان‌بندی خاصی مطرح کنیم که بتوانیم، با زائران همراه‌تر شویم؛ در این صورت جریانات فرهنگی در این حوزه منعطف‌تر خواهد شد. مسئول دبیرخانه دائمی مبلغان اربعین گفت: چالش بعدی، چالش مبلغ است؛ یعنی طلبه ما بین چالش مبلغ بودن و زائر بودن قرار می‌گیرد. در این سال‌ها بین هفت تا هشت هزار مبلغ سازمان‌دهی‌شده در اربعین فعال بودند. در این زمینه ما نیازمند یک فرایند کار منظم و دقیق هستیم. با این نیروها نیازمند آن هستیم که بیش از توان کار کنیم تا چالش کمبود نیرو را پر کنیم. وی افزود: حضور منظم و دقیق طلاب در این عرصه نیاز است. اربعین نقش مهمی در معرفت‌افزایی در میان زائران دارد. اگر معرفت امام را ملاک اصلی قرار دهیم و این معرفت را به دیگران نیز منتقل کنیم، هدف اصلی ما در این عرصه محقق می‌شود. هدف ما زیارت شبکه ضریح نیست؛ بلکه زیارت همراه با معرفت مهم است. مسئول دبیرخانه دائمی مبلغان اربعین تصریح کرد: امسال اهداف و سیاست‌ها و اولویت برنامه‌ها و تقسیم وظایف و.. بر اساس زمان‌مندی حضور زائر تنظیم شده است. وحدت‌گرایی و هدایت ظرفیت‌های واقعی به سمت نیازهای واقعی و اولویت‌دار از مهمترین اولویت‌های امسال است. کسب معرفت زائر، مهمترین نتیجه کار ماست. معرفت زائر نیز به رفتار زائر منتقل می‌شود؛ نه لقلقه زبان. گفت‌وگو مسئله ما نیست؛ بلکه مسئله جدی ما رفتار و کردار است. این مبلغ افزود: باید بین نیاز و ظرفیت‌ها نسبت‌سنجی کنیم. یکی از نیازهای جدی ما در اربعین امسال، آن است که تبلیغ اربعین را نباید حین اربعین بدانیم. تبلیغ اربعین قبل، حین و پس از اربعین است. مردم باید مناسک و اعمال و واقعیت‌ها را بدانند. مبلغی که در اربعین حضور دارد، حتی اگر موقعیت حضور در اربعین را هم ندارد، باید بتواند پیش از اربعین کار خود را انجام دهد. هر زائر و مبلغی که می‌خواهد، در اربعین حضور یابد یا نه، می‌تواند نقش خود را ایفا کند.

نباید با نقدهایی که باعث سواستفاده می‌شود، نظام اسلامی را تضعیف کنیم ​​​​​​​حجت‌الاسلام والمسلمین سیدهاشم الحیدری نیز در این مراسم، گفت: انقلاب اسلامی و قیام حسینی حقیقی کربلای زمان که قیام امام راحل(قد) و پیروزی انقلاب بود، بزرگترین مقدمه ظهور است. دبیرکل جنبش اسلامی عهدالله عراق افزود: این اربعین که یک حادثه و تجمع بزرگ جهانی است، قطعاً به‌برکت انقلاب اسلامی و خون شهداست که امروز با این امنیت و آزادی برگزار می‌شود. این مسئله به‌خاطر خون حشدالشعبی و شهدای شما و محور مقاومت است. امام جمعه بغداد با بیان اینکه کسانی که به جهاد مقاومت و شهادت معتقد بودند، راه و خط اربعین را حفظ کردند،  خاطرنشان نمود: کثرت جمعیت چندان مهم نیست؛ بلکه باید ارکان اربعین را ملاک قرار دهیم. امام از قرآن کریم استنباط کردند که حج بدون برائت حج نیست ولی باید بدانیم که رکن اربعین چیست؟ در اربعین نباید هیئت سکولار و پذیرایی سکولار داشته باشیم. دو رکن مهم اربعین، شامل تولی و تبری است. منظور ما تبری و تولی در تاریخ نیست. باید ببینیم که یزید زمان ما کیست؟ حجت‌الاسلام والمسلمین الحیدری یادآور شد: اربعین بدون ولایت، اربعین حقیقی نیست. اربعین بدون مرگ بر آمریکا اربعین واقعی نیست. حضرت زینب(س) فرمودند که مرگ بر یزید. اگر این اربعین با این شرایط باشد، مقدمه‌ساز ظهور می‌شود. وی گفت: حکم ولایی جهاد تبیین که رهبر انقلاب اسلامی آن را یک فریضه دانستند، به مسائل مهمی می‌پردازد. چند نفر از ما درباره پیشرفت جمهوری اسلامی بر اساس حکم ولایی حضرت آقا عمل کردیم، یا فقط نقد کردیم؟ نقد پنهان و تلاش برای اصلاح بسیار مهم است؛ ولی نباید با نقدهایی که باعث سوءاستفاده می‌شود، نظام را تضعیف کنیم.