به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی، به نقل از پایگاه اطلاع رسانی آیت الله اراکی؛ ایشان در جمع اعضای هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با تبریک اعیاد شعبانیه اظهار کرد:
باید دانست که مجموعه انسان ها لزوما تبدیل به یک جامعه نمی شوند؛ مگر بر اساس یک نظام حاکمیتی؛ به بیان دیگر باید گفت حاکمیت است که می تواند انسان ها را به یکدیگر پیوند دهد و از آن ها جامعه بسازد.
وی در ادامه افزود: نکته دیگر این است که مخاطب احکام فقه اجتماعی یا همان فقه حاکمیتی و کلان در موضوعاتی مانند رسانه، محیط زیست، بهداشت عمومی، مرزداری و آموزش عمومی، یا خود حاکم است یا خطاب همزمان این احکام به امام و مأموم.
آیت الله اراکی با یادآوری حدیث قدسی «قَالَ اَللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى لَأُعَذِّبَنَّ کُلَّ رَعِیَّهٍ دَانَتْ بِوَلاَیَهِ کُلِّ إِمَامٍ جَائِرٍ لَیْسَ مِنَ اَللَّهِ وَ إِنْ کَانَتِ اَلرَّعِیَّهُ فِی أَعْمَالِهَا بَرَّهً تَقِیَّهً وَ لَأَعْفُوَنَّ عَنْ کُلِّ رَعِیَّهٍ دَانَتْ بِوَلاَیَهِ کُلِّ إِمَامٍ عَادِلٍ مِنَ اَللَّهِ وَ إِنْ کَانَتِ اَلرَّعِیَّهُ فِی أَنْفُسِهَا ظَالِمَهً مُسِیئَهً» گفت: این روایت بیانگر آن است که ملاک عقاب و ثواب الهی، رفتار اجتماعی انسان هاست.
وی سپس به موضوع علوم انسانی اسلامی توجه داد و خاطر نشان کرد: پیش نیاز استخراج علوم انسانی اسلامی جامع، فقه است.
ایشان اضافه کرد: در این مسیر، برخی گزاره های علوم انسانی به صورت مستقیم و با دلالت مطابقی و برخی دیگر با دلالت التزامی از کتاب و سنت بر اساس قدرت اجتهادی و مهارت های علم اصول استنباط می شود؛ مانند رابطه علم اجتماعی با سنت های حاکم بر جهان هستی که از آیاتی مانند آیه مبارکه «و لو ان اهل القری آمنوا و اتقوا …» برداشت می شود.
وی افزود: نکته مهم آن است که قوانین علمی جبری، ارتباطی به صورت کنش و واکنش با رفتارهای انسانی دارند؛ به این معنا که رفتار انسان بر قوانین حاکم بر جامعه اثر دارد که البته روایات فراوانی هم در این باب وجود دارد.
آیت الله اراکی در توضیح بیشتر این موضوع عنوان کرد: ما می توانیم فقه را از روایات استنباط کنیم و سپس برای پیاده سازی این نظریه های فقهی در جامعه، قوانین لازم را در روابط اجتماعی حاکم گردانیم.
وی همچنین به نظریه مکتب نجف و از جمله مرحوم استاد آیت الله صدر درباره فقدان رابطه علی و معلولی در روابط اجتماعی توجه داد و گفت: بر اساس این نظریه، رفتارهای ارادی انسان ها محکوم قانون علیت نیست که البته برخی دیگر از بزرگان مانند مرحوم ملاصدرا و مرحوم حضرت امام (ره) خلاف این نظر را دارند.
ایشان افزود: باید گفت وقتی رفتار اجتماعی شکل می گیرد و احکام فقهی برای آن استخراج می شود، لازم است تا جامعه به گونه ای اصلاح شود که بتوان آن احکام فقهی را پیاده کرد.
آیت الله اراکی سپس به موضوع تفکیک علم اقتصاد یا همان فن اقتصاد از مکتب و فقه الاقتصاد پرداخت و گفت: ما بر اساس ادله عقلی، نقلی و اقتصادی و به تفصیل در کتاب فقه نظام اقتصادی اسلام ثابت کرده ایم که پول در جامعه باید به صورت طلا و نقره باشد؛ بویژه آن که این مسئله، مدار کمک به مستضعفین و مدار پر کردن حفره های اقتصادی جامعه است.
وی در ادامه به پول اعتباری نیابتی و پول اعتباری محض اشاره کرد و گفت: علت اصلی تورم، پول های اعتباری محض و غیرحقیقی است که اساس آن، اقتصادی نیست؛ بلکه بر مبنای قدرت سیاسی است.
آیت الله اراکی اضافه کرد: امروز دو نوع تورم در جوامع دیده می شود که یکی مبتنی بر پول خیالی و وهمی و دیگری مبتنی بر عدم تعادل عرضه و تقاضاست که مورد اول با چرخش از پول اعتباری به پول حقیقی و دومی با افزایش تولید و کم کردن تقاضا کنترل می شود.
وی با تصریح بر ضرورت تفکیک دو مفهوم «گرانی» و «تورم» تاکید کرد: این که برخی اقتصاددانان، تورم را ناشی از افزایش نقدینگی در جامعه می دانند؛ قابل قبول نیست.
ایشان با اشاره به شیوه تسلط آمریکا بر اقتصاد دنیا گفت: آمریکا از وقتی رابطه بین پول و طلا را قطع کرد، حاکم اقتصاد بین الملل شد.
آیت الله اراکی در تشریح این نکته خاطر نشان کرد: حاکمیت امروز آمریکا بر جهان از طریق حاکمیت دلار است؛ با این ترفند که مال حقیقی را می مکد و در برابر آن، پول اعتباری بی بهای کاغذی می دهد که همین امر سبب اخلال کلان در اقتصاد دنیا شده است.
https://ihkn.ir/?p=36885
نظرات