حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین بهرامی: امروز در جهان برای پاسخ به این مسئله، رشته پژوهشی جدیدی با عنوان «علوم انسانی دیجیتال» ایجاد شده است. متأسفانه ما کمتر به آن توجه کردهایم. تقریباً نمیتوان یک مرکز بزرگ آموزشی یا پژوهشی علوم انسانی در جهان بهویژه در کشورهای غربی یافت که فعالیتی در باب علوم انسانی دیجیتال نداشته باشد. رشتههای تحصیلی، پروژههای پژوهشی و مراکز تخصصی در این زمینه فعال هستند.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح، به نقل از خبرگزاری حوزه، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین بهرامی، رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور، در جلسه افتتاحیه ششمین همایش علوم انسانی اسلامی با عنوان «مکتب و سیره پیامبر اکرم(ص): علوم انسانی اسلامی انسانساز و جامعهپرداز» که در موسسه دارالحدیث قم برگزار شد، بیان کرد: سوالی که باید پرسیده شود و بر آن تأکید کرد این است که در عصر هوش مصنوعی، پژوهشگری علوم انسانی چه جایگاهی دارد، چه الزاماتی دارد و چه اتفاقی باید برای آن بیفتد؟
توجه جهانی به علوم انسانی دیجیتال
این مسئول حوزوی با اشاره به توجه جهانی به این حوزه افزود: امروز در جهان برای پاسخ به این مسئله، رشته پژوهشی جدیدی با عنوان «علوم انسانی دیجیتال» ایجاد شده است. متأسفانه ما کمتر به آن توجه کردهایم.
گسترش علوم انسانی دیجیتال در غرب
حجتالاسلام والمسلمین بهرامی با بیان پیشینه این رشته گفت: تقریباً نمیتوان یک مرکز بزرگ آموزشی یا پژوهشی علوم انسانی در جهان بهویژه در کشورهای غربی یافت که فعالیتی در باب علوم انسانی دیجیتال نداشته باشد. رشتههای تحصیلی، پروژههای پژوهشی و مراکز تخصصی در این زمینه فعال هستند.
تحول مفهوم علوم انسانی دیجیتال
وی با اشاره به تحول این حوزه اظهار داشت: علوم انسانی دیجیتال از دیجیتالسازی منابع آغاز شده و امروز به بحث «انسانیسازی هوش مصنوعی» و «انسانیسازی ابزارها» رسیده است. این رشته به این سؤال پاسخ میدهد که جایگاه انسان در عصر هوش مصنوعی چیست؟
چالش پژوهشگران علوم انسانی در مواجهه با هوش مصنوعی
رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی به چالشهای پیش رو اشاره کرد و گفت: پژوهشگران علوم انسانی چه مسئله و چه چالشی با هوش مصنوعی دارند؟ فضای دیجیتال و هوش مصنوعی روز به روز نقش خود را در پژوهشهای ما پررنگتر میکند.
تغییر نقش هوش مصنوعی در پژوهش
این استاد حوزه با تشریح تحولات اخیر افزود: شاید ابتدا صرفاً برای تتبع و جستجوی منابع از رایانه استفاده میکردیم، به مرور بحث طبقهبندیها، دستهبندیها و ابزارهای دیجیتال به کمک تحریر آمد و امروز حتی تدوین و تولید را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
لزوم تعیین نسبت نظام پژوهشی با هوش مصنوعی
حجتالاسلام والمسلمین بهرامی تأکید کرد: ما باید نسبت خود را با هوش مصنوعی روشن کنیم. آیا طلبهای که امروز تربیت می کنیم با طلبهای که ده سال پیش بود باید تفاوتی داشته باشد؟ پژوهشی که امروز انجام میدهیم چه تفاوتی با گذشته دارد؟
چهار محور کلیدی برای روشنسازی رابطه پژوهش و هوش مصنوعی
وی چهار محور اساسی را برشمرد:
۱. میزان و روش مجاز برای بهرهمندی از ابزارها که نیازمند آییننامهای روشن است.
۲. شیوه بهرهمندی و آموزش محققان برای استفاده آگاهانه و انتقادی از ابزارها.
۳. تولید ابزارهای بومی و جدید برای جلوگیری از سوگیریهای ابزارهای خارجی.
۴. طراحی آینده پژوهش با توجه به چشمانداز پیشروی هوش مصنوعی.
برنامه مرکز نور برای هفته پژوهش
رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور از برنامههای این مرکز خبر داد و گفت: برای هفته پژوهش امسال حدود بیست مدل چت بات در زمینه علوم اسلامی انسانی تولیدشده در ایران و جهان را معرفی و به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
وی در پایان اعلام کرد: ما به سهم خود در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور و بهویژه در پژوهشکده علوم اسلامی و انسانی دیجیتال برای باز کردن مسیر اندیشه در این حوزه و همکاریهای مشترک اعلام آمادگی میکنیم.
نظرات