وظیفه دانشجویان پیوند دادن علوم انسانی با مسائل روز کشور است/ مشکلات اقتصادی دستمایه‌ای برای زیر سوال بردن عملکرد نظام قرار گرفته است

دکتر ذوالفقاری روز دانشجو را یوم الحسابی برای محاسبه اینکه وضعیت عملکردی ما چه بوده است و چه باید باشد، دانست و گفت: روز دانشجو حداقل از نظر بنده مناسبتی است که یادآوری کنیم دانشجو باید چه نقشی را ایفا کند، چه وظایفی بر عهده دارد و چه جایگاهی در جامعه دارد. چیزی که از بیان بزرگورانی چون حضرت امام، حضرت آقا و مرحوم آیت الله مهدوی کنی بر می‌آید، این است که دانشجوی امام صادقی با توجه به حوزه تخصصی که در این دانشگاه گذارنده است نسبت به نظام مقدس جمهوری اسلامی تکلیف ویژه‌ای دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به نقش تبیینی دانشجویان، اظهار کرد: ما با فضایی مواجه هستیم که وجود یک سری مشکلات که مشکلات اقتصادی بّعد جدی آن است، به عنوان دستمایه‌ای برای زیر سوال بردن عملکرد نظام قرار گرفته است. حالا این مشکلات اقتصادی باعث شده است در بین مردم گوش شنوای کمی برای این اتهامات و یاوه‌گویی‌های دشمنان پیدا شود، در نتیجه باید برگردیم و آن را تبیین کنیم. هرکس از یک بعدی باید وارد شود، مثلا سیاسی‌ها از یک بعد، فرهنگی‌ها از یک بعد، مدیریتی‌ها از یک بعد، حقوقی‌ها از یک بعد و اقتصادی‌ها از بعد دیگر باید وارد شوند

این استاد اقتصاد با تاکید بر اینکه درگیری با مسائل جامعه و دنبال کردن آنها برای دانشجویان علوم اجتماعی از نان شب هم واجب‌تر است، گفت: انگیزه اصلی به وجود آمدن این علوم رفع مشکلات و پاسخ دادن به سوالات است. من همیشه این نکته را به دانشجویان اقتصاد از همان بدو ورودشان می‌گویم که فلسفه وجودی علم‌آموزی و تحصیلات برای این است که نهایتاً راهکاری برای حل مسائل اقتصادی ارائه شود.
دکتر ذوالفقاری با تحلیل چرایی ایجاد فاصله میان فضای علمی دانشجویان و مسائل جامعه، توضیح داد: در فضای واقع عوامل متعددی روی پدیده‌ها موثر هستند. درنتیجه وقتی می‌خواهیم این مناسبات فعال در جامعه را از ابعاد مختلف تبیین کنیم، مجبوریم وارد فضای انتزاعی شویم. مثلا در اقتصاد این کار بیشتر به واسطه مدل‌ها و مدل‌سازی انجام می‌شود.

وی افزود: ما از عالم واقع به فضای انتزاعی آمدیم تا تحلیل کنیم و لاجرم یک فاصله‌ای گرفتیم؛ اما این مهم است که فضای نظری خودش را ملتزم بداند که دوباره به عالم واقع برگردد. مثلا در عالم اقتصاد یک انتقاد جدی به مکتب نوکلاسیک وارد می‌کنند که شما آمده‌ای مدل سازی کنی و مدل سازی شما ریاضی است. این مدل سازی‌ها شما را از حاق واقع فاصله داده است.

وی ادامه داد: انقدر این مسئله پررنگ بود که آقای فریدمن که یکی از برجسته‌ترین دانشمندان و احیاگر مکتب کلاسیک است، در پاسخ به این موضوع مقاله‌ای نوشته است و در آنجا این مسئله را پذیرفته است که بعضی مدل‌های اقتصادی فروض غیرواقعی دارند و روی این موضوع بحث کرده است.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام اظهار کرد: علوم فنی و پزشکی آزمایشگاه دارند. مثلا برای تولید یک واکسن ابتدا از موش استفاده می‌کنند و بالاخره نقاط ضعف را پیدا می‌کنند و بعد آن را تجویز می‌کنند؛ اما عرصه تحقق علوم انسانی در خود جامعه است و ما در علوم انسانی آزمایشگاه نداریم. آزمایشگاه ما همین ساخت مدل‌ها و تقریر انتزاعی از عالم واقع است.

وی افزود: من خیلی به دانشجویان گفته‌ام که از همان سال اول ورودتان به دانشگاه پیگیر اتفاقات واقعی کشور باشید. اگر اقتصادی هستید، درباره اتفاقات و پدیده‌هایی که رخ می‌دهد، شما باید مطالعه کنید. ژورنال‌های اقتصادی و… را بخوانید. اصلا یک قسمتی از درس‌ بچه‌های رشته اقتصاد ناظر بر فضای اقتصادی کشور است.
وی در ادامه به جلسات بررسی مسئله هدفمندسازی یارانه‌ها در دانشکده اقتصاد در زمان مطرح شدن این طرح اشاره کرد و آن را نمونه‌ای از عکس العمل دانشجویان اقتصاد نسبت به اتقافات جامعه دانست.

وی در ادامه نمونه‌هایی از کنشگری‌های گروهی دانشجویان دانشگاه امام صادق علیه السلام را اینگونه برشمرد: یک کنشگری در سال۸۷ بود که اسراییل به غزه حمله کرد و جنگ ۲۲ روزه شکل گرفت. دانشجویان جلوی دفتر سازمان ملل در خیابان شریعتی تحصن کردند و بعد از آن یادم هست دسته جمعی به دفتر حافظ منافع مصر رفتیم و شعار دادیم تا به غیرت مصری‌ها بربخورد و گذرگاه رَفَع را که تنها جایی بود که می‌شد از طریق آن به غزه دارو و غذا رساند، باز کنند. اتفاقا نیروی انتظامی هم با ما درگیر شد. گروه دیگری از بچه‌ها هم به تحصن فرودگاه پیوستند و درخواست اعزام شدن به غزه را داشتند.

وی خاطرنشان کرد: در جریان انتخابات ۸۸ و فتنه بعد از آن هم بچه‌ها خیلی فعال بودند. یادم است یک شب در ماهواره اعلام کردند که قرار است امشب به دانشگاه امام صادق حمله شود. تقریبا کسی در خوابگاه نماند. انبار بسیج را باز کردند و وسیله‌ها را آوردند و خلاصه بچه‌ها پشت درها آماده شدند. آن شب حمله‌ای به دانشگاه نشد؛ اما اطراف دانشگاه درگیری‌های زیادی بود. می‌خواهم بگویم بچه‌ها چنین روحیاتی را داشتند. یک سری از این اقدامات شاید عکس العمل احساسی هم در آن باشد و بعضی‌ها تندروی کنند، اما حرکت کلی دانشجویی این بود که ما نسبت به حوادثی که اتفادق افتاده است، بی‌تفاوت نیستیم و وظیفه‌ای داریم.

دکتر ذوالفقاری در پاسخ به این سوال که چه چیزی عامل این حرکت‌های دسته جمعی می‌شود و چرا این کنشگری‌ها در سال‌های اخیر کمتر شده، گفت: در مرحله اول همان احساس تکلیف است و در کنارش آن شور انقلابی هم وجود دارد. این‌ها دست به دست هم می‌دهد تا کنشگری‌ها اتفاق بیفتند.