ما در مسیر تحول نباید شتاب‌زده و سطحی‌نگر باشیم و تراث گذشته را ناچیز بدانیم و باید ذهن و صدر گشوده برای دیدن نیازها و شنیدن آن و ترسیم افق‌های جدید داشته باشیم که البته تشخیص مصداقی آن دشوار و نیازمند هدایت بزرگان است.
به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح اندیشه؛ مراسم رونمایی از آثار جدید دفتر فقه معاصر حوزه‌های علمیه در قم برگزار شد.
راهبردهای تحولی در حوزه در گفتار آیت‌الله اعرافی
آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه، گفت: ما در ساحت علمی حتما باید هر نوع ارتقاء و تحولی را که دنبال می‌کنیم با منطق و مبتنی بر مناهج دینی و علمی باشد ولی مع‌الاسف در این عرصه شاهد افراط و تفریط و مسیر نامتوازنی هستیم.
وی افزود: از سویی جریاناتی وجود دارد که تراث گذشته را کم می‌شمارد و بزرگان را در سطح و جایگاه خود نمی‌بیند و دچار سطحی‌نگری و شتاب‌زدگی است و در نقطه مقابل هم تحول‌هراسی و غفلت از حرکات جدید و نیازهای نو و آفاق جدید صورت می‌گیرد که موجب توقف حوزه می‌شود.
مدیر حوزه علمیه بیان کرد: منهجی که مدیریت حوزه دنبال می‌کند منهجی متعادل و مبتنی بر نگاه درست اجتماعی و دور از افراط و تفریط است؛ ما در مسیر تحول نباید شتاب‌زده و سطحی‌نگر باشیم و تراث گذشته را ناچیز بدانیم و باید ذهن و صدر گشوده برای دیدن نیازها و شنیدن آن و ترسیم افق‌های جدید داشته باشیم که البته تشخیص مصداقی آن دشوار و نیازمند هدایت بزرگان است.
آیت‌الله اعرافی با اشاره به اینکه مدیریت حوزه علمیه با وجود اعتراف به ضعف‌ها در بیش از صد محور حرکتی را شروع کرده است، اضافه کرد: اصلاح نظام آموزشی و تدوین متون جدید و متون بدیل از جمله کارهای صورت گرفته، در سطوح عالی کتب مکمل مکاسب و کفایه به صورت آزاد در قالب الفائق تدوین شده است همچنین ترسیم حوزه دانشی حوزه‌های علمیه در قالب دانشواره انجام شده است.
وی با بیان اینکه پروژه و تحقیقات زیادی در راستای نیازهای نظام در حال انجام است و متن حوزه آزاد را هدف‌گیری کرده‌ایم، گفت: دروس تخصصی و عالی در غیر فقه و اصول هم ارائه می‌شود، همچنین طرح هدایت علمی، ایجاد سامانه تقریر دروس خارج و دروس سطوح عالی در شهرها و استان‌های کشور ایجاد شده است و ۵۰ درس خارج در طول دو سال رسمیت یافته و ۸۰ رشته و گرایش در حال اجرا است
عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه، اظهار کرد: آموزش‌های هدفمند برای خروجی‌های هدفمند در ۳۰ محور به خصوص آموزش و پرورش طراحی شده است، استفاده از فناوری‌های پیشرفته و هوش مصنوعی، توسعه گروه‌های علمی، رتبه‌بندی مبلغان و … هم از جمله دیگر موضوعات پیگیری شده است.
وی با اشاره به برخی بایسته‌های مورد قبول دفتر فقه معاصر حوزه تاکید کرد: اول اینکه دفتر فقه معاصر و شورای آن، سابقه کهن بزرگان در مباحث جدید را می‌پذیرند، زیرا این تکامل و تطور فقه در پرتو اندیشه‌ورزی بزرگان در قرون متمادی در حوزه بوده است.
مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور با بیان اینکه دفتر فقه معاصر مدعی حصر در دروس نیستند، افزود: ما همچنین تاکید بر حوزه آزاد با سنت‌های آزاد حوزه داریم؛ قلب حوزه، حوزه آزاد و مبتنی بر سنت‌های اصیل بزرگان است و به هیچ نحو ساختاردهی ظاهری را مد نظر نداریم، دفتر فقه معاصر به سنت‌های حوزه پایبند است و آن را متزلزل نخواهد کرد.
عضو خبرگان رهبری، بیان کرد: این حرکت (فعالیت دفتر فقه معاصر) نشان داد ما ظرفیت بزرگی در حوزه داریم که با کمی‌تحرک میتواند به فعلیت درخشان تبدیل شود، برخی مؤسسات و فضلای حوزه در این زمینه گام‌های بزرگ برداشته‌اند؛ دفتر فقه معاصر حلقه اتصالی با استادان دانشگاهی هم فراهم آورده است ضمن اینکه در این حرکت، تجربه‌ای از همکاری استادان داریم که هر کدام از آنها خودشان صاحب کرسی درس و بحث و شاگرد هستند که الفائق تجربه‌ای از گفتمان همگرا برای تولید و ارتقاء دانش در حوزه است و این تجربه میتواند به قلمروهای دیگر هم تسری پیدا کند.
وی، تاکید کرد: ما براساس برنامه ۵ ساله حرکت خواهیم کرد و بنده دست استادان بزرگوار را می‌بوسم و تقاضا دارم حرکت درست علمی معطوف به نیازهای امروز را همراهی و عنایت کنند.
آیت‌الله اعرافی بیان کرد: مسائل مستحدثه، ابواب و کتب فقهی و مباحث جدید اصولی و ارتباط فقه با قانون و حقوق از مباحثی است که باید در حوزه بیش از گذشته پیگیری شود.
حوزه در حال تلاش برای پاسخگویی به نیازها و انتظارات جامعه است
آیت‌الله شب زنده دار، با اشاره به مطالبات جامعه از حوزه، گفت: بشر حالت ایستایی و توقف ندارد و همچنین روز به روز ساحت‌ها و وقایع جدید و نوپیدا در عالم پیدا می‌شود و این مسایل مورد سوال واقع می‌شود.
وی افزود: مطالبه دوم اینکه صرف نظر از وقایعی که خارج از اختیار ما محقق می‌شود، برای مسایل مختلف، یا برای جلوگیری از یک سری پیش آمدها یا برای تکامل بخشیدن به جامعه و موارد مختلف چه راهکارهایی می‌توان پیشنهاد کرد.چه بسا با مجاهدت‌های امام راحل و ملت با وفای ایران، حکومت اسلامی برپا شده است و قهرا این سوال و مطالبه از حوزه‌های علمیه کشور در بخش فقاهت وجود دارد که برای گره گشایی از معضلات آیا طرح و برنامه ای ارایه می‌شود که بر اساس مبانی اسلام شکل گرفته باشد؟
عضو فقهای شورای نگهبان، بیان کرد: مطالبه سوم که مطالبه حقی است، عبارت است از تربیت نیروهایی که در این دو حوزه بتوانند کارآمد و پاسخگو باشند و صلاحیت علمی و مرجعیت علمی برای این دو مطالبه قبل داشته باشند که قهرا تابع این مطالبه سوم، این است که از نظر مواد تدریسی نیز باید یک بازنگری عمیق و جدی صورت گیرد.
وی گفت: این سه مطالبه به حقی است که از حوزه‌های علمیه وجود دارد و تجاوب نیست به آن نیز ضرورت دارد و اگر گفته می‌شود که از حوزه مبارکه انتظار تحول است، قطعا بخش مهمی‌از آن ناظر به همین سه مطالبه است.
آیت‌الله شب زنده دار بیان کرد: برای انجام وظیفه نسبت به این سه مطالبه دفتر فقه معاصر تشکیل شد. البته باید گفت که بیشتر، نسبت به مطالبه اول و سوم این دفتر شکل گرفت تا بتواند گام‌هایی را با کمک اساتید و بزرگان علمی حوزه در این راه بردارد.
وی گفت: این مطلب در زمان مدیریت آیت‌الله بوشهری عرضه شد و وی، استقبال کرد ودر مدیریت فعلی نیز به شکل جدی پشتیبانی شد و از اساتید بزرگ حوزه نیز برای انجام این کار دعوت شدند و این بزرگان نیز از باب اخلاص و خدمت به حوزه و حضرت ولی عصر(عج) این مسئولیت را پذیرفتند. در این زمینه اساتیدی چون، شهیدی، عندلیب، مدرسی، قائنی و… به عنوان هیئت علمی فعالیت کردند. در این زمینه آثار مختلفی نیز تولید شده است.
آیت‌الله شب زنده دار اظهارکرد: علاوه بر این کار، از اساتید تقاضا شد که در مسایل مستحدثه و نوپیدا تحقیق و تدریس داشته باشند که در این زمینه کتاب‌هایی نیز تولید شده است.
وی گفت: در این زمینه گام‌های اولیه برداشته شده است و امید است که در ادامه این روند به خوبی طی شود. خوشبختانه با پشتیبانی مدیریت حوزه و همچنین پشتیبانی‌ها و اعلام آمادگی و مساعدتی که شورای عالی حوزه داشته اند، کار جلو رفته است و بنده نیز در این میان خادم علما هستم.
عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه، افزود: مطالبی که حاصل این تولید است اگر به میدان تحقیق و تدریس بیاید قطعا پیشرفت و توسعه بیشتری خواهد داشت و طلاب و فضای قوی تری در این زمینه تربیت خواهند شد.
وی گفت: خوشبختانه مراجع و علما استقبال بسیار خوبی از این طرح داشته اند و امیدواریم بانیت خالصی که اساتید حوزه در این بین دارند قطعا اقدامات شایسته ای شکل خواهد گرفت.
انتهای پیام/
https://ihkn.ir/?p=25628
نظرات