مراسم اختتامیه بیست‌ودومین جشنواره تقدیر از آثار پژوهشی برتر دانشگاه امام صادق(ع)، افتتاحیه کتابخانه علوم انسانی اسلامی و همچنین تأسیس پژوهشگاه قدرتمند دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح اندیشه؛ بیست و دومین جشنواره تقدیر از آثار پژوهشی برتر در دانشگاه امام صادق علیهالسلام با حضور آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه و حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر حسینعلی سعدی، ریاست دانشگاه، معاونین و مسئولین و دانشجویان این دانشگاه برگزار شد.
در ابتدای این مراسم حجت‌الاسلام و المسلمین حسینعلی سعدی بیان داشت: این جلسه به سه مناسبت اختتامیه ۲۲مین جشنواره تقدیر از آثار پژوهشی برتر دانشگاه، افتتاحیه کتابخانه علوم انسانی اسلامی و همچنین تأسیس پژوهشگاه قدرتمند دانشگاه تشکیل شده است. تأسیس این پژوهشگاه در راستای ابلاغ راهبردهای رهبری به دانشگاه امام صادق علیهالسلام تأسیس شده است که ناظر به حل مسائل و چالشهای نظام و به صورت فرارشتهای توسط اساتید و فارغ التحصیلان میباشد.
وی افزود: با توجه به شرایط پیچیده کرونایی از قلم‌ها و افکاری که در این فرصت معطل نماند و تهدید را به فرصت تبدیل کردند، تشکر میکنم؛ دانشگاه امام صادق(ع) در تولید علم، مقاله و تألیف کتاب خوش درخشید و شاهد برگزاری مراسم تقدیر نمادین از پژوهشگران برتر سال گذشته هستیم.
رئیس دانشگاه امام صادق(ع) تصریح کرد: مقام معظم رهبری فرمودند: دانشگاه به حل مسائل مهم نظام ورود پیدا کند؛ تأسیس یک پژوهشگاه قدرتمند راهبردی و ناظر بر حل مسائل نظام در راستای تحقق این مطالبه است. مسائل جدی در ساختار، نوع و نحوه این پژوهشگاه وجود داشت برای همین تأسیس آن زمان بر بود؛ مطالعات بسیاری صورت گرفت و آیین نامه تصویب شد تا این پژوهشگاه تأسیس شود و ناظر بر مسائل نظام فعالیت کند. امروز دانشگاه در فناوری‌های نرم ورود کرده و به حوزه حکمرانی فضای مجازی وارد شده و در ابرچالش های فضای مجازی ورود داشته است.
وی خاطرنشان ساخت: در تکیه علوم انسانی بر مبانی هستیشناسانه، معرفت شناسانه و انسان شناسانه ابهامی وجود ندارد. اما گزارش جامع توصیفی از وضعیت کنونی علوم انسانی اسلامی وجود ندارد لذا در این خصوص ضعف داریم. تحول علوم اجتماعی بحث مهمی است که در دانشگاه امام صادق (ع) به آن پرداخته شد. امروز که حوزه علمیه به حق در این حوزه ورود کرده باید در سه حوزه با رویکرد اسلامی وارد شود که عبارتند از: هندسه و نقشه تحول علوم اجتماعی، ظرفیت‌ها و چالشهای علوم اجتماعی.
حجت‌الاسلام والمسلمین سعدی تأکید کرد: ما در حوزه نقد و بررسی علوم اجتماعی کارها و آثار خوبی انجام دادهایم که در عرضه آنها به همگان مشکل داریم. نقش فقه، فلسفه، کلام و… در تولید علوم اجتماعی مشخص نیست. سهم هر یک از بخشهای معارف اسلامی در تحول علوم اجتماعی باید مشخص شود. از سوی دیگر نیاز به رویکرد حکمرانی به معارف اسلامی به عبارت دیگر فقه بالمعنی الاعم داریم.
وی اضافه کرد: اگر نگاه اجتهادی به مسائل وجود نداشته باشد، نگاه ژورنالیستی حاکم می‌شود و این امر علوم اجتماعی را با چالش مواجه میکند و این مهم تنها از سوی حوزه علمیه میتواند محقق شود. دانشگاه مسأله‌ای را که باید حل کند مدل حکمرانی است و می‌طلبد دانشگاه امام صادق (ع) و حوزه علمیه قم با هم افزایی به سوی قله تحول علوم اجتماعی حرکت کند.
رئیس دانشگاه امام صادق(ع) گفت: لذا در حوزه مباحث فقهی بالمعنی الاخص، با فقه فردی نمیتوان مدل حکمرانی طراحی کرد و باید نگاه جامعتری به فقه صورت گیرد. ما نیاز به رویکرد نظامواره به فقه داریم تا بتوان به حکمرانی مطلوب برسیم. دانشگاه امام صادق در راستای تولید علم دینی دست استمداد به سمت حوزه علمیه به منظور روشن شدن نقاط خلأ فوق دراز میکند.
برگزاری کرسیهای دروس خارج فلسفه، کلام و تفسیر، ظرفیتی در جهت تحول علوم انسانی
آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه به عنوان سخنران دیگر یاد و خاطره آیت‌الله مهدوی کنی(ره)، شهدا و علمای اخلاق و ادب در دانشگاه امام صادق علیه السلام را گرامی داشت و ضمن عرض تبریک به مناسبتهای میلاد حضرت مسیح(ع، هفته وحدت حوزه و دانشگاه و هفته پژوهش، از همه پژوهشگران این نهاد علمی و ارزشمند به خاطر خدمات علمیشان تقدیر و تشکر کرد.
وی ادامه داد: امام صادق علیهالسلام می فرمایند: «لَمَّا حَضَرَتْ أَبِی ع اَلْوَفَاهُ قَالَ یَا جَعْفَرُ أُوصِیکَ بِأَصْحَابِی خَیْراً قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ وَ اَللَّهِ لَأَدَعَنَّهُمْ وَ اَلرَّجُلُ مِنْهُمْ یَکُونُ فِی اَلْمِصْرِ فَلاَ یَسْأَلُ أَحَداً / چون وفات پدرم نزدیک شد، فرمود: ای جعفر خیر خواهی اصحابم را بتو سفارش می کنم. گفتم: قربانت گردم: بخدا آنها را به مقامی از علم رسانم که هر مردی از آنها در هر شهری که باشد، محتاج به سؤال از هیچ کس نباشد.»
آیت‌الله اعرافی تأکید کرد: دوران امام باقر(ع) و امام صادق(ع) با توجه به شرایط اجتماعی و اقتضائات جامعه به‌عنوان عصر طلایی دوران امامت و زعامت ائمه هدی(ع) مطرح است. از امام صادق(ع) بیش از ۴۰ هزار حدیث در قلمروهای گوناگون به دست ما رسیده که میراث گرانبها و عظیمی است که در اختیار داریم. لذا حداقل ثلث منابع، مصادر و روایات ما از امام صادق(ع) است و اگر باقرین(ع) را با هم در نظر بگیریم قریب به ۶۰ هزار حدیث و روایات ما از این دو بزرگوار است که بیشترین مباحث کلامی و فقهی ما را پاسخ گفته‌اند.
وی افزود: با اینکه امام باقر علیه السلام پیشگام یک عصر علمی بودند و طلوع عصر علمی شیعه از آن حضرت می باشد، ولی با این وجود آثار حدیثی که از امام صادق علیه السلام به دست ما رسیده بیشترین کمیت را در آثار حدیثی شیعه دارد. مخصوصا از امام صادق(ع) بیش از ۴۰ هزار حدیث در قلمروهای گوناگون به دست ما رسیده که میراث گرانبها و عظیمی است که در اختیار داریم.
مدیر حوزههای علمیه خاطرنشان ساخت: امام باقر(ع) هنگام شهادت نیز نگران آینده حرکت علمی هستند و این میراث و گنج و گفتمان جدید را به فرزند عزیزشان وصیت و سفارش می کنند و آن را امانت به فرزندشان امام صادق علیه السلام میسپارند. امام صادق علیه السلام در جواب وصیت پدر بزرگوارشان می فرمایند: پدر مطمئن باش که من این جامعه علمی، سپاه فرهنگی و میراثی را که از شما می گیرم چنان شکوفا خواهم کرد و به قله های علم و دانش برسانم که هر یک از اصحاب شما در هر شهری که باشند مشکل و مسئله ای در حوزه معارف الهی برایشان غیر قابل حل نباشد و به هیچ فردی نیازی نداشته باشند. یعنی این ها را لبریز از معارف می کنم تا در قله قرار داشته باشند.
وی اضافه کرد: امام صادق علیه السلام این قول را عملی کرد و افرادی از قبیل زاره و هشام در طول تاریخ اسلام و شیعه مانند ستارگانی در شب سیاه روشنایی نور افشانی کرده و در خشیدند. وصیت امام باقر علیه السلام و اقدامات امام صادق علیه السلام باعث طلوع و بروز دامنه احادیث شیعه و پرورش بزرگان معارف الهی شد که مانند خورشیدی در آسمان جهان اسلام نور افشانی و طلوع کردند. این اقدامات نه تنها مکتب شیعه را به اوج رساند، بلکه پشتوانه گفتمان اسلامی به معنای عام قرار گرفت. همه امت از این گفتمان بهره بردند و آثار علمی عصر ما و آثار علمی دانشگاه امام صادق(ع) تهران نتیجه و دنباله رو همین گفتمان و توصیه پدر به پسر است که توانسته تا امروز ادامه پیدا کند.
آیت‌الله اعرافی تأکید کرد: خدمات و اقدامات زیادی در حوزه تحول علوم انسانی انجام شده است و در این زمینه با خلأها و نقصانهایی مواجه هستیم که آن را با تقسیمبندی معارف اسلامی بیان میکنم؛ ۱ – فقه: فقه به صورت فعال و انفعال عمل میکند. فقه فعال جهتدهی و پیشگامی دارد که با دخالت بیشتر اقتضائات زمان و مکان در آن میتواند کاراتر و کارآمدتر عمل کند.
وی افزود: ما حدود ۶۰ کتاب اصلی فقهی داریم که با وجود همه عظمت این کتب نیاز به تطوراتی در آن هستیم که عبارتند از: مسائل موجود در کتب حاضر نیاز به غنیسازی دارد، در کنار مسائل موجود در این کتب نیازمند مسائل جدید هستیم، در این کتابها به ابواب جدیدی نیاز داریم تا ذیل آن مسائل دستهبندی شود، به کتب موجود فقهی باید کتب جدیدی بیفزاییم و بخش اعظم این تطورات باید مبتنی بر تعامل با علوم انسانی و علوم اجتماعی صورت گیرد.
عضو شورای عالی حوزه تصریح کرد: بنده در حوزه تربیت این کار را کردم که مجلدات کتاب فقه التربیه به ۳۰ جلد رسیده است. ما در حوزه تربیت نیاز به یک موسوعهای از روایات و آیات مربوط به تربیت داریم که مجموعه آیات آن نیز در حال تدوین است. همچنین مبحث فقه روابط اجتماعی را نیز با همین نگاه آغاز کردهایم. در ۲۰ قلمرو جدید از جمله رسانه، عقیده، خانواده، اقتصاد و… نیاز به رشته و کتاب مدون داریم.
وی ادامه داد: در حوزه علمیه درختواره رشتهها را شامل ۱۶ حوزه دانشی استخراج کردیم که بخشی از این حوزهها اختصاص به حوزه علوم انسانی دارد. همچنین برخی از کرسیهای دروس خارج فقه به عنوان قلب حوزههای علمیه را اختصاص به مسائل و موضوعات جدید دادیم که کتب آن را نیز رونمایی کردیم. همچنین با طراحی و تدوین کتاب الفائق نیز گامی در جهت تحول در حوزه نوآوری در منهج فقهی برداشتیم.
آیت‌الله اعرافی عنوان کرد: ۲ – فلسفه: ما در حوزه فلسفه نیز نیاز به تدوین و طراحی فلسفههای مضاف در موضوعات تخصصی هستیم. اخیرا مقرر شد که کرسیهای دروس خارج از غیر از حوزه فقه از جمله فلسفه، کلام، تفسیر و… داشته باشیم که از این ظرفیت نیز میتوان در جهت تحول علوم انسانی استفاده کرد. ۳ – تفسیر: در حوزه تفسیر علامه طباطبایی مباحث خوبی مطرح کردهاند و در این حوزه نیز با کیفیت مشابه کارهای علامه در حوزههای تخصصی نیازمند محتواها و کارهای جدید هستیم.
گفتنی است در ادامه جلسه حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالرسول هاجری، مسئول دبیرخانه انجمن‌های علمی حوزه علمیه به توضیح طرح گفتمان انقلاب اسلامی پرداخت.
انتهای پیام/
https://ihkn.ir/?p=26417
نظرات