«تهاتر» راه قطع ارتباط ارز نفت با کالاهای اساسی است / بندر چابهار و محرومیت زدایی به وسیله تجارت

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح علوم انسانی اسلامی، به نقل از مسیر اقتصاد؛ دومین نشست‌ از یازدهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی با موضوع «تنوع مبادی و اصلاح الگوی واردات غذای اساسی»، یکشنبه ۴ آذرماه ۱۴۰۳ از ساعت ۱۴ الی ۱۷ توسط اندیشکده اقتصاد مقاومتی و با میزبانی «مرکز مبادله ایران» برگزار شد. این نشست، دومین نشست تخصصی از یازدهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی بود که در بازه آبان تا اسفندماه سال جاری با موضوع «امنیت غذایی؛ کشاورزی بهره‌ور و تجارت تحریم‌ناپذیر» در حال برگزاری است. یازدهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی فرآیندی چندماهه است که با افتتاحیه شروع شده، سپس با چندین نشست تخصصی ادامه می‎‌یابد و در نهایت با برگزاری اختتامیه در تاریخ ۲۹ بهمن ماه و همزمان با سالروز ابلاغ سیاست‎های کلی اقتصاد مقاومتی به کار خود پایان می‎‌‌دهد. همچنین در جریان این همایش، به جای مقاله «طرح سیاستی» دریافت، بررسی و داوری می‌‎شود تا مورد استفاده تصمیم‌گیران و دستگاه‎ها قرار گیرد. در این نشست به بررسی الگوی تامین کالاهای اساسی از محل واردات پرداخته شد و کارشناسان، راهکارها و الزاماتی برای تحریم ناپذیر کردن نظام تامین کالای اساسی وارداتی ارائه و پیشنهاد کردند.

چالش‌های متنوع‌سازی مبادی تأمین کالاهای اساسی

صدرالله دولت مدیرعامل سابق شرکت پشتیبانی امور دام با اشاره به اینکه در بند ۶ و ۷ سیاست های اقتصاد مقاومتی متنوع سازی مبادی تامین ذکر شده است، گفت: ذهن ما از متنوع سازی سمت این رفته که صرفا باید روی مبادی ورودی کشور متنوع شویم. در حالی که ما در بحث متنوع سازی، در ۴ محور باید چالش و راهکار مطرح کنیم: ۱- مبادی ورودی کالاهای اساسی به کشور ۲- مبادی تأمین کالا و کشورهای تأمین کننده ۳- شرکت های خارجی تأمین کننده یا فروشنده ۴- شرکت‌های داخلی تأمین کالا به عنوان خریدار

لزوم سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های تجاری

وی با اشاره به اینکه از نظر کمی، مبدأ ورودی کم نداریم، افزود: پراکندگی یکنواخت، عادلانه و قابل قبولی است در این زمینه در سراسر کشور وجود دارد. یکی از موانع و چالش ها این است که زیرساخت های تجاری در مبادی ورودی خیلی توسعه پیدا نکرده است. الزامات تجاری چه واردات و چه صادرات بر اساس نیاز واقعی توسعه نیافته است.

دولت ادامه داد: در شمال با چند مانع روبرو هستیم؛ در واردات تعداد کشتی و اسکله و بنادر پاسخگوی ظرفیت واردات نیست و نسبت به حجم واردات کمتر است. دوم اینکه کمبود انبار و سیلو در بنادر شمالی کشور وجود دارد. سوم اینکه بندر و زیرساخت کشتیرانی از چالش های مهم شمال کشور است.

وی افزود: بنابراین سیاستگذاران باید انگیزه لازم برای ورود سرمایه گذاران بخش خصوصی برای توسعه این بخش ها را فراهم کنند. خیلی از پایانه های مرزی را می توانیم به بندر خشک تبدیل کنیم. یکی از موانع توسعه صادرات با ترکیه محدودیت های امکانات مرزی است. ظرفیت تجارت متقابل با ترکیه بسیار است. اما به خاطر این محدودیت ها کاهش پیدا کرده است.

مدیرعامل سابق شرکت پشتیبانی امور دام با اشاره به مرز بازرگان که پایانه مرزی تجارت با ترکیه است، گفت: باید توسعه زیرساخت های تجاری انجام شود. سطحش را بالا ببریم و پایانه مرزی تبدیل به بندر شود.

ضرورت توسعه پایانه‌های مرزی و بندر چابهار

دولت با اشاره به اینکه برخی مبادی ورودی باید تخصصی شوند، اظهار داشت: پاکستان کشور بزرگ و پرمصرفی است. صادرات ما به پاکستان محدود است. ما حرفی برای صادرات به پاکستان نداریم. ۲۰-۳۰ درصد از برنج و حبوبات را از پاکستان وارد می کنیم. بخشی از گوشت را هم وارد می کنیم. ما چرا برنج را در بندر امام تخلیه کنیم که بزرگترین بندر فله ای کشور است و محدودیت های خودش را دارد؟

وی افزود: باید نگاه توسعه ای به پایانه های مرزی شرق کشور به ویژه سیستان و بلوچستان و بندر چابهار باشد که هم تجارت ما به پاکستان را می توان توسعه داد و هم پیوست عدالت اجتماعی در منطقه سیستان و بلوچستان برای بهبود اقتصادی در سیستان و بلوچستان داشته باشد. اگر بخواهیم بحث توسعه مبادی را داشته باشیم، از ظرفیت بندر چابهار باید استفاده کنیم.

انحصار در تأمین کالاهای اساسی و راهکارهای مقابله

دولت گفت: مبادی تأمین کالای اساسی در دنیا انگشت شمارند و عمده در آمریکای شمالی و جنوبی استرالیا است. کشورهای اروپایی به جز اوکراین و روسیه خیلی در تعادل عرضه و تقاضا حرفی برای گفتن ندارند.

وی افزود: در تأمین، در یک ساختار انحصاری قرار گرفتیم و تأمین کنندگان محدود هستند و انحصار وجود دارد. ۹۰ درصد کالای اساسی مورد نیاز را از کشورهای دوست و با عاملیت و مستقیم از شرکت های کشورهای دشمن خرید می کنیم. کدام عقل می پذیرد؟

دولت افزود: این ۹۰ درصد به راحتی از روسیه و برزیل قابل تأمین است. محدود کردن به این دو کشور عوارض خودش را هم دارد، ولی وقتی در حوزه های تجاری و سیاسی و بانکی با ما همسو هستند، چرا باید از شرکت های غربی متصل به کشورهای متخاصم تأمین کنند؟

دولت با اشاره به اینکه ۵ قلم مهم کالای اساسی کشور را می توان از برزیل تأمین کرد، گفت: شکستن انحصار شرکت های داخلی تأمین کننده مهم است و باید دنبال بازیگر جدید برویم.

وی افزود: البته کار شروع شده است و ۱۵ میلیارد دلار ارز ترجیحی را به ۴۸۱ شرکت دادیم. دایره شرکت ها را گسترش دادیم. از لحاظ دادن امتیاز و حل مشکلات، کار کردیم. قوانین بالادستی و سیاست های کلی ایجاب می کند برای هر کسی می خواهد نقش بیافریند، زمینه را فراهم کنیم و انحصار شرکت های داخلی تأمین کننده را بشکنیم.

تجربه موفقیت‌آمیز واردات از برزیل و روسیه

صدرالله دولت گفت: برزیل به لحاظ سیاسی همسو با ماست. ۷۰-۸۰ درصد از نیاز وارداتی کالای اساسی را می توانیم از برزیل تأمین کنیم. بن بستی در تجارت با برزیل نداریم. تجریه واردات گوشت از برزیل را داریم که موفق بوده است.

وی افزود: برای کشورهای دیگر مثل روسیه هم می توانیم توسعه صادرات داشته باشیم. صنایع سیمان و … به روبل طلبکار شوند و برای تسویه آن، در قالب تهاتر، کالای اساسی بیاوریم.

ضرورت قطع ارتباط ارز نفت و کالای اساسی برای تحقق امنیت غذایی

دولت ادامه داد: طی یک برنامه ۳-۵ ساله ما ۱۰۰ درصد نیاز وارداتی مان را با تهاتر فقط یک قلم اوره می توانیم انجام دهیم. با تهاتر می توانیم به راحتی ارتباط ارز نفت و کالای اساسی را قطع کنیم و تا قطع نکنیم، امنیت غذایی ما تأمین نخواهد شد. باید این اراده را داشته باشیم که این رابطه را قطع کنیم.

https://ihkn.ir/?p=39280